Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
ԱՐԽԻՎ
Հայաստանի Հանրապետություն
Կիրակի, Մարտի 26, 2023
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Հայաստանի Հանրապետություն
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Հայաստանի Հանրապետություն
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Գլխավոր Մշակույթ

«Հայաստանի սիրտը՝ Արարատյան դաշտավայրը, հնարավոր չէ պահել առանց Արցախի… »

Իսկ ո՞ւր են մերօրյա Սերգեյ Գորոդեցկիները…

Հունվարի 16, 2023
Մշակույթ
«Հայաստանի սիրտը՝ Արարատյան դաշտավայրը, հնարավոր չէ պահել առանց Արցախի… »
1
ԿԻՍՎԵԼ ԵՆ
129
ԴԻՏՈՒՄ
Share on FacebookShare on Twitter

Այսօր, երբ հայոց ազատատենչ լեռնակղզին՝ Արցախ աշխարհը, հայտնվել է մեր դարավոր ոսոխի օձագալար շրջափակման մեջ, երբ փակվել է նրան կյանք տվող միակ զարկերակը, երբ ռուս խաղաղարարների հսկողության ներքո օր օրի ավելի է սաստկանում սպառնացող վտանգը, առավել քան արդիական է հնչում նույն ռուս ժողովրդի մեծանուն զավակ՝ բանաստեղծ, հրապարակախոս, թարգմանիչ, հասարակական գործիչ եւ մեր ժողովրդի նվիրյալ բարեկամ Սերգեյ Գորոդեցկու՝ 1919 թ. «Կավկազսկոե սլովո» ամսագրում հրապարակած մեծարժեք հոդվածը, որը ներկայացնում ենք որոշակի կրճատումներով:

«Յուրաքանչյուր երկիր, յուրաքանչյուր ազգ ունի իր նվիրական ամրությունները: Երբ ժողովրդի պատմությունը բարեհաջող ընթացք է ստանում, դրանք վերածվում են մշակութային ու քաղաքական կյանքի առանցքի: Երբ ճակատագիրը հետապնդում է ազգին, այն դառնում է ազգային կյանքի պատվարը, հույսի կղզին, վերածննդի գրավականը: Հայ ժողովրդի համար հենց այդ վերջին դերն է ունեցել եւ շարունակում է ունենալ Ղարաբաղ լեռնային շրջանը: Բնությունն ինքը հսկայական նշանակություն է տվել նրան: Այնտեղ՝ Ղարաբաղի անմատչելի բարձունքներում, որոնք Կարսի ու Սեւանի լեռնաշղթաների շարունակությունն են, ավելի քան 2000 տարի հայ ժողովուրդը դիմակայում էր քոչվոր ցեղերի ճնշումներին՝ պահպանելով իր մշակույթը, իր ազգային դիմագիծը: Ազգային առումով, տնտեսությամբ ու լեզվով միատարր լինելով՝ Ղարաբաղը Հայաստանի միջնաբերդն է դարձել, նրա արեւելյան թեւը: Այդպիսին էր նա անցյալում, այդպիսին է հիմա, այդպիսին կլինի ընդմիշտ, քանի որ Հայաստանի սիրտը՝ Արարատյան դաշտավայրը, չի կարելի պաշտպանել՝ առանց տիրելու Ղարաբաղին: Դարերի ընթացքում ներխուժումների ալիքները բազմիցս են փշրվել Ղարաբաղի ժայռերին՝ ներթափանցելով միայն գետահովիտներով, այստեղ էլ, սակայն, երկար չեն մնացել: Սյունիքի մելիքությունը, ինչպես կոչվել է Ղարաբաղը հնում, մեկ անգամ չէ սեփական ուժերով դիմադրել թշնամուն: Պատմությունը կրկնվում է, եւ վերջին անգամ դրա ականատեսը մենք ինքներս էինք:

