2015 թ. ապրիլի 12-ին Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը Տիեզերական եկեղեցու Վարդապետի տիտղոս շնորհեց Գրիգոր Նարեկացուն: Դա մեծ պատիվ ու հպարտություն է հայ ժողովրդի համար: Արժեւորելով Գրիգոր Նարեկացու սրբակենցաղ կյանքն ու աստվածանվեր գործունեությունը՝ նա իր խոսքում մասնավորապես նշել էր. «Նարեկացին իր կյանքով եւ իր վարդապետությամբ քարոզել է գեղեցկության աստվածաբանությունը: Նրա խոսքի գեղեցկությունն ու աստվածաբանական միտքը միշտ մեծապես գնահատվել են եւ պարզ ժողովրդի, եւ խորիմաց աստվածաբանների կողմից: Նարեկացու տեւական ժողովրդականությունը կապված է իր գլխավոր գլուխգործոցի՝ «Մատյան ողբերգության» պոեմի հետ, որը ժողովուրդը պարզապես անվանում է Նարեկ եւ Ավետարանից հետո հայ ժողովրդի հավատացյալների մոտ ամենատարածված գրությունն է դարձել»:
Ստեփանակերտի «Գրիգոր Նարեկացի» համալսարանում ավանդույթ է դարձել միջնադարյան խոշորագույն բանաստեղծ, փիլիսոփա եւ աստվածաբան Գրիգոր Նարեկացուն նվիրված Վարդատոնի կազմակերպումը: Այս տարի 15-րդ անգամ է նշվում հիշարժան տոնը: Մասնակիցները ծաղիկներ տեղադրեցին Նարեկացու հարթաքանդակին, իսկ համալսարանի պատուհաններից եւ… երկնից լիառատ վարդաթերթեր «ցողվեցին»՝ ի նշան սիրո եւ հարգանքի (ծաղիկներ խոնարհվեցին 44-օրյա պատերազմում նահատակված բուհի ուսանողների հուշատախտակին): Ապա տոնակատարությունը շարունակվեց համալսարանի մեծ դահլիճում:
Արցախի գրողների միության նախագահ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Վարդան Հակոբյանը մի փոքր գաղտնիք բացեց այն մասին, թե ինչպես ծնվեց Նարեկացու Վարդատոնը նշելու գաղափարը. «Մի խումբ գրողներով տարիներ առաջ հրավիրվել էինք Թիֆլիս՝ Սայաթ-Նովայի ավանդական տոնակատարությանը մասնակցելու: Եվ միջոցառման ժամանակ, երբ ոգեւորված ելույթ ունեցողների սրտաբուխ խոսքերով՝ ինքս էլ իմ բաժին մեծարանքի խոսքը հնչեցրի չափածո մեծանուն բանաստեղծի եւ գուսանի հիշատակին, ուղեղիս մեջ մի միտք ծագեց: Իսկ ինչու Վարդատոն չկազմակերպել՝ նվիրված Գրիգոր Նարեկացուն, ինչը նաեւ առիթ կդառնա արժեւորելու մեծ բանաստեղծի ստեղծագործական ժառանգությունը: Լեւոն Անանյանը, որ այն ժամանակ Հայաստանի ԳՄ նախագահն էր, ողջունեց գաղափարը, եւ արդեն հաջորդ տարի մի խումբ գրողներով եւ արվեստագետներով ներկա գտնվեցին անդրանիկ միջոցառմանը: Ուրախությանս չափ ու սահման չկար, մանավանդ որ տոնը դարձավ ավանդական, համաժողովրդական»:
Արցախի գրական ընտանիքի ղեկավարի կարծիքով, ով նաեւ բուհի ռեկտորն է. «Նարեկացու համար քրիստոնեությունն այն զորեղ ուժն է, որ վերադարձնում է ժողովրդին՝ մարդու մեջ բազմապատկելով աստվածային ուժը: Նարեկացին հայ ժողովրդի այցեքարտն է աշխարհին»: Նա էր, որ ստեղծեց աստվածամարդու կերպարը: Մարդն առաջին անգամ Նարեկացու տաղերի շնորհիվ կարողացավ հաղորդակցվել Աստծո հետ: Ահա թե ինչու նրան պիտի սիրենք ոչ միայն որպես բանաստեղծական արվեստ կերտողի, փիլիսոփայի, այլ նաեւ մեր արյան բաղադրատարրը մաքրագործող ու հարստացնող մի ավազանի, որտեղ պետք է մաքրագործվեն մեր հոգիները»:
Հանդես գալով օրհնանքի խոսքով՝ Ստեփանակերտի Սուրբ Հովանի մայր տաճարի հոգեւոր հովիվ տեր Ներսես քահանա Ասրյանը մասնավորապես նշեց. «Նարեկացին Աստծո աչքերով եւ Աստծո հոգով էր ընկալում ժողովրդի ցավն ու տառապանքները, տեսնում մարդկանց հոգու խորքերը եւ աղոթում կապանքներից ազատվելու համար: Ու պիտի խոստովանենք, որ նա է մեզ սովորեցրել ճիշտ աղոթել, ազնիվ եւ շիտակ անցնել մեր ճանապարհը»:
Բանասիրական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Ամալյա Գրիգորյանի համոզմամբ՝ Գրիգոր Նարեկացին բարձր կատարելության է հասցրել բանաստեղծության ձեւը շատ ավելի առաջ, քան դա ծաղկեց պարսկական եւ արաբական քնարերգության մեջ. «Այս տեսակետից Գ. Նարեկացու տաղերը բացառիկ մեծ արժեք են ներկայացնում: Նարեկացու տաղերը բնության պաշտամունքի երգեր են, բանաստեղծը հիացած է աշխարհի բնական գեղեցկություններով: Նրա լավագույն տաղերը ստեղծագործական ուժեղ կամքի փայլուն արտահայտություններ են: Մեր համալսարանը, կրթագիտական հաստատություն լինելուց զատ, ստանձնել է ազգային արժեհամակարգի պահպանումը եւ տարածումը հասարակության մեջ: Նարեկացուն նվիրված ավանդական Վարդատոնը հենց այդ համատեքստում պիտի դիտարկել»:
Մթնոլորտը դահլիճում ավելի ու ավելի ջերմացավ, երբ ուսանողների կատարմամբ հնչեցին Նարեկացու տաղերն ու շարականները.
Եվ այս բանական նվերն հոտոտի՛ր
Որպես անարյուն զոհաբերություն,
Ու թող բուրի փառքիդ սեղանի վրա,
Պահպանվի հավերժ քո գանձարանում:
Ելույթներով հանդես եկան բանաստեղծներ Սոկրատ Խանյանն ու Արկադի Թովմասյանը, Սոնա Համբարձումյանը, դասախոսներ Ռենա Մովսիսյանը, Գեղամ Միքայելյանը, Անի Շիրինյանը, ուսանողուհի Անի Բալուղյանը եւ այլք: Վերջում Վարդան Հակոբյանը գրքերի հետ Նարեկացու հարթաքանդակը նվիրեց Ներսես քահանա Ասրյանին, «Նարեկացի» մեդալով պարգեւատրեց մի խումբ գրողների եւ դասախոսների:
