24 տարվա պատմություն ունի ՀՀ ԵԿՄ «Պատանի երկրապահ» ակումբը, իսկ արդեն 13 տարի է, ինչ Գեղարքունիքի մարզում՝ Մարտունու տարածաշրջանի Ծովինար գյուղի մոտ, Սեւանա լճի ափին գործում է «Պատանի երկրապահ» ուսումնամարզական ճամբարը, որի 2021 թ. բացումը տեղի է ունեցել հուլիսի 17-ին: Օգոստոսի 23-ին ներկա եղա ճամբարի փակման հանդիսավոր արարողությանը:
«Պատանի երկրապահ» ակումբի փոխնախագահ Ալյոնա Ստեփանյանը ճամբարի բացման օրվանից այստեղ է, հաճույքով է աշխատում պատանիների հետ: Ազատամարտիկ Ստեփան Ստեփանյանի (Ռեմբո) դուստրն է Ալյոնան, շատ է սիրում իր աշխատանքը: Հոր երազանքն է՝ Հայոց բանակը հզորանա. 4 թոռն էլ այստեղ են: Տեղեկացրեց, որ ճամբարում կազմակերպվում են նաեւ էքսկուրսիաներ, ուխտագնացություններ պատմամշակութային եւ գեղատեսիլ վայրեր, տարածքի թանգարաններ: Պատանիները նաեւ մեծ սիրով են մասնակցում տարբեր մրցույթների՝ ռազմամարզական, ինտելեկտուալ, արժանանում պարգեւների: Ջերմուկի ջոկատի հրամանատար Էդմոնդ Հովակիմյանը ակումբի սաներից է, ով արցախյան 44-օրյա պատերազմի մասնակից է, կռվել է Ջրականում, ծանր վիրավորվել հոկտեմբերի 10-ին: Պատերազմական փորձն օգտագործում է պատանիներին մարզելիս: Այստեղից շատերը բանակ են մեկնում արդեն պատրաստի զինվոր դարձած:
Արագածոտնի մարզի պատանիների հրամանատար, պահեստի կապիտան Արամ Մխիթարյանը Ծաղկահովիտ գյուղից է: Իր ջոկատում ընդգրկված էին պատանիներ Ծաղկահովիտից, Տավուշի մարզի Շամշադինի տարածաշրջանից եւ 12 երեխա՝ Գավառի մանկատնից: Արդեն հարազատացել են երեխաները, դժվարությամբ են համակերպվում, որ շուտով բաժանվելու են: Իջեւան քաղաքի 12 հոգանոց ջոկատը հրամանատար, բռնցքամարտի մարզիչ, «Պատանի երկրապահի» Տավուշի մարզի հրամանատար Սուրեն Օհանյանի գլխավորությամբ ճամբարի զրուցարաններից մեկում նախապատրաստվում էր փակման արարողությանը: Այս տարի ընդհանուր 87 պատանի է Իջեւանից մասնակցել ճամբարին: Տղաները բոլորն էլ բռնցքամարտի պարապմունքի են մասնակցում: Սուրենը մասնակցել է 44-օրյա պատերազմին: Ցավով տեղեկացրեց, որ իր սաներից 4-ը մարտիրոսվել են այս պատերազմում, իսկ եղբոր որդին գերի է: Հպարտությամբ նշեց՝ իր ազգականներն են արցախյան առաջին պատերազմի մասնակիցներ Սարիբեկ եւ Արմեն Օհանյանները: Ներկայացնելով հարազատներին՝ Սուրենն ասաց, որ 1992 թ. հայ հերոս նահատակների աստղաբույլին միացավ արցախյան ազատամարտի լեգենդար հրամանատարներից Սարիբեկ Օհանյանը, ով Իջեւան քաղաքի երկրապահ ջոկատի առաջին հրամանատարն էր: Փոխգնդապետ Արմեն Օհանյանը նույնպես զինվորական կենսագրությունն սկսել է արցախյան առաջին պատերազմից եւ հերոսաբար մարտիրոսվել 44-օրյա պատերազմում:
Կապիտան Վահան Հարությունյանը՝ Մոսոն, ճամբարի ֆիզհրահանգիչն է. երկրորդ հերթափոխից այստեղ է: Սիրով է աշխատում պատանիների հետ: Ասաց, որ հիմնականում 9-15 տարեկան երեխաներ են հանգստանում ճամբարում: Այստեղ նրանք շատ բան են սովորում: Ճանաչելով հայրենիքը, իմանալով նրա պատմությունը՝ արդեն հայրենասեր են դառնում: Ներկայացրեց նաեւ ճամբարի առօրյան: Էջմիածնի 30 հոգանոց ջոկատի հրամանատար Արմինե Պողոսյանը փակման արարողության ընթացքում ղեկավարեց դրոշակակիրների վաշտը: Առաջին անգամ է ճամբարում եւ շատ է ոգեւորված. «Այնքան լավ բան կարող եմ պատմել ճամբարի մասին, որ մի ամբողջ տետր չի բավարարի…»:
