ՄԱԿ-ի Արդարադատության միջազգային դատարանի կայացրած որոշումներից խանդավառության զգացում ապրելու հաջորդող րոպեին մարդկանց գլխում անմիջապես ծագում է այն հարցը, թե ի՞նչ կլինի, եթե Ադրբեջանը հրաժարվի կատարել դատարանի որոշումը: Այդ հարցն առավել քան հիմնավոր է՝ աչքի առաջ ունենալով պաշտոնական Բաքվի վարքագիծը, բայց տվյալ դեպքը կանոնակարգված է ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ: Դատարանի երկու որոշումները միանշանակ ողջունելի են, որոնցից մեկով Ադրբեջանին պարտադրվում է ապահովել միջանցքով բեռների, մարդկանց եւ տրանսպորտային միջոցների անխափան տեղաշարժերը երկու ուղղությամբ, մյուսով անհիմն է համարվում միջանցքով հայկական արտադրության ականներ տեղափոխելու ադրբեջանական կեղծ հայցը: Վերջին որոշումն ամբողջովին հերքում է այն հիմնավորումներից մեկը, որով ադրբեջանցի «բնապահպանները» երկու ամսից ավելի փակած են պահում Արցախի «կյանքի ուղին»: Այլ կերպ ասած՝ դատարանը որոշմամբ փաստեց միջանցքը փակելու շինծու պատճառաբանությունները եւ պարտադրեց բացել այն:
Փետրվարի 22-ին հրապարակված եզրակացությամբ Միջազգային դատարանը չբավարարեց Հայաստանի՝ երրորդ միջանկյալ միջոց կիրառելու հայցը, որով առաջարկվում էր Բաքվին պարտավորեցնել անհապաղ ամբողջությամբ վերականգնել եւ ձեռնպահ մնալ Լեռնային Ղարաբաղին բնական գազի եւ այլ կոմունալ ծառայությունների մատակարարումը խափանելուց կամ խոչընդոտելուց: ՄԱԿ-ի Արդարադատության բարձրագույն ատյանը նման որոշում կայացնելու համար հայկական կողմից բավարար հիմքեր չէր ստացել: Սա սպասելի էր, քանի որ նման հիմքեր ներկայացնելու համար հայկական կողմը պետք հասանելիություն ունենար այդ ենթակառուցվածքների այն հատվածներում, որոնք 44-օրյա ագրեսիայի հետեւանքով անցել են Ադրբեջանի հսկողության տակ: Մյուս կողմից էլ այստեղ աշխատեց նաեւ ադրբեջանական քարոզչությունը, երբ տարբեր միջազգային հարթակներում այդ երկրի ներկայացուցիչները հայտարարում էին, թե հայկական կողմն է փակում Արցախին գազի ու էլեկտրականության մատակարարումները, եւ նման հայտարարությունները լուրջ էին ընդունվում:
Չնայած այս ամենին՝ Միջազգային դատարանի ընդունած որոշումները կարեւոր եւ հերթական հաղթանակն են համաշխարհային իրավունքի հարթակներում, իսկ հարցի պատասխանը, թե ի՞նչ է լինելու հետո՝ առկա է ՄԱԿ-ի կանոնադրության մեջ: Վերոնշյալ փաստաթղթի 94-րդ հոդվածում ասվում է, որ «կազմակերպության յուրաքանչյուր անդամ պարտավորվում է կատարել դատարանի որոշումն այն գործով, որի կողմ է հանդիսանում»: Այսինքն, լինելով ՄԱԿ անդամ պետություն եւ գործի կողմ, Ադրբեջանը պարտավոր է կատարել Արդարադատության միջազգային դատարանի որոշումը: Այստեղ խնդիրն այն է, որ դատարանը միջոցներ չունի վերահսկելու իր պահանջների կատարման ընթացքն այն դեպքում, երբ Ադրբեջանը հրապարակավ չհրաժարվի կատարել դրանք, բայց փորձի ձգձգել կատարման գործընթացը կամ լիարժեք չապահովի բոլոր պահանջները:
Ըստ ՄԱԿ-ի կանոնադրության՝ եթե Ադրբեջանը բացահայտ հայտարարի, որ չի կատարելու Հաագայի որոշումը, ապա գործը կվերահասցեագրվի ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին: Այստեղ հարցի քննարկումն անխուսափելի է, քանի որ վետոյի իրավունք ունեցող 5 մշտական անդամներից՝ ԱՄՆ-ից, ՌԴ-ից, Մեծ Բրիտանիայից, Ֆրանսիայից եւ Չինաստանից որեւէ մեկը, թերեւս, վետո չի դնի հարցի քննարկման վրա:
Հավանականությունը շատ փոքր է, որ Ադրբեջանը բացահայտ կընդդիմանա Արդարադատության միջազգային դատարանի որոշմանը՝ էլ ավելի մեծացնելով միջազգային ճնշումների ծավալը, որի ներքո է այսօր այդ երկիրը: Բաքվի կողմից պաշտոնապես պահանջի կատարումից հրաժարումը կնշանակի իր համար դուռ բացել կոնկրետ պատժամիջոցների համար: Քաջածանոթ լինելով պաշտոնական Բաքվի գործելաոճին, այսօր կարելի է կանխատեսել, որ վերջինս ձեռնպահ կմնա արձագանքից, սակայն հնարավորինս կձգձգի պահանջի կատարումը, որն, այնուամենայնիվ, անվերջ գործընթաց չի կարող լինել:
