Արցախի Հանրապետության էկոնոմիկայի եւ տարածքային կառավարման նախարարության զբոսաշրջության վարչությունը հուլիսի 18-ից տուրիստական նոր ծրագիր է առաջարկում զբոսաշրջիկների համար:
Հաշվի առնելով հանրային պահանջը եւ արտերկրից ստացվող առաջարկությունները՝ երթուղային ծրագրում ընդգրկվել են այցեր պատմամշակութային հուշարձաններ եւ համալիրներ, որոնց մասին հրատարակված բուկլետներից բացի, զբոսաշրջային կենտրոնի մասնագետները (էքսկուրսավարներ) լրացուցիչ տեղեկություններ կհաղորդեն, երկիր ժամանած հյուրերին կբաժանվեն խորհրդանշական հուշանվերներ:
Վստահեցնելով, որ երկրի տարածքում ազատ շարժվելու տեսանկյունից չկան խոչընդոտող հանգամանքներ եւ ռուս խաղաղապահների ու ՊԲ ստորաբաժանումների կողմից ապահովված է սահմանների անվտանգությունը, վարչության պետ Գեւորգ Առաքելյանն Արցախ ժամանողներին հորդորում է «չտրվել ասեկոսեներին, գալ ու սեփական աչքով տեսնել ամեն ինչ, համոզվել անվտանգության իրական երաշխիքների մեջ եւ հստակ որոշում կայացնել»: Նրա խոսքերով՝ ըստ ծրագրի, զբոսաշրջիկների համար առայժմ «բաց ընթացակարգով» կգործեն Ստեփանակերտ-Գանձասար, Ստեփանակերտ-Դադիվանք, Ստեփանակերտ-Ամարասի համալիր երթուղիները:
44-օրյա պատերազմի պատճառով հակառակորդի կողմից օկուպացված մի շարք տարածքներ, ցավոք, «գոցված կմնան»: Խոսքը մասնավորապես վերաբերում է Ստեփանակերտ-Դիզակ-Տողի մելիքական ապարանք եւ Ստեփանակերտ-Հունոտի կիրճ երթուղիներին:
Համոզմունք հայտնելով, թե առաջվա պես պատմական Արցախով հետաքրքրվող արտասահմանցի զբոսաշրջիկները գոհ կմնան ծրագրից եւ տուն կվերադառնան անմոռանալի հիշողություններով, կառույցի պատասխանատուները չեն բացառում, որ «Արցախի բարեկամների շրջանակը կընդլայնվի»: Ի պատասխան այն հարցի, թե արտերկրից ժամանողների համար արգելքներ չե՞ն լինի, Գ. Առաքելյանը պարզաբանման կարգով հիշեցրեց, թե այդ մասին վաղուց պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, եւ «մուտքի համար արտասահմանյան զբոսաշրջիկները իրավունք կարող են ձեռք բերել Հայաստանում՝ Արցախի Հանրապետության ներկայացուցչությունում»: Նրա խոսքերով. «Հետպատերազմյան շրջանում որպես պոտենցիալ զբոսաշրջավայրեր ընտրվել են այն բնական կամ պատմամշակութային գրավչություն ունեցող վայրերը, որոնք ընդգրկված են հանրապետության ներքին գործերի նախարարությունից ստացված ցանկում՝ անվտանգ վայրերի վերաբերյալ»։ Ըստ կառույցի պատասխանատուի՝ զբոսաշրջության ոլորտում տեղաշարժը նկատելի է։ Պրոֆեսիոնալ զբոսավարների հայկական ասոցիացիան մեծ խմբով վերջերս ճանաչողական այց է կատարել՝ «Արի Արցախ» կարգախոսով։ Մինչ այդ զբոսաշրջության զարգացման գործակալության եւ Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի կողմից կազմակերպվել էր զբոսաշրջային օպերատորների այցելություն դեպի Արցախ: Ընդ որում՝ բոլոր այցելողները փաստում են, որ Արցախում անվտանգ կարող են երթեւեկել։
2021 թ. առաջին կիսամյակում Արցախ է այցելել 1447 օտարերկրյա զբոսաշրջիկ, որը 30 տոկոսով քիչ է, քան 2020 թ. (համավարակի պայմաններում) նույն ժամանակահատվածում: Այցելողների առաջին հնգյակում Ռուսաստանի Դաշնության, ԱՄՆ-ի, Ուկրաինայի, Ֆրանսիայի, Իսպանիայի քաղաքացիներն են։
Գ. Առաքելյանի հավաստմամբ՝ լուրջ խնդիր է համարվում «հիմնական զբոսաշրջավայրերի մեծ մասի օկուպացիան, պոտենցիալ զբոսաշրջիկների վստահության պակասն անվտանգության հարցում։ Ու անհրաժեշտություն է ծագում ստեղծել նոր զբոսաշրջային պրոդուկտ: Իսկ դրա համար անհրաժեշտ են ներդրումներ թե՛ մասնավոր հատվածի կողմից եւ թե՛ պետության, սակայն այդ միջոցները դեռեւս բավարար չեն»:
Զբոսաշրջության վարչությունն ակտիվ աշխատանք է տանում ՀՀ քաղաքացիների եւ ՀՀ այցելած օտարերկրացիների շրջանում։ Կատարվել է այլընտրանքային պոտենցիալ զբոսաշրջավայրերի մոնիթորինգ, ընտրվել են նոր վայրեր եւ ուղղություններ։ «Մասնակցել ենք ցուցահանդեսների («Արցախի բարիքներ» եւ «In Tour Expo»), որտեղ Արցախը ներկայացված էր որպես տարվա նախընտրելի ուղղություն։ Թարմացվել են բուկլետները՝ ավելացնելով նոր զբոսաշրջավայրեր, ինչպես նաեւ տարվում են աշխատանքներ նորերի ստեղծման ուղղությամբ։ Նախատեսում ենք նկարահանել նոր զբոսաշրջային թեմատիկայով գովազդային տեսահոլովակ։ Այն շուտով պատրաստ կլինի եւ կշրջանառվի տարբեր հարթակներում։ Ավարտին են հասցվել զբոսավարների պատրաստման դասընթացները։ Հուլիսի 17-ից վերսկսվելու է «Tourist Bus» ծրագիրը (Ամարաս եւ Նիկոլ Դուման, Գանձասար ուղղություններով)։ Ինչպես նաեւ կատարվում են ճանաչողական այցի կազմակերպման նախապատրաստական աշխատանքներ հանրային անձանց եւ զբոսաշրջային օպերատորների ներգրավմամբ»,- հավելում է վարչության պետը:
