Շաքիի ջրվեժի մոտ սկսեցինք խոսել հերոսի մասին։
-Մանկության տարիներին Վրեժը շատ էր գալիս այստեղ եւ ունկնդրում Որոտանի զրույցը,- պատմում է Վրեժիկ Պողոսյանի հայրը՝ Սեյրան Պողոսյանը, ում հրավերով Սիսիանում էինք ես ու Վոլոդյա-Արին Գալստյանը։
Հուլիսի 1-ին Վրեժի ծննդյան օրն է, կդառնար 29 տարեկան, սակայն Արցախյան վերջին պատերազմը 2020 թ. աշնանը հազարավոր հայորդիների կյանք խլեց, եւ բոլորն էլ մնացին հավերժ երիտասարդ, դարձան Անմահ հերոսներ՝ հավերժի ճանապարհով անցնողներ։ Նրանց շարքով է անցնում նաեւ Վրեժը, ում լավ եմ ճանաչում Քաշաթաղի շրջանից, երբ դեռ դպրոցական էր ու ուսանող, զինվորական ու վարորդ…
Վրեժիկ Սեյրանի Պողոսյան. ծնվել է 1992 թ. Սիսիանի շրջանի Ույծ գյուղում։ Եվ այս գյուղի միջնակարգ դպրոցում հերոսի ծննդյան օրվա առթիվ կայացավ հիշատակի եւ ոգեկոչման արարողություն, որը կրում էր «Անմահները հրամայում են» խորագիրը։ Մինչ դպրոցում կսկսվեր ցերեկույթը, հերոսի հարազատները, բարեկամները, դպրոցական ու մարտական ընկերները, հյուրեր, պաշտոնատար այրեր այցելեցին Սիսիանի զինվորական պանթեոն, որտեղ իրենց վերջին հանգրվանն են գտել Արցախյան առաջին գոյամարտի եւ հետագա տարիներին հայոց հողը պաշտպանելիս նահատակված բազում սիսիանցիներ։ Այստեղ է հուղարկավորված նաեւ Վրեժը՝ մորաքրոջ որդու եւ մարտական ընկերոջ՝ Հայոց բանակի կապիտան Արայիկ Սաֆյանի շիրիմների հարեւանությամբ։ Միասին են զոհվել 2020 թ. հոկտեմբերի 10-ին՝ Ջրականում, որտեղ էին պատերազմի առաջին օրվանից։
Զինվորական պանթեոնում պատվո պահակ էին կանգնած Վրեժի զորամասի զինվորները։ Տեղի ունեցավ ծաղիկների խոնարհում, խնկարկում։ Ույծի միջնակարգ դպրոցում հերոսի ընկերների նախաձեռնությամբ, կրթօջախի տնօրեն Վլադիմիր Ղազարյանի աջակցությամբ, բարերարների միջոցներով մի դասարան հիմնովին հիմնանորոգվել է, ունի նոր գույք։ Եվ այս դասարանը հուլիսի 1-ից կրում է Վրեժիկ Սեյրանի Պողոսյանի անունը։ Մինչ դասարանի մուտքի կարմիր ժապավենի կտրելը տեղի ունեցավ հանդիսավոր արարողություն։ Հնչեց ՀՀ օրհներգը, կայացավ լռության րոպե։ Հայոց լեզվի եւ գրականության բազմամյա ուսուցչուհի Մարո Հակոբյանը դպրոցի կատարածը համարեց նվազագույնը՝ համեմատած այն հերոսների արածի հետ, ովքեր իրենց կյանքն են նվիրել հայրենիքին։
-Մեր արածը որոշակի սփոփանք է հերոսի ծնողների, հարազատների համար,- ասաց ուսուցչուհին։- 2020-ը մեզանից խլեց մի ողջ սերունդ, եւ այսօր այդ անմահները «ժպտալու» են փառքի անկյուններում, նորածինների մաքուր աչքերում։ Պիտի ուժեղ լինենք, որ կարողանանք դիմակայել մեծ ցավը, մեր երախտագիտությունը հերոսներին ու նրանց ծնողներին եւ խոնարհում։
