Գրեթե 8 ամսվա պատմություն ունի «Միհր» նվիրյալների ռազմամարզական հասարակական կազմակերպությունը, որն զբաղված է պատանիներին ու երիտասարդներին մարզելով։
2020 թ. սեպտեմբերին սկսված պատերազմի առաջին օրվանից Գոռ Մանուկյանն ու ընկերներն Արցախում էին. զբաղված էին կարեւոր առաքելությամբ։ Պատերազմի ավարտից հետո Գոռն ու տղաներից շատերը դարձան սահմանապահ զինվորներ ու մինչեւ տարեվերջ դիրքերում էին։ Սկզբում «Միհրը» ճամբար հիմնեց Կոտայքի մարզում։ Այժմ նվիրյալների ռազմամարզական ճամբարը մասնաճյուղեր ունի Սյունիքում (Հարժիս, Կապան) եւ Տավուշում (Բերդ):
Վերջերս Սեւանա լճի ափին կազմակերպվել էր «Միհրի» ճամբար-բանակումը, որին մասնակից էին դարձել բոլոր մասնաճյուղերում մարզվող պատանիները՝ մոտ 40 հոգի: Ճամբարում ծանոթացա պատանիների առօրյային, ներկա եղա մարզումներին, զրուցեցի ճամբարի ղեկավար Գոռ Մանուկյանի, հրահանգիչների, պատանիների հետ։ Հանգստի ժամ էր. պատանիների մի մասը՝ հրահանգիչների հսկողությամբ, լողանում էր լճում, մի մասը հանգստանում էր, ոմանք վոլեյբոլ էին խաղում։ Իսկ ճամբարի ղեկավար Գոռն ու Ալեքսան Բայանդուրյանը, ով անցել է արցախյան բոլոր պատերազմներով, կորցրել ոտքը, ճաշն էին պատրաստում։
Գ. Մանուկյանը տեղեկացրեց՝ հիմնական ճամբարները գործում են շաբաթը 3 օր՝ 2 գիշերակացով։ Այդ ընթացքում պատանիները, հաճախ՝ նաեւ աղջիկներ, մասնակցում են ռազմամարզական տարբեր մարզումների, որոնք անցկացնում են հիմնականում զինվորական կրթությամբ եւ թոշակի անցած պահեստազորի սպաներ, ովքեր նաեւ անցել են Արցախյան ազատամարտի ճամփաներով, մասնակցել 2016 թ. ապրիլյան եւ 2020 թ. սեպտեմբերյան պատերազմներին։ «Միհր» ՀԿ-ի նպատակն է նաեւ, որ բանակ-հասարակություն-ռազմամարզական ճամբար-խմբեր (ջոկատներ) ՀԿ-ների միասնությունը կայանա։ Մեր ժողովուրդը միշտ պետք է պատրաստ լինի պաշտպանելու իր տունը։ Այս առումով «Միհրի» ղեկավարությունը շատ է կարեւորում նման ճամբարների դերը, եւ համագործակցում են «Հայքյան» ասոցիացիայի, «Փոքր Մհեր» ռազմամարզական զինավանի, «Վահագն» ռազմահայրենասիրական ՀԿ-ի, ՈՄԱ-ի, «Հետախույզների միավորում» ՍՀԿ-ի եւ նման այլ կառույցների հետ։
-Ցանկանում ենք համագործակցել նաեւ ՀՀ ՊՆ-ի եւ ԿԳՄՍ նախարարության հետ,-ասաց Մանուկյանը:- Յուրաքանչյուր 3 ամիսը մեկ կազմակերպում ենք նման ճամբար-բանակումներ, որոնց մասնակցում են բոլոր մասնաճյուղերի սաները: Սա ունի մի քանի առավելություն. բացի մարզումներից եւ դասախոսություններից, ճամբարի մասնակից պատանիները ծանոթանում են, ճանաչում միմյանց, ընկերանում եւ հաճախ շատ դժվար են իրարից բաժանվում։ Կապը միմյանց հետ միշտ պահում են։
Գ. Մանուկյանը կարեւորեց նաեւ այն, որ հրահանգիչները նույնպես տարբեր մարզերից են եկել։ Մարզումներից բացի, շատ են կարեւորվում պատանիների աշխարհայացքի ձեւավորումը, հայեցի դաստիարակությունը, հայի արժեհամակարգն ուսանելը։ Այն հարցին՝ ի՞նչ տարիքի պատանիներ են մարզվում 7-օրյա այս ճամբար-բանակումում, Գոռը տեղեկացրեց՝ ամենափոքրը 8-ամյա 3-րդ դասարանցի Հայկ Շահինյանն է 4-րդ դասարանցի եղբոր՝ Արամի հետ. եկել են Աբովյան քաղաքից։ Ամենաավագը 17-ամյա երկու տղա են։ Կան մասնակիցներ նաեւ արտերկրից՝ եկել են հայրենիք արձակուրդ եւ սիրով միացել ճամբարականներին։
