Ստեփան Զորյանի տուն-թանգարանն իր հարուստ գրական ժառանգությամբ ու հետաքրքիր միջավայրով ոչ միայն Վանաձոր քաղաքի մշակութային օջախներից է: Այստեղ հաճախակի են հաճելի նորությունները: Ինչպես միշտ, հանրույթն անչափ կարեւորում է, որ այցելուները բազմակողմանի ճանաչեն Զորյան գրողին։ Իսկ արվեստի մատուցման նորարար փոխակերպումները, նրանց կարծիքով, առավել հետաքրքիր եւ հեռանկարային են դարձնում 21-րդ դարի թանգարաններն ընդհանրապես: Վերջին ժամանակներում արված գործերը համոզիչ են դարձնում վերն ասվածը:
Հաճախ են ինտելեկտուալ ժամանցային ծրագրերը, ոչ ֆորմալ ուսումնառության միջոցով ներկայացվում է մեծանուն գրողի եւ նրա ժամանակակիցների հարուստ գրական ժառանգությունը։ Օրերս աշխուժություն էր թանգարանի տարածքում: Կյանքի կոչվեց մի գեղեցիկ ավանդույթ՝ վերարժեւորելով, այս դեպքում էլ, վարպետի ընթերցանության նախասիրությունը եւ կարեւորելով մատաղ սերնդին գրքին մոտեցնելու անհրաժեշտությունը: Թանգարանի այգում բացվեց բացօթյա ընթերցարան: Աշխարհում 10 լավագույններից «Առլուպա» հավելվածը հասանելի դարձավ վանաձորցիներին: Դրա շնորհիվ Մարտիրոս Սարյանի վրձնած մեծանուն գրողի դիմանկարից հենց ինքը՝ Ստ. Զորյանը, ծրագրի ընձեռած հնարավորությամբ «խոսեց» նաեւ իր իսկ նկարի ստեղծման պատմության մասին:
Նույն օրը այցելուների համար կազմակերպվել էր թեյախմություն՝ ներկայացնելու հյուրընկալ լոռեցու այն ավանդույթը, որ նա հաճախ էր իր այգում գրչակից ընկերների հետ թեյախմություն կազմակերպում: Թեյի ընտրության նախասիրությունն էլ վարպետինն էր՝ Լոռվա հրաշագեղ սարերի ուրցն ու դաղձը: Օրվա անակնկալ ավարտն ապահովված էր. երեկոյան լուսավորվեցին առանձնատան շենքն ու այգին: Հանրույթն այն անվանեց «Հայոց բերդի լուսավորում», քանզի առանձնատունը, ի սկզբանե, մեր համաքաղաքացիները մկրտել են «Հայոց բերդ» անվանումով: Այդ լուսավորությունը կգործի մշտապես, եւ «Հայոց բերդը» կհարատեւի լույսերի մեջ:
Հետաքրքիր այլ ծրագրերի մասին խնդրեցի ներկայացնել թանգարանի տնօրեն Լիլիթ Չոբանյանին, ով մասնագիտությամբ մանկավարժ է, թանգարանում էքսկուրսավար է աշխատել 2015-ից, իսկ տնօրեն նշանակվել է անցյալ տարի: «Հարգանքով ու պատասխանատվությամբ փորձում եմ,- ասաց նա,- պահպանել թանգարանում սիրելի հանրույթի ձեւավորած լավագույն ավանդույթները, ներկայանալ նորովի։ Ուզում ենք թանգարանը դարձնել ավելի հանրային, ավելի ժամանակակից: Առաջիկայում նպատակ ունենք թանգարանի մշտական եւ ժամանակավոր ցուցադրություններում հանդես գալ նոր տեխնոլոգիական լուծումներով ու հետաքրքիր ծրագրերով։ Խնդիր ենք դրել զբաղվել գիտահետազոտական գործունեությամբ, շեշտադրել ենք հրապարակումների կարեւորությունը: Իսկ որպես մշակութային մեծ ժառանգություն ունեցող կրթօջախ՝ փորձում ենք հանրության լայն շերտերին ներկայանալ գրավիչ եւ հետաքրքրաշարժ նոր ծրագրերով: Քայլելով ժամանակին համընթաց՝ թանգարանն իրականացնում է հետաքրքիր ծրագրեր, ինչն էլ ապահովում է այցելուների սերը, հետաքրքրությունը եւ մեծ հոսքը դեպի թանգարան։ Զարկ ենք տալու միջթանգարանային համագործակցությանը, կրթական ծրագրերին, թանգարանում տեղի կունենան գիտաժողովներ: Այսօր ունենալով բազմաթիվ մարտահրավերներ եւ կարեւորելով մշակույթի դերակատարումն այդ հարցում՝ պիտի անենք հնարավորը՝ մեր երկրին աջակից լինելու համար»։
Գագիկ ԱՆՏՈՆՅԱՆ
Լոռի