Ներկաներին իրենց ելույթներով ողջունեցին դպրոցի աշակերտները, որոնց օրվա հերոսը Վրեժն էր, ովքեր այլեւս կռիվ չեն ուզում եւ ներկայացրեցին իրենց հերոսի կենսագրականը։ 2000 թ., երբ երրորդ դասարանի աշակերտ էր, նրանց ընտանիքը տեղափոխվեց եւ բնակություն հաստատեց Արցախի Քաշաթաղի շրջանի Սարատակ գյուղում։ Իրենից 2 տարով ավագ Արեւիկ քույրն ու Վրեժն ուսումը շարունակեցին Սարատակի միջնակարգ դպրոցում: 2009 թ. ավարտելով դպրոցը՝ ապագա զինվորականն ընդունվեց Արցախի պետական համալսարանի նախնական զինվորական եւ ֆիզիկական պատրաստության ֆակուլտետ։ 2010 թ. զորակոչվել է Հայոց բանակ եւ 2 տարի ծառայել Ջրականի զորամասում, զորացրվել ավագ սերժանտի կոչումով։ 2012 թ. զորացրվելուց հետո աշխատել է ԱՀ արտակարգ իրավիճակների պետական ծառայությունում, ստացել ենթասպայի կոչում։ Որոշ ժամանակ ծառայել է ոստիկանությունում, ապա աշխատել Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանում՝ դասակի հրամանատար։ Բայց Քաշաթաղը կանչում էր, եւ շուտով տեղափոխվեց Բերձոր ու աշխատանքի անցավ շրջանի վարչակազմի աշխատակազմում՝ վարորդ։ Այնուհետեւ աշխատել է Իշխանաձորի միջն. դպրոցում՝ ռազմագիտության ուսուցիչ։ 2019 թ. կրկին զինվորական էր. պայմանագրով ծառայության անցավ Սյունիքի մարզի Նորավանի զորամասում։ Ծառայությանը զուգահեռ՝ վեց ամսով ուսանել է Վ. Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանում եւ ստացել լեյտենանտի կոչում։ Մասնակցել է 2016 թ. ապրիլյան պատերազմին, արժանացել «Մարտական ծառայություն» մեդալի։ Զորամասում դիպուկահար էր, իր մասնագիտությանը տիրապետում էր գերազանց։ 2020 թ. սեպտեմբերի 27-ին շտապեց Ջրական, որտեղին քաջածանոթ էր…
Մարտադաշտում մորաքրոջ որդու՝ Արայիկ Սաֆյանի հետ էր, նրա ծառայակիցները հիշում են Վրեժի մարտակոչը. «Մեր մեջ հետ գնացող չպիտի լինի, ով հետ գնա՝ ամո՛թ…»: Հոկտեմբերի 10-ին թշնամու ականանետի հարվածից զոհվում են Վրեժն ու մորաքրոջ որդին։ Դպրոցի տնօրեն Վ. Ղազարյանը, ով ընդամենը 3 ամիս է, ինչ տնօրինում է Ույծի միջնակարգը, որտեղ ժամանակին սովորել են իր հայրն ու Վրեժի հայրը, կարեւորեց դասարանի անվանակոչությունը։ Հերոսի ոգով են դաստիարակվելու դպրոցի սաները։ Շնորհակալություն հայտնեց նախաձեռնողներին, բարերարներին, որ գեղեցիկ ու ամբողջովին կահավորված դասասենյակ ունեն, որտեղ մշտապես հերոսական ոգի է տիրելու։ Քաշաթաղի շրջվարչակազմի աշխատակազմի կրթության, մշակույթի եւ սպորտի բաժնի ՆԶՊ գծով տեսուչ Վոլոդյա-Արին Գալստյանը, ով լավ է ճանաչում հերոսին, ողջունեց նախաձեռնությունը եւ առաջարկեց ծափահարությամբ հարգել բոլոր հերոսների հիշատակը։ ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Կարեն Համբարձումյանը, ով ծնունդով Ույծից է եւ ներկա էր