-Նման ճամբարները նպատակ ունեն նաեւ մինչ զորակոչվելը հայ պատանիներին պատրաստել որպես զինվորացու։ Պետք է այնպես դաստիարակենք մեր տղաներին, որ բանակի 2 տարին նրանց կյանքի լավագույն շրջանը դառնան,- ասաց Գ. Մանուկյանը եւ ուրախությամբ հավելեց՝ «Միհրի» սաներից կան տղաներ, որ արդեն ծառայում են Հայոց բանակում եւ աչքի են ընկել իրենց կարգապահությամբ, բարեխիղճ ծառայությամբ։
Հավատում է նաեւ՝ նույն տղաներից շատերը կդառնան Հայոց բանակի վաղվա սպաները, որ ՀՀ-ում գործող ռազմական ուսումնական հաստատություններ շատ դիմողներ կլինեն եւ արդեն պատրաստի ուսանողներ։ Բանակը պետք է լինի Հայոց ամենամաքուր կառույցներից մեկը։ Ներկայացնելով ճամբարի առօրյան՝ Գ. Մանուկյանը տեղեկացրեց՝ առավոտյան ժամը 7-ին զարթնում են պատանիները «Սարդարապատ» երաժշտության հնչունների ներքո։ Վարժանք, վազք, անձնական հիգիենա, նախաճաշ։ Օրվա ընթացքում 3 անգամ սնվում են։ Մասնակցում են հիմնականում մարզումների, ունկնդրում տեսական դասախոսություններ՝ ռազմարվեստ, պատմություն, առաջին բժշկական օգնություն, մարտավարություն եւ այլն։ Երեկոյան խարույկի շուրջ տեղի են ունենում մշակութային տարբեր միջոցառումներ, հաճախ ճամբար են այցելում երգիչներ, դերասաններ, մարզիկներ, ռազմական գործիչներ, այլք։ Գոհ է Գոռը. արդեն չի զգացվում՝ տղաներից ովքեր որտեղից են եկել, բոլորը բարեկամացել են։
Հրահանգիչ Արտակ Բադալյանը քառորդ դարից ավելի ծառայել է հայոց բանակում, հետախույզ է։ Ավարտել է Մ. Մելքոնյանի անվան ռազմական վարժարանը, այնուհետեւ՝ Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիան։ Իր գիտելիքներն է փոխանցում պատանիներին։ Բացի մարտավարություն սովորեցնելուց, կարեւորում է տեղանքում կողմնորոշվելը։ Շատ է ցանկանում, որ հայոց դպրոցներում նոր ձեւաչափով դասավանդվի ռազմագիտությունը։ Տղաների հետ մարզվում էր նաեւ մի աղջիկ՝ Սեդան։ Նրա կարծիքով՝ հայ աղջիկները նույնպես պետք է պատրաստ լինեն կռվելու թշնամու դեմ։ 15-ամյա Գարիկ Սիմոնյանն ու Էրիկ Գյուլինյանը համադասարանցիներ են, Տավուշի մարզի Նորաշեն գյուղից են եկել։ Գոհ են, ուրախ, որ նման հնարավորություն է տրվել՝ մարզվելու եւ հանգստանալու Սեւանա լճի ափին, շփվելու իրենց տարեկից տղաների հետ։ Հատկապես կարեւորում են հրահանգիչների դերը, որ մարզվում են նման ռազմական փորձ ունեցող զինվորականների կողմից։
Կապան քաղաքից է 11-րդ դասարանի աշակերտ Ռոման Մովսիսյանը։ Գիտակցում է՝ ինչքան կարեւոր է այսօր իր հայրենի քաղաքը պաշտպանելը, եւ որոշել է դառնալ զինվորական։ Կարոտելու է արդեն նոր ձեռք բերած ընկերներին՝ Տավուշից, Աբովյանից, Հրազդանից, Գորիսից, բայց նաեւ ուրախ է, որ ունի նման ընկերներ։ Հրազդանցի Վահե Մարտիրոսյանը սովորում է 10-րդ դասարանում, չի որոշել՝ ինչ մասնագիտություն է ընտրելու, բայց Հայոց բանակի զինվոր դառնալու է հաստատ։ Պոնչը՝ Արտակ Մինասյանը, «Միհրի» առաջին սաներից է։ Սովորում է Հրազդանի դպրոցներից մեկում՝ 8-րդ դասարանում։ Նա էլ է հաստատ որոշել՝ Հայոց բանակի լավագույն սպաներից է դառնալու։
«Միհրի» շատ համախոհներ երբեմն այցելում են ճամբար, հնարավորության դեպքում աջակցում։ Այդ օրը ճամբար այցելեցին ամուսիններ Հակոբ Ճաղարյանն ու Զարուհի Մուրադյանը (հայ նշանավոր նկարիչ Սարգիս Մուրադյանի դուստրը)։ Նրանց ընտանիքը նույնպես մեծ աշխատանք կատարեց պատերազմի ողջ ընթացքում եւ շարունակում է աջակցել արցախահայությանը մինչ օրս։ Գոռ Մանուկյանը պատանիներին եւ հրահանգիչներին ներկայացրեց այս ամուսիններին՝ տեղեկացնելով նրանց հայրենանվեր աշխատանքի մասին։ Հ. Ճաղարյանը «Վահագնի» կողմից արժանացավ մեդալի, իսկ Զ. Մուրադյանը՝ պատվոգրի։
