Արցախյան վերջին պատերազմում ծանր կորուստ կրեց նաեւ Արցախի պետական համալսարանը, որի շատ ուսանողներ ու շրջանավարտներ, դասախոսներ մասնակցեցին այս արհավիրքին։ 26 ուսանող տուն չեկան, համալրեցին անմահ հերոսների շարքերը։
Այս հերոսների հիշատակին նվիրված՝ Արցախի պետական համալսարանում մայիսի 12-13-ը կայացավ ուսանողական գիտաժողով, որի բացմանը ներկա էին բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, ՀՀ եւ Արցախի տարբեր բուհերի ներկայացուցիչներ: ԱրՊՀ-ի ռեկտոր Արմեն Սարգսյանը ողջունեց ներկաներին, կարեւորեց, որ նման ներկայացուցչությամբ է կայանում գիտաժողովը։ Ա. Սարգսյանի առաջարկով ներկաները 1 րոպե լռությամբ հարգեցին նահատակների հիշատակը։ Ներկայացնելով երկօրյա գիտաժողովի բովանդակությունը՝ ասաց. «Բուհում ավանդույթի ուժ է ստացել ամեն տարի ուսանողական գիտաժողովների կազմակերպումը: Գիտխորհրդի որոշմամբ` այս երկու տարիների մեր բոլոր միջոցառումները նվիրված են մեր լույս տղաներին»։ Ներկայացրեց նաեւ տարբեր բուհերից հրավիրված հյուրերին, նրանց թվում նաեւ՝ Երեւանի պետական համալսարանի արեւելագիտության ֆակուլտետի նախկին դեկան, պրոֆեսոր Գուրգեն Մելիքյանին, ով 1988-ից սկսած՝ մասնակցել է Արցախյան շարժմանն ու պատերազմական գործողություններին, այնուհետեւ գլխավորում է մի կարեւոր ու բարեգործական հիմնադրամ, որի գործունեության միջավայրը հիմնականում Արցախն է։ Ի դեպ, նախօրեին Գ. Մելիքյանն արժանացել էր ԱրՊՀ «Պատվավոր դոկտորի» կոչման։ Նույն պատվին է արժանացել նաեւ ԵՊՀ իրավագիտության ֆակուլտետի դեկան Գագիկ Ղազինյանը։
Ողջույնի խոսքում ԱՀ պետական նախարար Արտակ Բեգլարյանը նշեց՝ գիտաժողովը նվիրված է մեր նահատակ տղաներին, ինչն էլ լրացուցիչ պարտավորություն է ուսանողների համար՝ ավելի լավ սովորելու, գիտական գործունեություն ծավալելու։ «Մենք բոլոր նահատակ հերոսների հիշատակի առջեւ պարտավոր ենք ապրել այնպես, ինչպես իրենք էին երազում։ Ապրենք՝ արդեն դասեր քաղելով նախապատերազմյան եւ պատերազմի ընթացքի ու ներկա իրավիճակներից։ Այդ առումով պետք է մեր ուսանողները, դասախոսները գործեն որպես քաղաքացի եւ որպես մասնագետ ու գիտնական»,- խոսքը շարունակեց Ա. Բեգլարյանը։ Անդրադառնալով ներկա իրավիճակին՝ ասաց, որ բավական դժվար վիճակում ենք ապրում։ Այս առումով կարեւորեց, որ պետք է ունենանք պատշաճ որակներ, պատշաճ արժեհամակարգ ու պատշաճ սկզբունքներ, ինչով, համոզված է, կարդարացնենք նահատակ հերոսների երազանքներն ու սպասումները։ ԱՀ ԿԳՄՍ նախարար Անահիտ Հակոբյանը, անդրադառնալով կրթության խնդիրներին, ասաց, որ կրթության բնագավառում առաջացած զարգացումները տարբեր խնդիրներ են առաջ բերում մեր հասարակության առջեւ՝ պայմանավորված հատկապես Արցախի ներկայիս իրավաքաղաքական իրավիճակով. «2020 թ. մեր երկիրը կանգնեց ողբերգական ու դառն իրականության առջեւ, կորցրինք մեր հանրապետության տարածքների զգալի հատվածը։ Այժմ մեզ համար կարեւոր են գիտակցական կարգապահության բարձրացումը, մեր մտածելակերպի վերաձեւավորումը եւ մեր ազգային ինքնության ու արժեհամակարգի ինքնակատարելագործումը։ Եվ անկախ մեր վերելքներից ու վայրէջքներից՝ Արցախը բոլոր քաղաքական իրավիճակներում էլ կա, պահպանել ու պահպանելու է իր քաղաքական դերն ու նշանակությունը»։
