Հանքարդյունաբերության ոլորտը կարգավորող օրենսդրության մեջ առկա է մեծ բաց, որը երկար տարիներ հիմնարար խնդիրներ էր առաջացնում այս բնագավառում: Ընդերքի մասին օրենսգրքում ասվում է, որ ընդերքօգտագործման իրավունքը փոխանցելի է, սակայն նույն իրավակարգավորմամբ ասվում է, որ դրա տրամադրումն այլ անձի` օգտագործման իրավունքով, արգելվում է: Մինչեւ հիմա այս հակադրության պատճառով մեծ ծավալի վարչարարություն էր իրականացվում, ինչն էլ, իր հերթին, կոռուպցիոն մեծ ռիսկ էր պարունակում:
Հատկանշական է, որ քաղաքացիական օրենսգրքի 163-րդ հոդվածի 1-ին մասն էլ սահմանում է տնօրինման իրավունքի ընդհանուր հասկացությունը, համաձայն որի՝ այն գույքի ճակատագիրը որոշելու իրավաբանորեն ապահովված հնարավորությունն է: Վերոնշյալ դրույթներից պարզ է դառնում, որ անձը կարող է տնօրինել իր ընդերքօգտագործման իրավունքը, այն է՝ ընդերքի մասին օրենսդրությամբ նախատեսված կարգով որոշել իր ընդերքօգտագործման իրավունքի ճակատագիրը, այն դեպքում, երբ օրենքի մեկ այլ դրույթով դա արգելվում է:
Ավելին, չնայած այս ամենին, օրենքով կարգավորվում է նաեւ ընդերքօգտագործման իրավունքի փոխանցման կարգը: Մասնավորապես՝ օրենքով սահմանվում է, որ ընդերքօգտագործման իրավունքը փոխանցվում է առանձնացման կամ բաժանման ձեւով իրավաբանական անձի վերակազմակերպման դեպքում` իրավահաջորդության կարգով բաժանիչ հաշվեկշռի հիման վրա, լիազոր մարմնի համաձայնությամբ: Վերոշարադրյալից հետեւում է, որ այն մասնավորեցնում է ընդերքօգտագործման մասին օրենսգրքի ընդերքօգտագործման իրավունքի տնօրինման դեպքերը՝ հստակ սահմանելով, որ վերջինս կարող է փոխանցվել առանձնացման կամ բաժանման ձեւով իրավաբանական անձի վերակազմակերպման դեպքում` իրավահաջորդության կարգով բաժանիչ հաշվեկշռի հիման վրա:
Միեւնույն ժամանակ իրավակարգավորմամբ ընդերքօգտագործման իրավունքի տնօրինումը հնարավոր է միայն առանձնացման կամ բաժանման ձեւով իրավաբանական անձի վերակազմակերպման դեպքում ընդերքօգտագործման իրավունքի փոխանցման եղանակով, ուստի ընդերքօգտագործման իրավունքի օտարումը կարող է դիտարկվել որպես ընդերքօգտագործման իրավունքի տնօրինման սահմանափակում:
Տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից հանրային քննարկման դրված նախագծով առաջարկվում է կարգավորել ընդերքօգտագործման իրավունքի փոխանցման իրավահարաբերությունները: Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Քաղաքացիական օրենսգիրքը, բացի առանձնացման կամ բաժանման ձեւով իրավաբանական անձի վերակազմակերպման դեպքերի, նախատեսում է նաեւ միացման, միաձուլման եւ վերակազմավորման ձեւով իրավաբանական անձի վերակազմակերպում, իսկ գործող օրենսգիրքը չի կարգավորում նման դեպքերում ընդերքօգտագործման իրավունքի փոխանցում, ուստի անհրաժեշտություն է առաջացել օրենսգրքով նախատեսել այդ դեպքերում լիազոր մարմնին տեղեկացնելու պահանջ։ Նախագծով առաջարկվում է լրացում կատարել, որում սահմանվում է. «Ընդերքօգտագործման իրավունքը միաձուլման, միացման կամ վերակազմավորման ձեւով իրավաբանական անձի վերակազմակերպման դեպքում իրավահաջորդության կարգով փոխանցելիս՝ անձը այդ մասին տեղեկացնում է լիազոր մարմնին՝ ներկայացնելով փոխանցման ակտը եւ իրավաբանական անձանց պետական ռեգիստրի համապատասխան քաղվածքը՝ ընդերքօգտագործման իրավունքը հավաստող փաստաթղթերում համապատասխան փոփոխություններ կատարելու նպատակով»։
Վերջին իրադարձությունները վեր հանեցին մեկ այլ բաց. պարզվում է, որ ընդերքի մասին օրենսդրությամբ նախատեսված պարտավորությունների չկատարման հիմք նախատեսված չէ անհաղթահարելի ուժը կամ որեւէ հիմք, որով հնարավոր կլինի հայտարարված արտակարգ կամ ռազմական դրության պայմաններում պարտավորությունների կատարումից ազատել եւ հանգամանքների առաջացման ողջ ժամկետով երկարաձգել այդ պարտավորությունների կատարումը: Հայաստանի Հանրապետությունում արտակարգ կամ ռազմական դրությամբ պայմանավորված՝ կարող են ծագել պարտավորությունները օրենքով սահմանված ժամկետներում իրականացնելու հետ կապված խնդիրներ:
Հանրային քննարկման դրված օրենսդրական փաթեթով կարգավորվում են նաեւ վերոնշյալ իրավահարաբերությունները: Այն թույլ կտա ոլորտում էականորեն կրճատել վարչարարությունը, կոռուպցիոն ռիսկերը եւ պատերազմական ժամանակ ապահովել ոլորտի բնականոն գործունեությունը:
