Գրիգոր Գուրզադյանին ճանաչում ենք որպես հայ ականավոր գիտնական ֆիզիկոսի, աստղագետի։ Սակայն նա նաեւ գեղանկարիչ էր, գրող-էսսեիստ։
Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս, Հայաստանի գրողների եւ նկարիչների միությունների անդամ Գ. Գուրզադյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ Երեւանում՝ «Սարգիս Մուրադյան» պատկերասրահում, նախօրեին բացվեց գիտնականի գեղանկարների ցուցահանդեսը։ Բացման խոսքով հանդես եկավ պատկերասրահի տնօրեն Զարուհի Մուրադյանը։ Ներկայացրեց Գուրզադյանի ցուցադրված մոտ 30 գեղանկարները, որոնք գիտնական-գեղանկարչի կողմից տարբեր տարիներին եւ տարբեր վայրերում են ստեղծվել։ Զ. Մուրադյանը նշեց, որ կարեւոր է ցուցադրել նման կտավներ, որոնք ներկայացնում են Հայոց Գողթան գավառը, Եգիպտոսը եւ այլ վայրեր։ Հավելեց նաեւ՝ իրենք են առաջարկել գիտնականի որդուն՝ Վահագն Գուրզադյանին, որ կազմակերպվի ցուցահանդեսը, որը կտեւի 10 օր։
Գ. Գուրզադյանը ծնվել է 1922 թ. հոկտեմբերի 15-ին Բաղդադ քաղաքում՝ Մեծ եղեռնից փրկված ընտանիքում։ Հոր գիտական գործունեության մասին խոսեց ավագ որդին՝ ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, Կոսմոլոգիայի կենտրոնի ղեկավար, «LARES» եվրոպական տիեզերական ծրագրի ղեկավար խորհրդի անդամ, Բրիտանական Թագավորական աստղագիտական միության անդամ Վահագն Գուրզադյանը։ Տեղեկացրեց, որ գիտնական հայրը 1944 թ. ավարտել է Երեւանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի հիդրոտեխնիկական եւ շինարարական ֆակուլտետները։ Նույն տարի ընդունվել է ասպիրանտուրա։ 1948-ին Վիկտոր Համբարձումյանի ղեկավարությամբ Մոսկվայի պետական համալսարանում պաշտպանել է թեկնածուական թեզը «Միջաստղային գազային նյութի ճառագայթային հավասարակշռությունը» թեմայով։ Վիկտոր Համբարձումյանի հետ երկար տարիներ աշխատել է Բյուրականի աստղադիտարանում` լինելով այդ նշանավոր գիտական կենտրոնի հիմնադիր կազմում։ Գ. Գուրզադյանի ղեկավարությամբ Գառնիի տիեզերական աստղագիտության լաբորատորիայում իրենց նախաթռիչքային պատրաստումն են անցել ավելի քան 40 խորհրդային տիեզերագնացներ։ ՀՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոսը 1948-1978 թթ. դասախոսել է Երեւանի պետական համալսարանում։ 2019 թ. մարտի 19-ին Երեւանի պետական համալսարանի մուտքի ճեմասրահում տեղադրվել է Գուրզադյանի կիսանդրին (քանդակագործ՝ Տիգրան Մուրադյան)։
Գուրզադյանը տիեզերական աստղագիտության առաջնեկներից է։ Նա ստեղծել է մի շարք գիտական սարքեր ու օպտիկական համակարգեր։ Նրա անվան հետ է կապված «Օրիոն» տիեզերական աստղադիտարանի օպտիկական համակարգի աշխատանքի սկզբունքի, ավտոմատ կառավարման մեթոդիկայի ստեղծումը։ Միջազգային աստղագիտական միության անդամ (1950), ՀՍՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1975)։ «Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի» (2011) եւ «Պատվո նշան» շքանշանների արժանացած գիտնականը հրատարակել է ավելի քան 200 գիտական հոդված եւ մեկ տասնյակ ստվարածավալ մենագրություններ՝ նվիրված աստղաֆիզիկայի հիմնախնդիրներին: Աշխարհի խոշոր հրատարակիչների կողմից հրատարակված նրա գրքերով կրթվել են մասնագետների սերունդներ: Գիտնականի գրական գործունեությանն անդրադարձավ գրականագետ Երվանդ Խաչատրյանը։ Նա տեղեկացրեց, որ Գ. Գուրզադյանը բացի գիտական աշխատանքից, հեղինակ է փիլիսոփայական էսսեների գրքերի՝ նվիրված գիտությանը, արվեստին, ճարտարապետությանը։ Դրանցից է հրապարակախոսական երկրորդ գիրքը՝ «Նարեկացու աղերսանքը», որը բնութագրվում է քնարականությամբ ու քաղաքացիական կրքոտությամբ, փիլիսոփայական խորքով եւ գիտական կանխատեսման ուժով:
Վ. Գուրզադյանը մեզ հետ զրույցում տեղեկացրեց՝ շատ գեղանկարներ ունի հայրը, որոնք պահվում են իր մոտ։ Շնորհակալություն հայտնեց պատկերասրահի տնօրենությանը, որ կազմակերպվեց ներկա ցուցահանդեսը, որին ներկա էին արվեստագետներ, մշակույթի գործիչներ, ուսանողներ։ Անդրադարձ եղավ Գ. Գուրզադյանի «Նարեկացու աղերսանքը» երկին, որը 1988 թ. տպագրվեց «Գարուն» ամսագրում, սակայն կոմունիստական ղեկավարության կողմից արգելվեց ամսագրի հրատարակումը. տպարանից առգրավվեց։ Գրիգոր Գուրզադյանը վախճանվեց կյանքի 92-րդ տարում՝ 2014 թ. փետրվարի 22-ին։