Բնությունն ու պատմությունը կերտել են ղարաբաղցու վառ արտահայտված տեսակը: Աշխարհով մեկ սփռված ղարաբաղցիներին ամենուր կարելի է հեշտությամբ ճանաչել. գործունեության մեծ թափ, անձնուրաց քաջություն, ռիսկի դիմելու հակում, ինքնավստահություն, յուրատեսակ համառություն, շիտակ հաստատակամություն, ընտանեկան կենցաղում՝ նահապետական. ահա ղարաբաղցու համակրելի գծերը, որոնք ասես հայկական հնագույն առաքինությունների խտացումը լինեն՝ պատմության դաժանություններից ինչ-որ տեղ խամրած ու իրենց անաղարտ վիճակում Ղարաբաղում պահպանված: Վեհանձն, ամրակազմ մարդիկ, ովքեր կյանքը փրկելու համար ծվարել են լեռներում, կոփվել լեռնային օդում ու անվնաս մնացել վարակներից, որոնց ենթակա են հարթավայրում ապրողները:

Հայաստանի ազգային հիշողությունն իր մեջ պետք է որ ղարաբաղցիների ոչ քիչ կարկառուն անուններ ամփոփած լինի: Չկա մի բնագավառ, որտեղ նրանք չդրսեւորեին իրնց նախաձեռնողականությունն ու տաղանդը: Քաղաքականություն, գրականություն, հասարակական գործունեություն, առեւտուր՝ այս ամենը նրանց համար գործունեության ասպարեզ էր ծառայում: Կարելի է բազմաթիվ օրինակներ բերել… Աշխարհին այդքան հայտնի տղամարդ գործիչներ տված Ղարաբաղը կերտել կամ ավելի ճիշտ՝ իր անաղարտ վիճակում պահպանել է նաեւ հին հայուհու կերպարը, որի հոգեբանության ու կենցաղի մեջ շատ բան է անխաթար մնացել հայրիշխանության շրջանից: Իր մշակույթով ու կենցաղով հղկված՝ Ղարաբաղը մեր օրերում էլ չի արատավորել իր հնամենի փառքը: Ինչպես Թամերլանի ժամանակներում, հավաքելով իրենց ջոկատները, մելիքները պաշտպանեցին Ղարաբաղի անկախությունը: Շուշիի դրվագը չփոխեց Նուրի փաշայի պարտության ընդհանուր պատկերը, եւ պաշտպանական գիծը հիմնականում անմատչելի մնաց, ինչպես նախկին ներխուժումների ժամանակ:

Այդպիսին է Ղարաբաղի նշանակությունը Հայաստանի համար: Անկասկած, եթե նա կորցներ այդ նշանակությունը, ազգերի ինքնորոշման գաղափարը մեծապես կտուժեր: Եվ հակառակը՝ տիրելով Ղարաբաղին, Հայաստանը զորավոր մշակութային այնպիսի առատ ներհոսք կստանա, որը, ողողելով Հայաստանի ամայի տարածքները, կբեղմնավորի դրանք մշակույթով՝ այդպիսով իսկ ամբողջացնելով Ղարաբաղի բազմադարյա փառապանծ պատմությունը…»:

Հավելենք, որ Սերգեյ Գորոդեցկին քաջատեղյակ էր հայոց մեծ ողբերգությանը, անձամբ եղել էր Արեւմտյան Հայաստանում, ցնցվել տեսածից եւ ցավագնորեն արձագանքել. «Ժամանակակից համամարդկային, միջազգային խիղճը, եթե այն հնչում է՝ ապա ոչ թե պղնձի, այլ ուրիշ մետաղի հնչյուններով: Մարդիկ փակել են իրենց ականջները, կոպերն էլ իջեցրել են աչքերի վրա, որ չտեսնեն ու չլսեն ահաբեկող իրադարձությունները… Մարզը մարզի հետեւից անցնում է թշնամու ձեռքը՝ Վայոց ձոր, Վասպուրական, Տաշիր, հայոց պատմական հողերը… Երկիրը կորցնում է իր գլխավոր հարստությունը՝ իր ժողովրդին…»:

