1988 թ. մայիսին Արցախյան շարժումն անկում էր ապրում։ Հայկական պատվիրակությունը Մոսկվայից վերադարձել էր ձեռնունայն։ Ցերեկը հանրահավաք տեղի ունեցավ Օպերայի հրապարակում, ելույթ ունեցողներից ոմանք հավաստիացրին, որ Արցախի հարցը դեռ ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի ու Կենտկոմի Քաղբյուրոյի կողմից քննարկվում է։ Սակայն իրականում Գորբաչովն ասել էր՝ վերջ, Արցախը մնալու է Ադրբեջանի կազմում։ Եվ ԵՊՀ բանասիրական ֆակուլտետի 220 լսարանում, որտեղ 88-ի փետրվարից շատ ժողովներ էին լինում, որոշվեց Օպերայի շենքի աստիճաններին իրականացնել նստացույց։
Երեկոյան մի քանի տասնյակ ուսանողներով (նաեւ՝ դասախոսներ) սկսեցինք նստացույցը։ Սկզբում ոստիկանության Երեւանի քաղաքային վարչության աշխատակիցները մոտեցան, իմացան մեր անելիքը։ Սկսեցին համոզել, որ տուն գնանք, իրենք էլ՝ իրենց գործին։ Բայց մենք վճռել էինք՝ պետք է կրկին ոտքի հանել մեր ժողովրդին, այլապես Արցախը մնալու է Ադրբեջանի իշխանության տակ։ Ու մնացինք գիշերը Օպերայի հրապարակում, որ արդեն Ազատության հրապարակ էինք կոչել։ Երեկոյան բանասիրական ֆակուլտետի բուֆետապան Ֆելոն հավաքել էր բուֆետի խաչապուրիներն ու բերել էր հրապարակ: Մնացինք մինչեւ լուսաբաց։ Մեզ հետ մնացին նաեւ ոստիկանները եւ, ի պատիվ իրենց, մնացին որպես հսկիչ։ Գիշերը հնչում էին ռազմահայրենասիրական երգեր, Շիրազի ու Սեւակի գործերից։ Առավոտյան նույն ոստիկանները նաեւ սնունդ բերեցին, ասացին՝ ճիշտ է մեր արարքը։ Մեր գործողությունն արդյունք տվել էր. Կրեմլին տեղեկացրել էին արդեն։ Շուտով մեզ միացան նաեւ երեւանյան այլ բուհերի, տեխնիկումների ուսանողներ։ 2-3-րդ օրերին արդեն բազմամարդ էր Ազատության հրապարակը, սկսվեցին հանրահավաքներ։ Այդ օրերին մեզ՝ ուսանողներիս, մենակ չթողեցին նաեւ մեր դասախոսները՝ Հովհաննես Բարսեղյանը, Վազգեն Գեւորգյանը, Վազգեն Սաֆարյանը, Յուրա Հովսեփյանը, շատերը։ Հրապարակ էին գալիս նաեւ Գառնիկ Անանյանը, այլք։ Այդ օրերին նաեւ պատրաստվում էինք քննություններին, հաճախ տեղում քննություն ու ստուգարք հանձնում։ Նստացույցին միացան նաեւ շատ երիտասարդներ տարբեր վայրերից։ «Աշխարհազոր» կոչեցինք ոչ ուսանողներին։ Ընթացքում ծանոթացանք, ընկերացանք։ Հետագայում արդեն շատ «աշխարհազորայիններ» եւ ուսանողներ ստեղծեցին ռազմական միասնական խմբեր, որոնք էլ դարձան Հայոց վերակազմավորվող բանակի ծիլերը։
Ուսանողական առաջին նստացույցը Խորհրդային Միությունում մեծ արձագանք գտավ։ Նույն նստացույցի օրերին արդեն սկսվեց ազգային ազատագրական շարժում։ Բացի «Արցախ-Ղարաբաղ», «Միացում» կանչելուց, հրապարակում լսվեցին «Ազատություն», «Անկախություն», «Ազգային ինքնորոշում» եւ նման այլ կարգախոսներ։ Նույն օրերին՝ մայիսի 28-ին, առաջին անգամ Երեւանում նշվեց նաեւ Հայաստանի առաջին հանրապետության հռչակման օրը։ Մովսես Գորգիսյանի կողմից Ազատության հրապարակում ծածանվեց Հայոց Եռագույնը՝ առավել ոգեշնչելով մեր ժողովրդին։ Նստացույցի 20-րդ օրը՝ հունիսի 15-ին, ՀԽՍՀ Գերագույն խորհուրդը միլիոնի հասնող ցուցարարների ճնշմամբ միաձայն որոշում ընդունեց՝ կատարելով նստացույցի պահանջները։ Այդ օրը ցուցարարների հիմնական մասը շարժվեց Բաղրամյան փողոցով դեպի ներկայիս Ամերիկյան համալսարանի շենք, որտեղ կայանում էր նիստը։ Նստացույցի առաջին օրվա մասնակիցների մեծ խմբով մնացինք տեղում։ Իմանալով Գերագույն խորհրդի որոշման մասին՝ տոնական խմբով շարժվեցինք դեպի պետական համալսարան։ Հիշում եմ՝ երգում էինք.
Ով որ Քաջ է, ինչ կսպասե,
Արդեն ժամանակն է, թող գա,
Մահ-պատերազմի օրհաս է,
Ազատություն սիրող թող գա…
Երեւանի պետական համալսարանի կենտրոնական մուտքի մոտ՝ դարձյալ քարե աստիճաններին, նստեցինք, տոնեցինք մեր հաղթանակը։ Անցել է ուղիղ 35 տարի այդ օրերից, որոնք վճռական եղան մեր պատմության ընթացքում։ Իհարկե, Արցախն ազատագրեցինք երկարատեւ ու ծանր պատերազմի շնորհիվ։ Հաղթեցինք թշնամուն, պարտադրեցինք զինադադար, սակայն մինչեւ վերջ տեր չմնացինք մեր հաղթանակին։ Նույն նստացույցի մասնակից հազարավոր տղաներ դարձան զինվոր ու կերտեցին հաղթանակ, շատերը՝ իրենց կյանքով, շատերը՝ դառնալով խեղանդամ, շատերը՝ մաքառումով։ Այսօր էլ շատերը, նաեւ իմ մարտական ընկերները, թեկուզ ժամանակին վիրավորվել են, կորցրել են առողջություն, հայրենիքի պաշտպան են. մասնակից եղանք 2016-ի Ապրիլյան, 2020-ի 44-օրյա պատերազմներին։ Նաեւ նահատակվեցին շատերը։ Այսօր դարձյալ Արցախը փրկելու ժամը հասունացել է, քան երբեւէ։ Իսկ դրա միակ երաշխավորը դարձյալ մենք ենք՝ հայերս։