Երեւանի Աջափնյակի ջոկատի հրամանատար, պահեստի փոխգնդապետ Ժիրայր Վարդանյանը նաեւ ՀՀ ԵԿՄ Աջափնյակի «Պատանի երկրապահ» ակումբի նախագահն է, ասաց, որ առաջին եւ վերջին հերթափոխներին է մասնակցել: Ընդհանուր 40 պատանի են հանգստացել ճամբարում: Բոլորն էլ պատրաստ են՝ եկող տարի նույնպես դառնալ ճամբարական: Արարատի մարզի Արարատի տարածաշրջանի «Պատանի երկրապահ» ակումբի նախագահ Թովմաս Գալստյանի տեղեկատվությամբ՝ ընդհանուր 75 հոգի են մասնակցել ճամբարի առօրյային: Մարզահրապարակի պտտաձողի վրա մարզվում էին 2 երիտասարդ՝ Գոռ Գալստյանը Եղեգնաձորից եւ Նարեկ Խլղաթյանը՝ Գեղարքունիքի մարզի Մարտունի քաղաքից: Նարեկը որոշել է՝ դպրոցն ավարտելուց հետո ուսանելու է հայ-ամերիկյան համալսարանում. դպրոցում մաթեմատիկա եւ հայոց լեզու առարկաներն է լավ սովորում: Գոռը ճարտարապետ է դառնալու: Ինչ վերաբերում է վերջին 10 օրերին, հիանալի ժամանակ են անցկացրել, ծանոթացել ու ընկերացել են:
Մինչ արարողության պաշտոնական մասի մեկնարկը տեղի ունեցավ ծաղիկների խոնարհում ճամբարում տեղադրված խաչքարի առջեւ: Ճամբարի շարահրապարակում կայացավ փակման արարողությունը: Ամեն ինչ զինվորական կարգ ու կանոնով էր: Դրոշակակիրները հրապարակ բերեցին ՀՀ, Արցախի Եռագույն եւ Երկրապահի դրոշները: Հնչեցին մեր 2 հանրապետությունների ու ԵԿՄ օրհներգերը, հայտարարվեց լռության րոպե: ՀՀ ԵԿՄ աշխատակազմի ղեկավար, գնդապետ Վաչագան Ղուկասյանը, ով ղեկավարում էր փակման արարողությունը, վարչության նախագահին զեկուցեց, որ ճամբարականները շարված են եւ պատրաստ հանդիսավոր միջոցառմանը: Ս. Միքայելյանը ողջունեց պատանիներին ու նրանց ղեկավարներին: Այնուհետեւ ներկաներին ողջունեց եւ Տերունական աղոթքի խոսք ասաց Գեւորգ քահանա Տեր-Բարսեղյանը:
Շնորհավորանքի եւ ողջույնի խոսքով հանդես եկավ ԵԿՄ վարչության նախագահ Սասուն Միքայելյանը: Ներկայացնելով եռասերունդ երկրապահի «Պատանի երկրապահ» ակումբը՝ Ս. Միքայելյանն ասաց. «Երկրապահ կամավորականների միության այն ամուր կորիզն է, որը կրթվելով եւ դաստիարակվելով հաղթանակած սերնդի ոգով՝ շարունակելու է ազգանվեր գործը»: Նա տեղեկացրեց նաեւ, որ այսուհետ ավելի լավ տեսքի կբերվի ճամբարը, կընդլայնվի տարածքը: Շնորհակալություն հայտնեց բոլոր նրանց, ովքեր համագործակցել ու օժանդակել են ճամբարի կայացմանը: Անդրադառնալով արցախյան պատերազմներին՝ Ս. Միքայելյանն ասաց, որ հայոց մայրերը պետք է գլուխները բարձր պահեն, եւ իր խոնարհումը բերեց որդեկորույս մայրերին՝ փառք տալով անմահ հերոսներին: Ասաց՝ արդեն 3 տարի է, ինչ ղեկավարում է ՀՀ երկրապահ կամավորականների միությունը եւ հավատում է՝ Երկրապահը, որ հիմնվել է սպարապետի կողմից, կա եւ կլինի: Դիմելով շարքով կանգնած պատանի երկրապահներին՝ վարչության նախագահը կոչ արեց լինել ոգով ուժեղ, չհուսահատվել, քայլել առաջ եւ հիշել, որ մեր ազգը հազարամյակներ շարունակ պայքարել է հայրենի հողը պաշտպանելու համար: Ողջույնի խոսքով հանդես եկան նաեւ ճամբարի պետ, Վարդենիսի տարածաշրջանի «Պատանի երկրապահ» ակումբի փոխնախագահ Նարեկ Գասպարյանը, ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ, ավագ-լեյտենանտ Կարեն Անտոնյանը, Գավառի մանկատան սան Հայկուհի Մելքոնյանը, Զառի վաշտի սան Հռիփսիմե Բաղիկյանը:
ՀՀ ԵԿՄ վարչության կողմից եղավ նաեւ պարգեւատրման արարողություն: ԵԿՄ շնորհակալագրերի եւ պատվոգրերի արժանացան միության հետ համագործակցող պետական կառույցների ներկայացուցիչները, հովանավորներ եւ ճամբարականներ: Այստեղ էին Մարտունու բժշկական կենտրոնի աշխատակիցները՝ տնօրեն Անդրանիկ Հարությունյանի գլխավորությամբ, ովքեր եւս արժանացան ԵԿՄ պատվոգրերի ու շնորհակալագրերի: