«Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթի հարցազրույցը Ռուսաստանում հայ հասարակական գործիչ, «Russia-Armenia.info» եւ այլ լրատվական կայքերի խմբագիր Արամ Խաչատրյանի հետ
-Պարո՛ն Խաչատրյան, ի՞նչ գործառույթ են իրականացնում Ձեր խմբագրած կայքերը, որո՞նք են նպատակներն ու գործունեության ոլորտները:
-Հիմնականում զբաղվում եմ «Russia-Armenia.info» կայքով: Բացի լրատվական դաշտից, լայն գործունեություն ենք ծավալում նաեւ այլ ոլորտներում` հասարակական, սոցիալական, ռազմավարական եւ այլն: Հայ համայնքը Ռուսաստանում ունի ռուս-հայկական կազմակերպությունների համագործակցության խորհուրդ, որը ներառում է շուրջ 20 հայկական կազմակերպություն. ինքս այդ խորհրդի ակտիվիստներից եմ եւ փորձում եմ մեկտեղել կազմակերպության ու կայքերի նպատակները: Զբաղվում ենք ադրբեջանա-թուրքական դաշինքի կողմից հայկական պատմության խեղաթյուրման դեմ փաստահավաք աշխատանքով, ապատեղեկատվության դեմ ենք պայքարում, քաղաքագիտական ու պատմագիտական դաշտում փաստերի շտկումով եւ նման գործունեությամբ: Նաեւ պաշտոնական հարցերով ենք զբաղվում. օրինակ՝ վերջերս Արցախի օկուպացված տարածքում ադրբեջանցիների կողմից մարշալ Խուդյակովի արձանը վանդալիզմի ենթարկելու գործով: Այստեղ` Ռուսաստանում էլ, փորձում ենք ամեն կերպ աջակցել մեր հայրենակիցներին, հայ արտադրողներին ու գործարարներին: Ունենք ընդամենը մեկ խնդիր` ցավով տեսնում ենք, որ Ադրբեջանը մեծ ֆինանսական միջոցներ է հատկացնում պատմական գրքեր տպագրելու համար, որոնք չեն արտացոլում իրական պատմական եղելությունները եւ ապատեղեկատվություն են տարածում: Հայաստանից, դժբախտաբար, չունենք նման աջակցություն:
-Ի՞նչ բարդությունների է հանդիպում «Russia-Armenia.info» կայքն իր գործունեության ընթացքում:
-Բարդությունները հիմնականում ֆինանսական բնույթի են: Բացի դրանից, գրեթե չունենք Հայաստանից պրոֆեսիոնալ աջակցություն, այսինքն՝ համապատասխան բնագավառի մասնագետների հետ աշխատանքի խիստ պակաս կա: Հայաստանում կա պատմության ինստիտուտ, ԵՊՀ-ում՝ պատմագիտության ֆակուլտետ, որտեղ դասախոսում են գիտական աստիճան ունեցող մասնագետներ: Անշուշտ, նրանք հեղինակային գրքեր ու գիտական հոդվածներ տպագրում են, սակայն, ցավոք, չեն փորձում սփյուռքում հանրայնանալ կամ գոնե մեզ պես կազմակերպությունների հետ համագործակցել: Նրանց օգնությամբ ավելի դյուրին կդառնա ադրբեջանաթուրքական քարոզչության դեմ պայքարելը: Սփյուռքում նման գրքեր ու հոդվածներ ընթերցողների թիվը վստահաբար ավելի շատ կլինի: Մենք շատ կցանկանայինք ունենալ համապատասխան ռեսուրսներ մեր կայքերը հայերեն թարգմանելու համար, որպեսզի հասանելի լինեն ավելի լայն լսարանի համար: Քանի որ մեր կայքերի գերնպատակն ապատեղեկատվության տարածումը կանխելն է, շատ հաճախ ենք տեղեկատվական նյութեր հրապարակում եւ հորդորում հայկական տեղեկատվական դաշտի ներկայացուցիչներին դրանք վերցնել ու տարածել: Սակայն, ցավոք, միայն մի քանի լրատվականներ են, որ հետեւում են մեր հրապարակումներին:
