Հետանկախ Հայաստանում բոլոր քաղաքական ղեկավարությունների ներկայացուցիչներն էլ հայտարարել են, որ Հայաստանն Արցախի անվտանգության երաշխավորն է: Այսօր Բաքուն գերխնդիր է դարձրել պաշտոնական Երեւանին դուրս թողնել Արցախի Հանրապետության ճակատագրին առնչվող գործընթացներից՝ ձգտելով վերջինիս հետ կապված հարցերը քննարկել միանգամից Ռուսաստանի կամ էլ, լավագույն դեպքում, ՌԴ-ի միջնորդությամբ՝ հայկական կողմերի հետ:
Այս միտմանը զուգահեռ սկսում է ակտիվանալ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության հարթակը: Հրադադարի հաստատումից հետո եվրոպական այս կառույցի առաքելության մասին անմիջապես բարձրաձայնեցին ԱՄՆ-ն եւ Ֆրանսիան, իսկ եռակողմ հայտարարությունում ներկայացված էր համանախագահող երրորդ երկիրը՝ Ռուսաստանը:
ՌԴ-ն նույնպես սկսել է ակտիվացնել իր գործողությունները Մինսկի խմբի համանախագահության հարթակում: Ստանձնելով Արցախում խաղաղապահ առաքելությունը՝ Ռուսաստանը վերջերս փոխեց Մինսկի խմբում իր ներկայացուցչին եւ այդ առաքելությունը վստահեց Իգոր Խովաեւին: Վերջինս ՌԴ ԱԳՆ-ի հնաբնակներից է եւ այնտեղ իր կարիերան սկսել է դեռ 1988-ից՝ զբաղեցնելով տարբեր պաշտոններ: Խովաեւը հինգ տարի եղել է ՌԴ ԱԳՆ-ի Ասիայի երրորդ դեպարտամենտի ղեկավարի տեղակալ, որից հետո նշանակվել է դեսպան Ֆիլիպիններում՝ համատեղության կարգով նաեւ Պալաույում եւ Միկրոնեզիայի Միացյալ Նահանգներում, իսկ այնուհետեւ՝ նաեւ Մարշալի Կղզիների Հանրապետությունում: Ռուսաստանի կողմից իր համանախագահի փոփոխությունը Մինսկի խմբում նոր որակով հանդես գալու միտում է նախանշում, ինչը բնական է արցախյան հակամարտության մեջ արդեն խաղաղապահի առաքելությամբ ներկայացված երկրի համար:
Սակայն այստեղ էականն այն է, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի առաքելությունը թափ է հավաքում, իսկ եվրոպական այս հարթակի միակ գործառույթն արցախյան հիմնահարցի քաղաքական կարգավորումն է: Այլ կերպ ասած՝ Ադրբեջանը, ուզի թե չուզի, պետք է սկսի Արցախի խնդրի քաղաքական կարգավորման բանակցությունները եւ եթե համառի կարգավորման գործընթացից Հայաստանին դուրս թողնելու իր քաղաքականության հարցում, ապա դա ուղղակիորեն կնշանակի, որ Բաքուն պետք է բանակցության սեղանի շուրջ նստի անմիջապես պաշտոնական Ստեփանակերտի հետ:
Երկու օր առաջ Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ընդունել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ՌԴ նորանշանակ համանախագահ Իգոր Խովաեւին: ԱՀ նախագահը հաջողություն է մաղթել ռուսաստանցի համանախագահին նոր պաշտոնում նշանակվելու կապակցությամբ եւ ընդգծել, որ Արցախը շարունակում է հավատարիմ մնալ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձեւաչափում բանակցային գործընթացը շարունակելու հանձնառությանը: Ըստ տարածված հաղորդագրության՝ կողմերը քննարկել են արցախա-ադրբեջանական հակամարտությանն առնչվող հարցեր, ինչպես նաեւ շեշտվել է համանախագահների՝ առաջիկայում տարածաշրջան կատարելիք այցի կարեւորությունը:
ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը շուտով կակտիվացնի իր առաքելությունը՝ այցեր կատարելով Երեւան, Ստեփանակերտ եւ Բաքու: Ադրբեջանին, ամենայն հավանականությամբ, չի հաջողվի կյանքի կոչել երազանքը՝ Հայաստանին Արցախի կարգավիճակը որոշելու բանակցային գործընթացներից դուրս թողնելը: Իր բաղձալի ցանկությունն իրականացնելու համար Բաքուն պետք է միջազգային հանրությանն ապացուցի, որ բանակցությունների կարիք չկա, եւ որ Արցախի խնդիրն ինքը լուծել է սանձազերծած ագրեսիայի միջոցով, ինչը գրեթե անհնար է՝ հաշվի առնելով այն փաստը, որ հրադադարի հաստատման հենց հաջորդ օրը ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի երկու անդամ, Մինսկի խմբի երկու համանախագահ երկրները՝ ԱՄՆ-ն եւ Ֆրանսիան միանգամից հայտարարեցին հակամարտության քաղաքական ու երկարաժամկետ կարգավորման անհրաժեշտության մասին:
Հայկական կողմի համար շատ ավելի ընդունելի է, որ Ադրբեջանը բանակցությունների սեղանի շուրջ անմիջապես նստի Արցախի Հանրապետության հետ, ինչը կնշանակեր հենց Բաքվի կողմից Արցախի սուվերենության մասնակի ճանաչում, բայց այդ հարցում կոմպլեքսավորված Բաքուն, ամենայն հավանականությամբ, չի գնա նման քայլի:
Արդյունքում՝ Հայաստանի Հանրապետությունը, որպես Արցախի Հանրապետության անվտանգության երաշխավոր, կշարունակի իրականացնել Արցախի Հանրապետության եւ Ժողովրդի առաջ իր ստանձնած պարտավորությունները:
