Կառավարության օգոստոսի վերջին նիստում որոշվեց, որ 2021 թ. սեպտեմբերի 30-ի «Սեւանա լճի էկոհամակարգի վերականգնման, պահպանման, վերարտադրման, բնականոն զարգացման եւ օգտագործման միջոցառումների 2022 թ. տարեկան ծրագիրը հաստատելու մասին» որոշման հավելվածում թիվ 1 աղյուսակի 300 թիվը կփոխարինվի 600 թվով։ Այսինքն՝ սեպտեմբերի 1-ից լճից սիգի արդյունաբերական որսի ծավալը ավելացավ եւս 300 տոննայով։
Ինչու՞ նախորդ տարվա որոշումը փոխվեց, արդյոք դա թույլ էր տվել խնդրով զբաղվող գիտական կենտրո՞նը՝ ԳԱԱ-ի Կենդանաբանության եւ հիդրոէկոլոգիայի կենտրոն ՊՈԱԿ-ը, ինչքա՞ն են սիգի պաշարները, եւ արդյոք 600 տոննա որսի թույլտվությունը չի՞ վտանգի Սեւանի կենդանական աշխարհը՝ սիգ ձկնատեսակի մասով։ Պարզաբանումներ փորձեցինք ստանալ ԳԱԱ Սեւանա լճի պահպանության փորձագիտական հանձնաժողովի նախագահ Բարդուխ Գաբրիելյանից։
Ի դեպ, նկատենք, որ փոխվել է ոչ միայն սիգի արդյունագործական ձկնորսության աշնանային որսաշրջանի համար նախատեսված ձկնապաշարի քանակը, այլեւ՝ ժամկետը։ Վերջինս սահմանվել է մինչեւ նոյեմբերի 20-ը։ Շրջակա միջավայրի նախարարությունը վստահեցնում է, որ որոշման համար հիմք են եղել հենց նշված գիտական կենտրոնի կողմից Սեւանա լճում ձկան պաշարների գնահատման համար իրականացված լրացուցիչ ուսումնասիրությունները, ինչը մեզ հետ զրույցում հաստատեց նաեւ Բարդուխ Գաբրիելյանը. «Այո, գիտական կենտրոնը թույլ է տվել եւ թույլ է տվել հիմնավորմամբ՝ պաշարի հաշվարկով պայմանավորված»։
Հիշեցնենք, որ 2022 թ. համար մարտի 1-ից մինչեւ սեպտեմբերի 1-ը Սեւանա լճում արդյունագործական որսի իրականացման համար սահմանված է եղել 300 տոննա սիգի չափաքանակ, փաստացի կնքվել է 567 պայմանագիր՝ 295 798 կգ սիգի արդյունագործական որս իրականացնելու համար: Արդյոք որսի կրկնապատկումը չի՞ վնասի Սեւանին։ Սա պարզելու համար նախ հասկանանք, թե ինչքան է լճում սիգի պաշարը։ Բարդուխ Գաբրիելյանի խոսքով՝ կրկնակի որս թույլ են տվել, որովհետեւ պաշարն ավելացել էր։ Իսկ ավելացել էր, որովհետեւ ձվադրման շրջանում հսկողությունը համեմատաբար արդյունավետ էր եղել։ Շրջակա միջավայրի նախարարությունն էլ նշում է, թե «Սեւանա լճում սիգի արդյունագործական ձկնապաշարի ավելացումը համալիր իրականացված մի շարք միջոցառումների արդյունք է։ Ամբողջ տարվա ընթացքում նախարարության, «Սեւան» ազգային պարկի, Գեղարքունիքի մարզպետարանի, բնապահպանության եւ ընդերքի տեսչական մարմնի եւ ոստիկանության մարզային բաժինների համակցված աշխատանքի արդյունքում խիստ վերահսկողություն է իրականացվել մանրաձկան որսի նկատմամբ»։
Գանք սիգի պաշարին։ Ըստ Բ. Գաբրիելյանի՝ ներկայումս Սեւանում ընդհանուր պաշարը 5 հազար տոննա է՝ մոտավոր հաշվարկներով։ Իսկ արդյունագործական պաշարը մոտավորապես 700 տոննա է։ Հիմա՝ այս 700-ից 600-ի որս թույլ տալը ինչքանո՞վ է ճիշտ։ ԳԱԱ Սեւանա լճի պահպանության փորձագիտական հանձնաժողովի նախագահը նախ ճշգրտեց, որ այս տվյալը նախորդ տարվա աշնան տվյալ է, որից թույլ է տրվել միայն 30 տոկոսի որսը։ Այս տարվա ամռան ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ պաշարն ավելացել է (ինչպես ասացինք՝ համեմատաբար ուժեղ հսկողության արդյունքում), դրա համար էլ ավելի որսի թույլտվություն տվեցին, բացի այդ՝ ՇՄ նախարարությունը վստահեցրել է, որ սիգի ձվադրման շրջանում կրկին շարունակելու է հսկողությունը, հետեւաբար՝ սիգի մասով կենդանական աշխարհի վնասման հարց չկա։
«Բայց ամեն ինչ պետք է արվի ըստ մեր առաջարկների եւ հիմնավորումների, թույլ ենք տվել եւս 300 տոննա, ուրեմն դրանից չպետք է անցնի, եթե 1300 տոննա որսան, իհարկե կվնասվի, թույլ ենք տվել մինչեւ նոյեմբերի 20-ը, ուրեմն 21-ից այլեւս պետք է դադարի։ Այս ամենին հետեւելու պարագայում ամեն ինչ նորմալ է»,- եզրափակեց Բ. Գաբրիելյանը։
