Համաշխարհայնացման տնտեսաքաղաքական եւ մշակութային տեղեկատվության թվայնացման գործընթացներով պայմանավորված՝ հայ էթնոհանրությունը եւ պետականությունը կանգնած են ինքնության պահպանմանն ուղղված քաղաքականության մշակման ու իրականացման նորահայտ մարտահրավերների առաջ:
«Էթնոքաղաքագիտության մշակութային ակունքները եւ կապը մանկավարժության հետ» խորագրով մենագրությունում կարեւորելով հայության առջեւ ծառացած քաղաքական եւ դաստիարակչական բնույթի մարտահրավերների հաղթահարման անհրաժեշտությունը՝ Աշոտ Մանուկյանն ուսումնասիրել է համապատասխան մշակութային դրսեւորումները (բանահյուսություն, երգարվեստ, ավանդույթներ, հոգեւոր գրականություն, մայրենի լեզու) եւ, հիմնվելով ստացված արդյունքների վրա, կարողացել է հաջողությամբ բացահայտել հայ էթնոքաղաքագիտական մտքի ակունքներն ու քաղաքագիտության օրգանական կապը մանկավարժագիտության հետ:
Հեղինակն իր մենագրությունում անդրադարձ է կատարել նաեւ Աստվածաշնչին ու Ղուրանին, ինչպես նաեւ հայկական, շումերական, օսեթական, ճապոնական եւ այլ էթնոհանրությունների բանահյուսական նյութերին` բացահայտելով դրանցում արտացոլված քաղաքական մշակույթի տարրերը: Հետազոտողը միաժամանակ անդրադարձել է էթնոկրոնական փոքրամասնությունների իրավական պաշտպանվածության հարցերին, փորձել է գտնել տարբեր պետություններում միջէթնիկական բախումների ծագման պատճառները:
Խնդրո առարկա տեղեկատվության վերլուծության հիման վրա Ա. Մանուկյանը հանգում է այն եզրակացության, որ հայկական բազմահազարամյա մշակույթում առկա են մարդասիրությունից բխող էթնոկրոնական հանդուրժողականության եւ խաղաղասիրական քաղաքականության գաղափարներ: Մանկավարժության տեսանկյունից մոտենալով հայության եւ մարդկության առջեւ ծառացած մարտահրավերներին՝ նա կարծում է, որ մարդու եւ մարդկության նկատմամբ բռնացումների, էթնոկրոնական բախումների ու պատերազմների կանխարգելման համար անհրաժեշտ է աճող սերունդներին դաստիարակել ինչպես մարդասիրական արժեհամակարգով, այնպես էլ օբյեկտիվ հակազդման անհրաժեշտությամբ:
Դիտարկվող մենագրության մեջ կատարված է հսկայածավալ աշխատանք. փորձ է արվում վերլուծել էթնոմանկավարժական մշակույթի եւ մասնավորապես քաղաքական մանկավարժության դերը` քաղաքական մշակույթի ավանդման ու զարգացման գործընթացում:
«Էթնոքաղաքագիտության մշակութային ակունքները եւ կապը մանկավարժության հետ» խորագրով մենագրությունն առանձնանում է գիտական մտքի թարմությամբ, նրանում տեղ գտած ուսումնադաստիարակչական բնույթի հարուստ տեղեկատվությամբ, որոնց մասնագիտական վերլուծությունները եւ համադրությունները հարստացնում են գիտակրթական մշակույթը եւ նպաստում հայ էթնոբանության զարգացման գործընթացին:
Կամո ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ
Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ գիտահետազոտական կենտրոնի ղեկավար, հոգեբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՌԴ հոգեբանական գիտությունների միջազգային ակադեմիայի թղթակից անդամ
