Զինվորի վերադարձը

Ադրբեջանական բանտերում 9 ամսից ավելի անցկացրած՝ Հայոց բանակի լոռեցի զինվոր Էդիկ Հովսեփյանն օրեր առաջ հայրենիք վերադարձավ իր նման գերության մատնված գյումրեցի չորս զինվորների հետ…

9 ամսվա ծառայող էր, երբ սկսվեց պատերազմը: Հրաձիգ էր, հող հայրենին պաշտպանել է Ջրականում (Ջաբրաjիլ), Հադրութում, Կարմիր Շուկայում: «Ամենուր մեր տղաները տղամարդու պես կռիվ տվին, բայց…,- պատմում է նա:- Վերջին օրերին պաշտպանում էինք Թաղավարդը: Այստեղ ռումբի պայթյունից հետո ես ու էլի զինվորներ հայտնվեցինք հողի հաստ շերտի տակ: Բախտս բերեց՝ ձեռքս հողից դուրս էր մնացել, տեսան, օգնեցին, փրկվեցի…»:

Օրեր անց՝ դարձյալ արկի պայթյուն: Այս անգամ վիրավորումը ծանր էր. արկի բեկորը մտել-մնացել էր անրակի մեջ: Բուժում է ստանում նախ Ստեփանակերտում, ապա Երեւանի զինվորական հիվանդանոցում: Ապաքինվելուց հետո դարձյալ շարունակում է ծառայությունը Արմավիրում, Ջերմուկում: Զորացրվելուն մնացել էին հաշված օրեր: Այդ օրերից մեկում նա Քարվաճառում (Քելբաջար) սահմանային հսկողության համար երեք դիրքերից մեկում էր: Առավոտյան, երբ տեղ հասան նաեւ հերթափոխի եկած մեր զինվորները, նրանց վրա հարձակվեցին մինչեւ ատամները զինված թուրք հատուկջոկատայիններ, դիպուկահարներ: Նրանց ներկայացրած պահանջը մեկն էր՝ այս դիրքերը վաղուց են հանձնված, մերն են, ի՞նչ գործ ունեք այստեղ, հանձնվեք… Հայերը փորձել են պարզաբանել: Հրամանատարը մոտեցել է թուրքերին, խոսել են, հետո նրանք սկսել են խփել մեր հրամանատարին: Սկսվել է երկուստեք փոխհրաձգություն…

Թուրքերը շատ էին, իրենք ամեն կողմից շրջապատված էին: Էդիկի ասելով՝ իրեն եւ էլի մի խումբ հայ զինվորների գերի են վերցնում: Ավելորդ է խոսել, թե ինչ տանջանքների են ենթարկվել մեր զինվորները: Դժվարությունները փոքր-ինչ թեթեւացել են միայն Կարմիր խաչի ընկերության ներկայացուցիչների հետ հանդիպումներից հետո: Նաեւ նրանց շնորհիվ գերությունից վերջապես ազատվեց Էդիկը:

«Օր չկա, որ չհիշեմ ծանր օրերը,- ասաց նա,- բայց, դե, չեմ պատրաստվում ապրել միայն դառը հիշողություններով: Մի փոքր ցավեր ունեմ, ոտքս գետնին դժվար եմ դնում. ոչինչ, դրանք կանցնեն: Մտածում եմ՝ մի փոքր կազդուրվեմ, մի գործ սկսեմ, ընտանիք կազմեմ, երեխաներ ունենամ…»:

Եվ նայելով Զարյա տատիին ու Ֆերիկ պապիկին՝ կատակով ավելացնում է. «Որպեսզի տատիկ-պապիկս էլ իրենց ուսերը բարձրացնեն, շտկեն, դեմքներից էլ վախն ու կսկիծն անհետանան, եւ ուրախության ժպիտ հայտնվի»… 

Գագիկ ԱՆՏՈՆՅԱՆ

Լոռի