Գարուն, կյանք, սեր, կին… Սրանք գրեթե համարժեք են հնչում մեր ընկալումներում, չէ՞ որ գարնանային եղանակի պես փոփոխական կարող է լինել կինը՝ մեկ «արեւոտ» ու ջերմացնող, մեկ՝ «ամպամած» ու «անձրեւոտ», վառ գույներով եւ վառ հույզերով լեզուն։
Այսօր մեկնարկում է կանանց նվիրված տոնական մեկամսյակը, որը լրացուցիչ հնարավորություն է մեծարելու եւ գնահատելու նրանց։ Ոմանց համար մարտի 8-ը գեղեցիկ առիթ է ուրախանալու եւ փոքր-ինչ մոռանալու առօրյա հոգսերն ու խնդիրները: Կան նաեւ մարդիկ, ովքեր նշում են տոնը «ուրիշներից հետ չմնալու համար» կամ էլ՝ սովորույթի ուժով: Ամեն դեպքում, դա թույլ է տալիս փոքր-ինչ կտրվել առօրեականությունից եւ վայելել սիրելիների՝ ամուսինների, որդիների, եղբայրների եւ հայրերի ուշադրությունն ու հոգատարությունը։ Կանանց եւ աղջիկների համար տոնական օրը սպասված է ոչ թե նվերների եւ ծաղիկների (թեեւ դա էլ ցանկալի է), այլ` առավելապես ուշադրության արժանանալու համար: Իսկ այդ տոնին ամենայն լրջությամբ նախապատրաստվում են հենց տղամարդիկ, քանի որ նրանց ուսերին է դրված տոնի հաջողված եւ անմոռանալի լինելու պատասխանատվությունը:
Հաճախ մեր օրերում կանանց մեծարումը տեղի է ունենում տղամարդկանց արժանապատվության եւ իրավունքների ոտնահարման հաշվին, մինչդեռ արդյունքում խախտվում են բնական օրինաչափություններն ու ներդաշնակ համագոյակցությունը սեռերի միջեւ։ Թուլացնելով տղամարդուն, թուլացնում են նաեւ կնոջը՝ պարտադրելով իր վրա վերցնել այն գործառույթները, որոնք ի վերուստ վերապահված են տղամարդուն։ Ընդունված է համարել, որ յուրաքանչյուր հաջողակ տղամարդու մեջքի հետեւում կանգնած է իմաստուն եւ ուժեղ կին։ Սակայն մոռանում ենք մի պարզ ճշմարտության մասին, որ երջանիկ կանանց կողքին ուժեղ եւ սիրող տղամարդ է լինում։
Թեեւ այսօր աշխարհի շատ երկրներում մարտի 8-ը պետականորեն նշվում է որպես կանանց նվիրված օր` ի նշան նրանց հանդեպ ունեցած սիրո եւ երախտագիտության, սակայն իր ակունքներում այդ օրն իր մեջ տոնական բնույթ չի կրել: Տոնական դարձած այս օրը սկզբնավորվել է որպես հավասար իրավունքների համար պայքարում աշխատավոր կանանց համերաշխության օր եւ միայն ժամանակի ընթացքում է կորցրել իր քաղաքական բնույթը։
Հայաստանի անկախության հռչակումից հետո, 1996 թ. մարտի 8-ը դուրս եկավ պետական տոնացույցից, մինչ այդ` 1995-ին ազգային տոնացույցում որպես մայրության եւ գեղեցկության օր էր ընդունվել ապրիլի 7-ը: Մարտի 8-ը «վերականգնեց իր իրավունքները» պետական տոնացույցում 2001 թ., երբ ընդունվեց տոների եւ հիշատակի օրերի մասին նոր օրենքը: Ի վերջո, կանանց նվիրված երկու տոների «հակամարտությունը» լավագույն լուծումը ստացավ կանանց եւ «մտահոգությունների ու ծախսերի» աղբյուր տղամարդկանց համար, երբ մարտի 8-ից ապրիլի 7-ը ոչ պաշտոնապես հայտարարվեց կանանց միամսյակ։ Ամեն դեպքում, գարունն ինքնին տոնական տրամադրություն ստեղծող շրջան է, եւ յուրաքանչյուրն ինքն է որոշում, թե ինչպես այն դարձնի առավել հետաքրքիր՝ հագեցած դրական զգացողություններով։
