* «Այլոց հանդեպ հարգանք ցույց տալու առավել դյուրին եղանակը նրանց ա-սածը ուշադրությամբ լսելն է: Լսելը հարգանքի գերագույն ձեւն է. ունկնդրելով դիմիացինին՝ դուք ցույց եք տալիս, որ գնահատում եք նրա գաղափարները եւ կարծիքը: Ընդհակառակը, դիմացինին ընդհատելը շատ անքաղաքավարի բան է. ընդհատելով՝ դուք ոչ միայն դրսեւորում եք հարգանքի պակաս ուրիշների հանդեպ, այլեւ ակամա ցույց եք տալիս, որ ձեր սեփական կարծիքը վեր եք դասում մյուսների կարծիքից: Շատ փոքր հավանականություն կա, որ ձեր գաղափարներն ու կարծիքը ընդունեն նրանք, ում դուք ընդհատում եք, որովհետեւ բուն ընդհատման գործողությունը մարդկանց ֆրուստրացիայի է ենթարկում եւ հիմք դառնում ձեր գաղափարներին դեմ տրամադրվելու» (Լես Դոնալդսոն):
* «Մրցակցային պայքարում վիթխարի առավելություն է տալիս ժպտալու հասարակ սովորությունը, քանի որ շատերի համար այդ ոչ բարդ «վարժությունը» զգալի դժվարություն է ներկայացնում: Նա, ով ուզում է իշխանության հասնել, պետք է կարողանա տիրապետել ինքն իրեն, իր դեմքի մկաններին եւ գարշելի բնավորությանը, ինչպես նաեւ՝ ավելորդ եռանդ չդրսեւորել այնտեղ, որտեղ դրա ան-հրաժեշտությունը չկա» (Մայքլ Կորդա):
* «Խելամիտ է այն պատասխանը, որը դադարեցնում է հարցերը: Ով իրեն կարող է թույլ տալ, հարցին հարցով է պատասխանում. հավասարների շրջանում սա պաշտպանության ամենափորձված եղանակն է: Բայց եթե դիրքը նման հնարա-վորություն չի ընձեռում, մնում է կա՛մ հանգամանորեն պատասխանել, բացահայտելով հարց տվողի ցանկացածը, կա՛մ փորձել խորամանկությամբ չեզոքացնել հետագա ներխուժման նրա ցանկությունը: Կարելի է կանխարգելիչ գովասանքով ցուցադրել նրա գերազանցությունը, որպեսզի նրան այլեւս հարկ չլինի դա անելու: Կարելի է նրա հարցերը շեղել դեպի ուրիշները, որոնց հարցուփորձ անելը նրան ավելի հետաքրքրական կամ դյուրին կթվա: Խորամանկելով՝ կարելի է քողարկել սեփական էությունը, այդկերպ տպավորություն ստեղծելով, թե հարցն իրեն ուղղելն այնքան էլ տեղին չէ, ուստի եւ ինքը չէ այն մարդը, որ պարտավոր է տվյալ հարցին պատասխանել» (Էլիաս Քանետտի):
* «Մեծ տարբերություն կա թե ո՛վ է խոսում գործի մասին՝ դրանից ոչինչ չհասկացողը՝ ինքնավստահ լկտիի ցինիզմով, թե երբ կարծիք է արտահայտում իր գործի մասնագետը, որը եզրակացություններ է անում փաստերից ելնելով եւ հիմնվելով իր գիտական հարուստ փորձի վրա» (Ջոն Դեւիսոն Ռոքֆելլեր):
* «Եթե ձեր դատողության մեջ առկա է որեւէ գնահատական, ապա մարդկանց մեծ մասը արձագանքում է ոչ թե դատողությանը, այլ գնահատականին: Ահա թե ինչու գե-րադասելի է գնահատականը տարանջատել նկարագրական բնույթի դատողություն-ներից: Հետադարձ կապը առավելագույնս օգտակար է, եթե մարդուն մղում է սեփա-կան գնահատականի ձեւավորմանը, այլ ոչ ուրիշների կարծիքն ընդունելուն» (Մայք Վուդքոք, Դեյվ Ֆրենսիս):
* «Հարկավոր է ամեն ինչ պատմել այնպես, որ տպավորություն չստեղծվի, թե պատմում ես քեզ գովաբանելու նպատակով, այլ որ չես կարող չհիշատակել այդ ամենը, եւ, շարունակ ցուցադրելով ինքդ քեզ գովելուց խուսափելու ցանկություն, իրականում հակառակն անել» (Բալդասարե Կաստիլյոնե):
* «Ձեզ պարտավորված մի զգացեք հարցին պատասխանելու լոկ այն պատճառով, որ այն տրվել է: Եթե հարցը չի առնչվում ձեր ասելիքին, ապա փոխեք զրույցի ուղղվածությունը՝ ուրվագծելով ձեր լուսաբանելիք թեմաները: Դա կարելի է անել, զորօրինակ, այսպես՝ «Դուք հետաքրքրական խնդիր շոշափեցիք, սակայն ինձ թվում է՝ այս իրավիճակում առավել կարեւոր է…» (Դեւիդ Լյուիս):
Պատրաստել է Վ. ՄԻՐԶՈՅԱՆԸ
