Կորցրած հայրենիքի կարոտը սրտերում՝ այսօր շատ արցախցիներ են բնակվում տարբեր վայրերում, սակայն շատերը համոզված են՝ վաղ թե ուշ, տուն են դառնալու։ Հադրութցի 12-ամյա Վիկա Ավետիսյանը երազում էլ սիրելի ծննդավայր քաղաքն է տեսնում։ Շնորհաշատ աղջնակն իր երազները դարձրել է հեքիաթներ, որոնց հերոսներն ինքն ու իր հայրենիքի բնակիչներն են, հարազատ Հադրութը։
«…եւ արցունքը փոխեց իր համը»՝ այսպես է անվանել իր անդրանիկ գրքույկը Վիկան։ Գիրքն արդեն տպվել է, եւ ապրիլի 14-ին Երեւանում, «Դիզակ Արտ» մշակութային կենտրոնում կայացավ շնորհանդեսը։ Մշակութային «Դիզակ Արտ» կենտրոնը հիմնել են հադրութցիներ Երազիկ Ավանեսյանը, Գայանե Բուդաղյանը եւ Լիանա Պետրոսյանը: Հադրութի շրջվարչակազմի աշխատակազմի մշակույթի բաժնի վարիչ Երազիկ Ավանեսյանը, ողջունելով ներկաներին, նախ անդրադարձավ իրենց հիմնած կենտրոնին, որի նպատակն է համախումբ պահել հադրութցիներին։ Այնուհետեւ ներկայացրեց Վիկային եւ նրա հեքիաթները։ Ծնվել է 2010 թ. Հադրութում, 3 քույրերից կրտսերն է։ Սովորել է Հադրութի Մ. Մանվելյանի անվան միջնակարգ դպրոցում։ Դեռեւս տարրական դասարաններում է սկսել ստեղծագործել, տպագրվել է Հադրութի շրջվարչակազմի «Դիզակ» պաշտոնաթերթում, որի գլխ. խմբագիր Լիանա Պետրոսյանը «Դիզակ Արտ»-ի համահիմնադիրներից է եւ ներկա էր շնորհանդեսին։
2020 թ. պատերազմը փոխեց նաեւ փոքրիկ Վիկայի կյանքը. տեղահանություն, ծանր ու երկարատեւ ճանապարհ՝ գիշերով, ռմբակոծության տակ… Մայրը, ով աշխատել է նույն «Դիզակ» թերթի խմբագրությունում որպես օպերատոր, տեղեկացրեց՝ հպարտություն եւ ուրախություն է զգում՝ ներկա լինելով դստեր գրքի շնորհանդեսին։ Հավատում է՝ Երեւանում, որտեղ բնակվում են վարձով, ժամանակավոր են մնալու, տուն են վերադառնալու։ Գիրքն սկսվում է հեղինակի նամակով՝ ուղղված հայրենի Հադրութին։ «Վիկայի հասակակիցները լաց են լինում կորցրած խաղալիքի, այլ իրերի համար, իսկ նա ու բազում արցախցի մանուկներ այսօր արտասվում են կորցրած հայրենիքի համար, կարոտում ընկերներին, իրենց տունը, հարազատներին…»,- ասաց Ե. Ավանեսյանը եւ ավելացրեց՝ գրքում նաեւ նկարներ կան, որոնք ներկելու համար են։ Գրքի հեղինակն ընթերցեց իր նամակը՝ ուղղված Հադրութին. «…Երբ քեզ առաջին անգամ նամակ էի գրել, դեռ պատերազմ էր, ու երազանքս խաղաղությունն էր։ Հիմա խաղաղություն է, բայց քեզ եմ կարոտել… Տխուր խաղաղությունն ինձ արցունքներ բերեց միայն։ Քեզ տեսնելու համար գիտե՞ս ինչ եմ հիմա անում, փակում եմ աչքերս ու մտովի գալիս քեզ մոտ…»։ Շարունակում է՝ ներկայացնելով իրենց փողոցը, մոր կանչը, հարեւանի բակում թխվող «ժենգյալով հաց»-ի բույրը… ու հավատում է՝ մի օր այդ երազն իրականություն է դառնալու…
Գրքում հեքիաթներից մեկը վերնագրված է. «Փոքրիկ աղջիկը ժպտաց արցունքներին, եւ այն փոխեց իր համը»։ Հեքիաթում միայն ծիծաղելիս արցունքոտ աչքեր ունեցող աղջնակի սիրտն արտասվում է, երբ հայրենիքի պաշտպանության ժամանակ զոհվում է նրա եղբայրը։ «…Հետո, երբ արդեն մթնել էր, եւ աղջիկը պառկեց քնելու, արցունքի վերջին կաթիլը խոսեց նրա հետ, խոսեց նրա հերոս եղբոր ձայնով ու ասաց, որ նա երբեք հետ չկանգնի իր երազանքից։ Փոքրիկ աղջիկը ժպտաց…»:
Վիկայի մասին խոսեցին հադրութցի լրագրող, սցենարիստ Արփի Վանյանը, Երմոնյա Զաքարյանը, այլք, ովքեր մանկուց են ճանաչում աղջնակին եւ միշտ են հիացել նրա տաղանդով։ «Էկո Պրոֆ» ՍՊ ընկերությունն իր աջակցությունն է ցուցաբերել գրքի լույս-ընծայմանը՝ գնելով մի քանի տասնյակ օրինակ։ Ընկերության աշխատակից Քնարիկ Հոխանյանը շնորհավորեց Վիկային եւ նշեց՝ հետաքրքիր հեքիաթներ են, որոնք հուզում են նաեւ տարեցներին, եւ հավելեց, թե մի խմբաքանակ եւս պատվիրել են, որ գնեն։
Ե. Ավանեսյանը տեղեկացրեց՝ այժմ «Դիզակ Արտ» կենտրոնում մանուկները սովորում են նկարել, նվագել, պարել, երգել, ասեղնագործել եւ այլն։ Վիկան նաեւ հաճախում է նկարչության խմբակ եւ նկարում է։ Իրենց ընկերուհուն ազգագրական երգերի կատարումով շնորհավորեցին կենտրոնի սաները՝ Նաիրա եւ Սյուզաննա Շաբուրյանները, Կարինե Ղուկասյանը, Արման Հայրիյանը՝ նվիրելով իրենց նկարած գործերից։ Եղավ նաեւ գինեձոն՝ գիրքն օծվեց գինով։ Ներկաները մեկ անգամ եւս շնորհավորեցին փոքրիկ Վիկային՝ համոզված, որ մի օր տուն են վերադառնալու։ Իսկ ամենափոքրիկ հադրութցին՝ Ռուզաննան, խաղաղ քնած էր մոր գրկում…
