Հետաքրքրական է

Ոսկի (լատ.՝ Aurum)՝ քիմիական տարր, որի նշանն է Au, տարրերի պարբերական համակարգի 6-րդ պարբերության 1-ին խմբի տարր։ Ազնիվ մետաղ է, պատկանում է անցումային տարրերի շարքին։

Ոսկին մարդկությանը ամենից վաղ հայտնի մետաղն է։ Հայաստանում այն հայտնի էր Ք. ա. 6-րդ հազարամյակում։ Եգիպտոսում, Միջագետքում, Հնդկաստանում եւ Չինաստանում ոսկյա իրերի պատրաստման արվեստը հայտնի էր Ք. ա. 3-2-րդ հազարամյակներում։ Ոսկին հիշատակվում է Աստվածաշնչում, «Իլիական»-ում, «Ոդիսական»-ում։ Ալքիմիկոսներն այն անվանում էին «մետաղների արքա», որի ստացումը հասարակ մետաղներից համարում էին իրենց հիմնական նպատակը։

-Իրականում ոսկին շատ դժվար է հայտնաբերել, քանի որ այն հազվագյուտ մետաղ է։ Աշխարհում մեկ ժամվա ընթացքում ավելի շատ պողպատ են ձուլում, քան մարդկության պատմության ողջ ընթացքում ձուլված ոսկին է։

-2011 թ. ոսկու համաշխարհային արդյունաբերությունը կազմել է 2.8 հազար տոննա։ Ոսկու ամենաշատ պաշարը հայտնաբերվել է Չինաստանում, Ավստրալիայում, ԱՄՆ-ում։

-Մարդկության ողջ պատմության ընթացքում արդյունաբերվել է 150-200 հազար տոննա ոսկի։ Ոսկու ամենախոշոր պաշարները մոլորակի միջուկում են։ Ըստ գիտնականների՝ այնտեղ 5 անգամ ավելի ոսկի կա, քան բոլոր հայտնի եւ մարդկությանը հասանելի հանքերում։ Եթե այդ ոսկով հնարավոր լիներ ծածկել Երկրի մակերեսը, ապա շերտի հաստությունը կկազմեր 0.5 մետր։

-Ոսկին էլաստիկ, բայց ծանր մետաղ է։ 1 գրամ կշռող ոսկու կտորից հնարավոր է 3 կմ երկարությամբ լար հատել, սակայն 37 սմ կողմ ունեցող ոսկու մեկ խորանարդը կշռում է 1 տոննա։

-Ոսկու ամենախոշոր բնակտորը հայտնաբերվել է Ավստրալիայում 1872 թ.՝ 25х63 սմ չափսերով ամբողջական գունդ, որը կշռում էր 70 կգ։

-Ոսկու ամենափոքր մասնիկներ կան յուրաքանչյուր մարդու օրգանիզմում, ով աշխատում է ոսկու հետ կամ պահում է այն։ Եթե այրեն այն կտորը, որում պահվում է ոսկին, ապա մոխրի մեջ կարելի է թանկարժեք մետաղի փոքրիկ մասնիկներ հայտնաբերել։

-Ոսկին չի ենթարկվում քիմիական փոխազդեցության։ Այն ձուլել կարելի է միայն կոնցենտրացված թթուների, աղաթթվի եւ ազոտաթթվի խառնուրդում։

-Մաքուր ոսկին ունի 999 հարգ։ Քանի որ ոսկին շատ փափուկ է, դրա վրա կարելի է փորագրել եղունգով, ավելացնել պղինձ կամ արծաթ։ Մաքուր ոսկու քանակը խառնուրդում որոշում է հարգը։ 585 հարգի խառնուրդի 1 գրամին հասնում է 0.585 մգ ոսկի։

-Այսօր համաշխարհային բանկային պահուստները գնահատվում են 32 հազար տոննա ոսկով։ Եթե այդ ամբողջ ոսկին ձուլեն, ապա կստացվի 1 մետր 18 սմ կողմով խորանարդ ոսկի։ Ոսկու ամենախոշոր հանքատերերն են ԱՄՆ-ն (8.1 հազար տոննա), Գերմանիան (3.4 հազար տոննա), Միջազգային արժութային հիմնադրամը (2.8 հազար տոննա)։

-Ամբողջ պատմության ընթացքում մարդկությունն այնքան ոսկի է արդյունահանել, որքանով հնարավոր կլիներ լցնել 2 օլիմպիական լողավազան։