Իսկ ո՞ւր են այսօրվա Սերգեյ Գորոդեցկիները, ո՞ւր է «աչքերի վրա կոպերն իջեցրած համամարդկային խիղճը», երբ բորենին ցեղասպանության նոր տարբերակ է ընտրել եւ փորձում է ջնջել հային ու հայության հետքը հազարամյակներով հայաշունչ ու հայապատկան պատմական իր հայրենիքում…

Թեգեր: Սերգեյ Գորոդեցկի
ԿիսվելTweetԿիսվել
Հակոբ Սրապյան

Հակոբ Սրապյան

Բանաստեղծ, լրագրող, մանկավարժ: Աշխատել է «Խորհրդային Հայաստան» պաշտոնաթերթի մշակույթի բաժնում, այնուհետև վարել նույն թերթի՝ վերանվանված «Հայաստանի» մշակույթի բաժինը շուրջ երկու տասնամյակ: Երկար տարիներ խմբագրել է հայրենակցական «Ձայն վիրահայոց» և համալսարանական §Նոր Գլաձոր¦ թերթերը: Հեղինակ է 8 բանաստեղծական և մեկ արձակ գրքերի: Պարգևատրվել է ՀՀ մշակույթի նախարարության Ոսկե և Հայաստանի գրողների միության «Գրական վաստակի համար» մեդալներով: ՀԳՄ և Հայաստանի Ժուռնալիստների միության անդամ է: Վերջին երեք տարիներին հայոց լեզվի և գրականության ուսուցիչ է աշխատել Հնդկաստանի Կալկաթա քաղաքի 200-ամյա Հայոց մարդասիրական ճեմարանում:

Նույնատիպ Հոդվածներ

Գիրք, որի էջերում արեւելքի լույսն է ու ջերմությունը

Գիրք, որի էջերում արեւելքի լույսն է ու ջերմությունը

Մարտի 24, 2023
Հպարտ ենք ձեզնով

Հպարտ ենք ձեզնով

Մարտի 21, 2023

«Ժամանակակիցները Համո Բեկնազարյանի մասին»

Փոքրիկ երգիչների մեծ հաղթանակները…

Հոբելյանական հուշապատում

Վաստակաբեռն բանաստեղծի նոր նվաճումը

Հայրավանք. երեկ եւ այսօր

«Ես կմեռնեմ, եթե ոչ ոք չասի, որ սիրում է ինձ…»

Հաջորդ Հոդվածը
Պատմության հետագծով

Պատմության հետագծով

Հետաքրքիր է իմանալ

Հետաքրքիր է իմանալ

Ամենաընթերցվածը

  • Սողացող պատերազմներում հաղթողներ չեն լինում…

    Որպեսզի չշարունակվեն մայիսները, նոյեմբերներն ու սեպտեմբերները

    4 Կիսվել են
    Կիսվել 2 Tweet 1
  • «Պետք է գտնենք այն լուծումները, որոնք կխթանեն բարձր արժեք ստեղծող արտադրությունների զարգացումը»

    5 Կիսվել են
    Կիսվել 2 Tweet 1
  • ՀՀ-ն ատոմային էներգետիկայի ոլորտում պետք է շարունակի ամրապնդել իր դիրքերը

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Աշխարհաքաղաքական խառնամարտ

    10 Կիսվել են
    Կիսվել 4 Tweet 3
  • Թուրքիան մտածում է զորքերը Սիրիայից հանելու մասին

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0

Սոցցանցեր

Ցանկ

  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Օգտակար Հղումներ

  • Armenpress
  • Armenpress | History
  • Республика Армения
  • Պատմություն
  • Հեղինակներ

Մեր Մասին

Հայաստանի Հանրապետություն՚ օրաթերթը ստեղծվել է 1990 թ.

Ներկայում օրաթերթը հրատարակվում է «Արմենպրես» լրատվական գործակալության կողմից:

 

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist