Այս տարվա սեպտեմբերի 13-ին տեղի ունեցած մարտական գործողությունների ժամանակ Իշխանասարի դիրքերից մեկում նահատակվեց ժամկետային զինծառայող Արամ Էդիկի Մնացականյանը։
Պատմում են, որ այս դիրքում տղաները թշնամուն դիմակայել են ողջ գիշեր՝ պատճառելով մեծ կորուստներ։ Սակայն, անընդհատ հրետակոծելով ու գնդակոծելով քաջաբար դիմակայող տղերքի դիրքը, լուսադեմին թշնամուն հաջողվել է կոտրել հայոց քաջերի դիմադրությունը եւ վիրավոր մնացածներին գնդակահարել։ Համացանցում պտտվող տեսանյութերից մեկն այս դիրքի մասին է։ Ծանր վիրավոր վիճակում գնդակահարվել է նաեւ Արամը, ով չի ենթարկվել հրամանատարի հրամանին՝ նահանջել. մնացել է նրա հետ, եւ նահատակվել են միասին։
Դպրոցական էի, որ պատահմամբ մի գրքույկ ընկավ ձեռքս՝ գեներալ-մայոր, Խորհրդային Միության հերոս Միխայիլ Նաումովի հրամանատարությամբ գործած պարտիզանական միավորման մասին, որը 1942-ից գործել է Ուկրաինայում, անցել 10 հազար կմ, մղել 336 մարտ՝ մեծ կորուստներ պատճառելով ֆաշիստներին։ Նույն միավորման կազմում է գործել Միկոյանի անվան հայկական պարտիզանական ջոկատը։ Պարզվեց, որ հայ պարտիզանների շարքում է եղել հորս քեռին՝ Մարտունու շրջանի Վաղաշեն գյուղի բնակիչ Խաչիկ Սարգսի Մնացականյանը։ Գրքում մի քանի անգամ հիշատակվում է Խաչիկի մասին, ով աչքի է ընկել իր քաջագործությամբ։ Ընթերցում ենք. «Առաջին վաշտի դասակներից մեկի վրա թշնամին գնդացրային կրակ բացեց եւ փակեց նրա նահանջի ճանապարհը։ Մարտիկ Խաչիկ Մնացականյանը շրջանցեց կրակակետը եւ նռնակով լռեցրեց այն՝ ապահովելով դասակի համեմատաբար անվտանգ նահանջը»։ Մեկ այլ էջում գրված է. «Հակառակորդը խուճապահար նահանջեց՝ կռվի դաշտում թողնելով 50 սպանված… Մարտիկ Խաչիկ Սարգսի Մնացականյանն այդ կռվում ոչնչացրեց յոթ հիտլերական…»։
Պատերազմի ավարտից հետո Խաչիկը տուն եկավ։ Ուներ 5 որդի։ Գառնիկ որդու թոռը՝ Արամը, Էդիկ եւ Նաիրա ամուսինների 2 որդիներից կրտսերն էր։ Ծնվել է 2002 թ. օգոստոսի 1-ին Գեղարքունիքի մարզի Վաղաշեն գյուղում։ Ավարտել է գյուղի միջնակարգ դպրոցը։ Տանը եւ դպրոցում լավ դաստիարակություն էր ստացել եւ դեռ մանկուց աչքի էր ընկնում հայրենասիրությամբ, զբաղվում էր սպորտով՝ բազկամարտով։ Եկավ ժամանակը, եւ հետեւեց ավագ եղբայր Ռոմանին, հորեղբայրների որդիներին եւ սիրով դարձավ հայրենիքի զինվոր։ Հայրենասեր պատանու համար սիրելի կերպար էր մնացել հոր պապը՝ Խաչիկը, ով իր սխրանքներով ոգեւորել էր նաեւ 5 որդիներին, նրանց որդիներին ու թոռներին։ 2021 թ. փետրվարի 9-ին Արամը դարձավ զինվոր։ Ծառայում էր Գորիսի զորամասերից մեկում։ Հարազատներն ասում են՝ երբեք չէր տրտնջում ծառայությունից…
Կենսուրախ ու բարի բնավորությամբ երիտասարդը նույն բնավորությամբ ծառայում էր բանակում՝ պատրաստ պաշտպանելու հայոց սահմանը։ Ցանկացած հարցով օգնում ու աջակցում էր ընկերներին։ Բարեկամները, ծանոթները, դպրոցական ու մարտական ընկերները մեծ սիրով են խոսում միշտ ժպտերես, կենսախինդ հումորով Արամի մասին, ով աչքի էր ընկնում իր ուժով ու կամային բնավորությամբ։ Վերջին անգամ ծնողների հետ հեռախոսով խոսել է դիրքեր բարձրանալուց առաջ՝ ասելով, որ լավ է, ամեն ինչ կարգին է։ Թշնամու սանձազերծած հերթական ռազմական գործողություններն այս տարվա սեպտեմբերի 12-13-ին մեզանից շատ թանկ կյանքեր խլեցին։ Մարտիրոսվեցին ու նահատակվեցին քաջորդիներ, ովքեր իրենց կյանքի գնով կանգնեցրին թշնամուն։
Արամի՝ հերոսին վայել հուղարկավորությունը տեղի ունեցավ սեպտեմբերի 23-ին հայրենի Վաղաշեն գյուղի գերեզմանատանը։ Ներկա էին Գեղարքունիքի մարզպետ Կարեն Սարգսյանը, ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարար Գ. Սանոսյանը, զինվորականներ, հոգեւորականներ։ Բազում երազանքներով պատանին դարձավ Հավերժի ճամփորդ՝ համալրելով Արցախյան առաջին գոյամարտի եւ հետագա տարիներին մարտիրոսված հազարավոր քաջորդիների լուսեղեն բանակի շարքերը։