ԵՊՀ իրավագիտության ֆակուլտետի պատվիրակության ղեկավար Գագիկ Ղազինյանը կարեւոր հիմք համարեց նման գիտաժողովներն ուսանողության համար՝ փաստելով, մասնավորապես, որ Ստեփանակերտում՝ Արցախի պետական համալսարանում կայացող գիտաժողովը նշանակալից է հատկապես այն բանով, որ նվիրված է 44-օրյա պատերազմում նահատակված հերոսների հիշատակին, ուստի եւ ավելի պարտավորեցնող է։ Գ. Ղազինյանը կարեւորեց մեր հայրենիքի 2 հատվածների միասնությունը՝ նշելով, որ նույն նահատակ հերոսներն ընկան մեր միասնական հայրենիքի համար։ Գորիսի պետական համալսարանի ռեկտորի պաշտոնակատար Թեհմինե Մարությանը նույնպես կարեւորեց գիտաժողովը՝ իր խոնարհումը բերելով նահատակ տղաների հիշատակին: ԱրՊՀ-ի պրոռեկտոր Վիտյա Յարամիշյանը հանդես եկավ զեկույցով՝ համառոտ ներկայացնելով իրենց բուհի գործունեությունը։ Կարեւորեց, որ ԱրՊՀ-ն ամբողջ ներուժով փորձում է իր շուրջը համախմբել կրթության, գիտության, մշակույթի այնպիսի գործիչների, ովքեր իրենց ներկայությամբ ու գործունեությամբ կնպաստեն Արցախի բարեկեցությանը։ Զեկույցներով հանդես եկան նաեւ ուսանողները։ Հայ-ամերիկյան համալսարանի ուսանող Դավիթ Սերոբյանը զեկուցեց Հայոց ցեղասպանության ժխտողականության քաղաքականության մասին, որն ակտիվ կերպով վարում է Թուրքիան։ Հայ-ռուսական համալսարանի ուսանող Վիլեն Մնացականյանը ներկայացրեց Հայաստանի եւ Իրանի տնտեսական փոխհարաբերությունները։ ԱրՊՀ-ի ուսանողուհի Սոնա Մուսայելյանը ներկայացրեց թուրք գրող Էլիֆ Շաֆաքի «Ստամբուլի բիճը» վեպում հիշողության ու մոռացումի պայքարը։ Այնուհետեւ գիտաժողովն անցավ պատմություն եւ իրավագիտություն, տնտեսագիտություն, բանասիրություն, բնական գիտություններ, ինֆորմատիկա, ՏՏ եւ մաթեմաթիկա մասնախմբերի նիստերով։
Ելույթ ունեցողներն ուսանողներին կոչ են արել արժանի շարունակողները լինել հանուն հայրենիքի զարկված իրենց ուսանող-ընկերների, քանզի նրանցից յուրաքանչյուրը նահատակվել է, որ Արցախը լինի, մեր հայրենիքում գարունները բացվեն խաղաղ ու ստեղծարար։ Համալսարանի բակում նահատակ-ազատամարտիկներին նվիրված հուշակոթողը վերափոխվել ու համալրվել է Ապրիլյան եւ 44-օրյա պատերազմներում անմահացած ուսանողների լուսանկարներով։ Ի դեպ, Ասկերանի շրջանի Պատարա գյուղի մերձակայքում համալսարանին պատկանող ուսումնական գոտում վերջին պատերազմում նահատակվածների հիշատակին կառուցվում է հուշաղբյուր, հրատարակվել է «Ձեզ բացակա չենք դնի» գիրքը։
Զոհված համալսարանականներին նվիրված հուշակոթողի մոտ, նաեւ ուսանողական գիտաժողովի պատվիրակների մասնակցությամբ, տեղի է ունեցել խոնարհման ու հիշատակի արարողություն։ Ներկաները ծաղիկներ են խոնարհել՝ հարգելով նրանց անմար հիշատակը։ ԱրՊՀ-ի ռեկտորը շնորհակալություն է հայտնել նահատակված ուսանողների ծնողներին, հարազատներին՝ հերոս զավակներ ծնելու եւ դաստիարակելու համար, նրանց նվիրել «Ձեզ բացակա չենք դնի» գիրքը եւ ասել. «Նրանք նահատակվեցին, որպեսզի նորից հնչի զանգն արցախյան կրթօջախներում։ Մեր հերոս տղաների շնորհիվ է, որ այսօր կանք, ապրում է Արցախը, փառք ու պատիվ մեր հերոս տղաներին»։
Երեկոյան Ստեփանակերտի մշակույթի եւ երիտասարդության պալատում կազմակերպվել է 44-օրյա պատերազմում զոհված ուսանողների հիշատակին նվիրված հուշ-երեկո։ Բացման խոսքով հանդես է եկել բուհի պատմության եւ իրավագիտության ֆակուլտետի դեկան, պ.գ.թ., դոցենտ Արմինե Խաչատրյանը։ Գիտաժողովի ծրագրում նախատեսած են նաեւ այցեր Արցախի տարբեր վայրեր։