ցերեկույթին, աջակցել է նախաձեռնությանը, փառք տվեց Անմահ հերոսներին, շնորհակալություն հայտնեց հերոսի ծնողներին, որ նման զավակ են ծնել ու դաստիարակել, շնորհավորեց հերոսի ծննդյան օրվա եւ դասարանի անվանակոչության առթիվ։ «Վրեժն իմ ընկերն է, իմ համագյուղացին, նրա ու նրա նման եղբայրների, քույրերի մասին բոլորս ենք պարտավոր հիշել, արժեւորել նրանց գործը եւ շարունակել այն, ինչը նրանք չհասցրին»,- ասաց Կ. Համբարձումյանը:
Եղբոր հիշատակը վառ պահելու, նրա անվան դասարան բացելու առթիվ շնորհակալություն հայտնեց Արեւիկ քույրը՝ սրբելով ելույթ ունեցող աշակերտուհիների աչքերը, ովքեր չէին կարողանում զսպել արցունքները։ Հանդիսավոր մասից հետո Վրեժի անվան դասարանի մուտքի ժապավենը կտրեցին հերոսի քույրն ու կրտսեր եղբայրը՝ Մոնթեն։ Վրեժ Պողոսյանի անվան դասասենյակի մուտքի մոտ ցուցանակն է, կողքին առանձնացվել է նաեւ «Անմահները հրամայում են» փառքի անկյուն՝ նվիրված Սիսիան համայնքից 44-օրյա պատերազմում զոհված բոլոր հերոսներին: Դասասենյակի ներսի պատին հերոսի լուսանկարն է, նրա մասին պատմող իրեր, փաստաթղթեր, որոնց կողքին պատվո պահակ են կանգնել նույն զորամասի զինվորները. Կնյազ Խլղաթյանը՝ Վեդիից, Հակոբ Երիցյանը՝ Արթիկից եւ Նարեկ Սարգսյանը՝ Ապարանից։ Նրանց հրամանատարներ՝ կապիտան Արտյոմ Ավետիսյանը եւ Գեւորգ Մարտիրոսյանը լավ էին ճանաչում Վրեժին, ծառայել են մի զորամասում։
Ցերեկույթից հետո զրուցեցի դպրոցի տնօրեն Վ. Ղազարյանի հետ. տեղեկացրեց՝ մոտ 1 դարի պատմություն ունեցող կրթօջախում սովորում են 75 աշակերտ, աշխատում 21 ուսուցիչ։ Մանկավարժի կարիք չունեն։ Ուսուցչուհի Մ. Հակոբյանը չի դասավանդել Վրեժին, ով ընդամենը 2 տարի է սովորել իրենց դպրոցում, բայց ճանաչել է։ Հատկապես վերջին տարիներին Վրեժը շատ է այցելել գյուղ, հանդիպել ընկերներին, որոնց մեջ է նաեւ իր որդին։ Մեծ ցավ է պատճառել հերոսի նահատակությունը տարեց ուսուցչուհուն։ Ելույթ ունեցող աշակերտուհիներից 8-րդցի Մարիամ Դանիելյանը շատ էր հուզված. իր ծննդյան օրն էր նաեւ։ Այսուհետ իրենց դասարանի 5 աշակերտով սովորելու են հերոսի անվան դասարանում, իսկ հերոսն իր եղբոր ընկերն է։ Դպրոցի այս տարվա շրջանավարտ Աննա Ավետիսյանը հանդես եկավ ռազմահայրենասիրական երգերի կատարումով։ Ասաց, որ ընդունվել է Հայաստանի ֆիզիկական կուլտուրայի եւ սպորտի պետական ինստիտուտի մարզական լրագրության բաժին։
Ներկաների մեջ էին նաեւ Վրեժի դասընկերները՝ Աշոտ Առաքելյանը, Հարութ Թադեւոսյանը եւ Արտուշ Կարապետյանը, որոնց ջանքերով էլ վերանորոգվել էր այդ դասարանը։ «Սրտի եւ հոգու պարտք էր, որ մի բան անեինք մեր նահատակ ընկերոջ համար եւ կարեւորեցինք հենց դասասենյակի անվանակոչությունը»,- ասացին տղերքը։