-Ռուսական տեղեկատվական դաշտում հայկական շահերի առաջ մղման համար ունե՞նք համապատասխան ռեսուրսներ:
-Համեմատության կարգով համապատասխան ռեսուրսներն այդքան էլ շատ չեն: Հայաստանում կան ռուսամետ լրատվականներ, սակայն Ռուսաստանում դրանք աննշան են: Բարեբախտաբար, կարելի է ռուսամետ լրատվականների գործոնն օգտագործել` ի նպաստ հայկական շահի: Սփյուռքում նման մտածողություն կա` մեր հայրենիքը պարտավոր չէ մեզ օգնել, մե՛նք պետք է օգնենք մեր հայրենիքին: Սակայն ժամանակակից հայ գիտնականները, պատմաբանները, ինչու չէ՝ նաեւ երիտասարդությունը ցանկալի է օգնեն, որ կարողանանք ռուսական տեղեկատվական դաշտում լսելի դարձնել մեր հայրենիքի ձայնը: Սրա հակառակ պատկերը տեսնում ենք Ադրբեջանում, երբ մեծահարուստ գործարարները հովանավորում են Ռուսաստանում ադրբեջանական համայնքի գիտական ու լրատվական գործունեությունը: Այդ ճանապարհով էլ ռուս հանրության շրջանում անհամեմատ շատ աջակիցներ են ձեռք բերում, քան մենք` հայերս: Դա ցույց տվեց նաեւ Արցախյան վերջին պատերազմը. մատների վրա կարող էինք հաշվել տեղեկատվական դաշտում այն մարդկանց թիվը, որոնք սատարում էին Հայաստանին: Համեմատական կարգով նշեմ, որ Արցախյան առաջին պատերազմի ժամանակ, երբ նոր էր փլուզվել Խորհրդային Միությունը, մենք Ռուսաստանում աջակիցների մեծ բանակ ունեինք` ի տարբերություն Ադրբեջանի: Այս տարիների ընթացքում մեր գլխավոր սխալն այն է եղել, որ չենք աշխատել գոնե եղած կապերն ավելի ամրապնդելու ու խորացնելու ուղղությամբ, այսինքն` բավարարվել ենք եղածով: Վերջերս մի ռուս գիտնականի հետ էի հանդիպել, զրույցի ընթացքում ասաց. «Գիտենք, որ հնագույն ազգերից եք, առաջինն եք ընդունել քրիստոնությունը, հայոց պատմության ընթացքում ոչ թե միայն 1915-ի ցեղասպանությունն է տեղի ունեցել, այլեւ դրանից առաջ եւս մի քանիսը: Այո՛, դա եղել է անցյալում, բայց հիմա ի՞նչ եք անում, հիմա դու ի՞նչ գիտական աշխատություն ես ինձ բերել, որ ուսումնասիրեմ: Մենք շատ լավ գիտենք նաեւ Ադրբեջանի հազիվ 100-ամյա պատմությունը, բայց նրանք ինձ տասնյակ պատմագիտական աշխատություններ են ներկայացնում, փորձում հարստացնել իրենց պատմությունը: Այն, որ խեղում են պատմությունը, դա հարցի մյուս կողմն է»: Այս առումով մենք շատ գործ ունենք անելու. Հայաստանից պրոֆեսորների, երիտասարդ գիտնականների ու պատմագետների օգնությունն է մեզ անհրաժեշտ, որ կարողանանք պատմական ճշմարիտ փաստերը, մեր մշակույթը ներկայացնել: Այս հարցում մեզ շատ կօգնեն նաեւ ժամանակակից հայ նկարիչները, ովքեր իրենց կտավներում հայկական կոլորիտն են պատկերում:
Վերջերս բանակի օրվան նվիրված միջոցառում կազմակերպեցինք, նաեւ Նժդեհի մասին ֆիլմ ցուցադրվեց, եւ շատերը ելույթներ ունեցան: Ռուսաստանի ադրբեջանական համայնքը փորձեց դեմ արտահայտվել սոցկայքերի տիրույթում` ընդհուպ մինչեւ իրենց երկրի նախագահը: Ցավալին ու հուսահատեցնողն այն է, որ միայն ադրբեջանցիները չէին բոյկոտում. ռուս գործիչներ եւս կային այդ շարքերում: Սակայն սա դեռ ամենը չէ. ամենացավալին մեզ համար այն էր, որ Հայաստանից համապատասխան աջակցություն ու արձագանք չստացանք:
