Ադրբեջանաղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ արտերկրից ստացվող իրարամերժ ազդակներն Արցախի Հանրապետության իշխանություններին, քաղաքական ուժերին պարտադրում են տարածաշրջանում ստեղծված նոր իրողությունների եւ զարգացումների համատեքստում դիտարկել երկրի առջեւ ծառացած առաջնահերթություններն ու մարտահրավերներին դիմակայել՝ լիարժեք օգտագործելով քաղաքական, տնտեսական ու մարդկային ներուժը:
Խորհրդարանի պատգամավոր Դավիթ Իշխանյանը համամիտ է այն կարծիքին, որ արցախյան հիմնախնդրի արդար լուծման ճանապարհին շատ կարեւոր է ունենալ «միասնական քաղաքական օրակարգ» եւ առաջնորդվել բացառապես հայրենիքը չվտանգելու, արցախյան երեք պատերազմներում նահատակված հայորդիների արյամբ սրբագործված հողը երբեք թշնամուն չզիջելու սկզբունքով: «Մեզնից ոչ ոք չի կարող դեմ լինել խաղաղությանը, որի համար արդեն 30 տարուց ավելի է, ինչ պայքարում ենք: Սակայն, միեւնույն ժամանակ, թույլ չենք տա, որ կասկածի տակ դրվի մեր ժողովրդի անկախությունը,- ասում է նա: – Ցանկացած որոշում անընդունելի կլինի մեզ համար, եթե Արցախն անմիջականորեն իր մասնակցությունը չունենա այդ գործընթացներին, եւ արժանապատիվ խաղաղություն չապահովվի երկրի ու նրա բնակչության համար»:
Պատգամավոր Դավիթ Գալստյանի կարծիքով՝ 44-օրյա պատերազմից հետո «Արցախում շարունակվում է հիբրիդային պատերազմը»: Ժողովրդին սպառնացող վտանգը կասեցնելու, հայ մնալու համար նա առաջարկում է կոնսոլիդացիա: Որպեսզի երկիրը չհայաթափվի անհրաժեշտ է վերանայել պետական կառավարման անհրաժեշտությունները: Պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանի համոզմամբ՝ միայն Արցախի միջազգային ճանաչումը կարող է փրկության ելք դառնալ տարածաշրջանում կայունություն եւ խաղաղություն հաստատելու համար: «Մեր նպատակն է ապրել արժանապատիվ հարազատ հայրենիքում ու տեր կանգնել պատմական մեր արժեքներին, ավանդույթներին եւ սովորություններին»,- ասում է պատգամավորը եւ կարծում, որ արցախյան հակամարտությունը պետք է կարգավորվի ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակում:
Քաղաքական վերջին զարգացումների վերաբերյալ ներկայացնելով Արցախի իշխանությունների դիրքորոշումը, ԱՀ արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավար Դավիթ Բաբայանը մասնավորապես նշել է, թե ցանկացած բանակցություն գերադասելի է պատերազմից՝ չմոռանալով հիշեցնել «Ստեփանակերտի կարմիր գծերի» մասին: «Ադրբեջանը մի անգամ չի խախտել ձեռք բերված պայմանավորվածությունները եւ դրժել իր խոստումը,- ասում է արտգործնախարարը:- Վաղաժամ է որեւէ կարծիք հայտնել: Համբերությամբ սպասենք, թե այդ երկիրը որեւէ դրական փոփոխություն կատարո՞ւմ է վարքագծի մեջ, թե՞ գերադասում է առաջվա պես շարունակել իր հանցավոր քայլերը: Կտեսնենք՝ կհամոզվենք»: Դավիթ Բաբայանը վերստին ընդգծում է պաշտոնական Ստեփանակերտի այն կարծիքը, որ Արցախը ոչ մի պարագայում Ադրբեջանի կազմում չի կարող լինել: Նա վստահ է, որ «հարաբերությունները կարգավորելուց հետո Մինսկի խմբի եռանախագահությունը նորից կսկսի լիարժեք գործել եւ ձեռնամուխ կլինի իր առաքելությանը»:
Վերջերս հրավիրված կառավարության նիստում՝ կարեւորելով արցախյան հիմնախնդրի վերաբերյալ միասնական քաղաքական օրակարգ ունենալու անհրաժեշտությունը, ԱՀ նախագահ Ա. Հարությունյանն ընդգծել է, որ «Ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը լինելու է արտաքին քաղաքականության առաջնահերթ խնդիրներից մեկը, եւ Արցախը դրանից երբեք չի շեղվելու»: