Եղանակային անբարենպաստ պայմանների, մասնավորապես՝ վերջին տասնօրյակում տեղացած տեւական, հորդառատ անձրեւների պատճառով այս տարի Արցախի հացագործները սովորականից երկու շաբաթ ուշ են ձեռնամուխ եղել բերքահավաքին: Ներքին գոտում չնայած գարու արտերը շատ են հասունացել, սակայն խոնավության «թույլատրելի աստիճանը» հնարավորություն չի ընձեռել՝ սկսելու հունձը: Մասնագետների հավաստմամբ՝ այժմ եղանակները կայունացել են, եւ խանգարող հանգամանքներ չկան, ինչն առիթ է Մարտունու եւ Մարտակերտի շրջանների ներքին գոտու դաշտերում առաջ տանելու 2022 թ. հացահատիկայինների բերքահավաքը:
ԱՀ գյուղնախարարի տեղակալ Վիլեն Ավետիսյանի հավաստմամբ՝ առաջին արդյունքները գոհացուցիչ են: Հեկտարից միջին հաշվով 21 ցենտներ գարի է ստացվում: Առանձին տարածքներում հեկտարի բերքատվությունը մինչեւ 26 ցենտներ է: Նրա խոսքով՝ սրանք նախնական տվյալներն են, ու հետագայում հնարավոր է ավելի առատ բերք ակնկալել: Հանրապետության մի շարք համայնքներում մեկնարկել է նաեւ ցորենի արտերի հունձը: Ուսումնասիրությունների համաձայն՝ հիմնականում արդարացվում են մենատնտեսների եւ հողի սեփականատեր գյուղացիների ակնկալիքները: «Ովքեր բարձրորակ սերմացու են հողին պահ տվել, պահպանել են ցանքի, արտերի մշակման եւ սնուցման ագրոկանոնները, անկասկած, լավ բերք կստանան,- վստահ է փոխնախարարը:- Իսկ այն անձինք, ովքեր անտեսել են այդ պահանջները, թող բնությունից չբողոքեն: Ինչ ցանել են, այն էլ կհնձեն: Ժամանակն է, որպեսզի նրանք դասեր առնեն սխալներից եւ լրջորեն վերաբերվեն գործին»:
Անդրադառնալով գյուղատնտեսական մեքենաների պատրաստվածության աստիճանին՝ Վ. Ավետիսյանը վստահեցնում է, որ բերքահավաքին դրանց քանակը բավարարում է: Դա վերաբերում է ինչպես կոմբայններին, այնպես էլ հացահատիկը տեղափոխող բեռնատարներին եւ ծղոտամամլիչներին: Սահմանամերձ արտերը հնարավոր հրդեհներից զերծ պահելու նպատակով ժամանակին իրականացվել են կանխարգելիչ միջոցառումներ: Հրշեջների կողմից շուրջօրյա հերթապահություն է իրականացվում դաշտերում: Տեխնիկայի անխափան աշխատանքն ապահովելու համար հոգ է տարվել նաեւ անհրաժեշտ սարքավորումներ ու պահեստամասեր հայթայթելու մասին:
Հատկանշական է, որ վերանայվել են հացահատիկի մթերման գները: Նախորդ տարվա համեմատ գարու մեկ կիլոգրամի գինը բարձրացվել է գրեթե 40 դրամով: ԱՀ գյուղի եւ գյուղատնտեսության աջակցության հիմնադրամի տնօրեն Հրանտ Սաֆարյանի տեղեկացմամբ՝ այն կմթերվի 160 դրամով: Կանխիկի դեպքում ցորենի յուրաքանչյուր կիլոգրամի դիմաց կվճարվի 175 դրամ: Նրա խոսքով՝ մթերման հարցում ոչ մի խոչընդոտող հանգամանք չկա, եւ այդ նպատակով Մարտունու եւ Ասկերանի շրջաններում ժամանակին նորոգվել ու կարգի են բերվել պահեստները: Հիմնադրամի ղեկավարն ավելորդ չհամարեց հիշեցնել, որ «մեղմացուցիչ» կարգ կսահմանվի այն վարկառուների նկատմամբ, ովքեր նախորդ տարի չեն հասցրել մարել սերմացուի, դիզվառելիքի, պարարտանյութերի եւ թունաքիմիկատների օգտագործման համար հիմնադրամից ստացած գումարները:
Արդյոք, ինքնաբավ կարո՞ղ ենք համարել բերքահավաքից ակնկալվող ցուցանիշները: Այս հարցին գյուղատնտեսության փոխնախարար Վ. Ավետիսյանը պատասխանում է՝ որոշ փաստեր համադրելով: Մինչեւ 2020 թ. արցախյան երրորդ պատերազմը հանրապետությունում 120 հազար տոննա հացահատիկ էր արտադրվում, որից ավելի քան 100 հազարը ներկրվում էր Հայաստան: Եթե հաշվի առնենք, որ Արցախի շուրջ 70 տոկոսը բռնագրավվել է թշնամու կողմից, եւ անհամեմատ կրճատվել են ցանքատարածքները, ակնհայտ կդառնա իրական պատկերը: Գերատեսչության պատասխանատուն գտնում է, որ «բացը» լրացնելու միակ անխուսափելի միջոցը բարձր բերքատվության ապահովումը պիտի լինի, ինչը հնարավոր է անել բացառապես պահանջվող ագրոմիջոցառումների եւ ժամանակակից տեխնոլոգիաների ճշգրիտ կիրառման միջոցով: Նա հավելեց նաեւ, թե, հաշվի առնելով ինքնաբավության խնդիրը, այս տարի կառավարությունն արգելել է Արցախից հացահատիկի դուրս բերումը:
