Գեղագիտական ոճ՝ ճարտարապետական ուղղություն Անգլիայում 18-րդ դարի վերջին, 19-րդ դարի սկզբին, որը նախորդում է գոթական Վերածննդին։ Գեղագիտական ոճը զարգացել է որպես մարտահրավեր՝ ճարտարապետության մեջ գիտական եւ մաթեմատիկական ճշգրտության պահպանմանը։ Այն ուրվագծվել է 18-րդ դարում։ Համաչափության հիմնական սկզբունքները եւ կանոնակարգությունը ճարտարապետության մեջ մերժվեցին, եւ շեշտը դրվեց բնական զգայականության, բազմազանության եւ անկանոնության վրա։ Թոմաս Ուոթելիի «Դիտարկումներ ժամանակակից այգեգործության վերաբերյալ» (1770) աշխատությունը եղել է առաջին հետազոտությունը՝ նվիրված գեղագիտական ոճի տեսությանը։ Այնտեղ դիտարկվում են անգլիական այգիները, որոնք ներկայացված են գեղագիտական ոճով։ Այգիները կամ բնությունն ամբողջությամբ համարվում էին գեղագիտական ոճի էական հիմքը։ Գեղագիտության գեղագիտական հայեցակարգի մշակման գործում մեծ ներդրում է ունեցել Յուվդեյլ Պրայսը (1747-1829)։ Տվյալ ժամանակաշրջանի հրաշալի գաղափարներից մեկն այն էր, որ ճարտարապետությունը բնության մի մասն է։ Տաղանդավոր ճարտարապետ եւ քաղաքաշինարար Ջոն Նեշը (1752-1835) ստեղծել է առաջին «քաղաք-այգին» եւ հետագա դարաշրջանի առավել ուշագրավ օրինակներից մեկը։ Այն փաստը, որ ոճի յուրահատուկ առանձնահատկությունն անկանոնությունն է, իր արտահայտությունը գտավ Քրոնհիլլի (1802) ասիմետրիկ ուրվանկարներում (Էփեմ, Շրոփշիր կոմսություն)։
Շաբաթ, Նոյեմբերի 23, 2024
