«Ազատազէն» ռազմակրթական հասարակական կազմակերպությունը, որն ավելի քան 1 տարվա պատմություն ունի, հիմնադրել են արցախյան 44-օրյա պատերազմի մասնակից տղաները։ Սկզբնական շրջանում ընդամենը 13 հոգով են (մշակույթի, ՏՏ ոլորտների ներկայացուցիչներ) նախաձեռնել այն։ Այսօր բազմապատկվել է «Ազատազէնի» անդամների ու աջակիցների թիվը` հասնելով շուրջ հազարի։
Երեւանում օրերս տեղի ունեցավ Հայաստանում զենքի մշակույթի ձեւավորմանը նպաստող «Ազատազէն» կազմակերպության առաջին համագումարը։ Հիմնականում ամփոփվեցին անցած տարվա աշխատանքները, ձեռքբերումները, ինչպես նաեւ խոսվեց ապագա ծրագրերի մասին։ «Ազատազէնի» խորհրդի հիմնադիր անդամ Սպարտակ Կյուրեղյանը բացեց համագումարը, ողջունեց ներկաներին, շնորհակալություն հայտնեց իրենց թիմի անդամներին եւ բոլոր աջակիցներին, որոնց շնորհիվ 1 տարվա ընթացքում հասել են զգալի հաջողությունների: Ամենակարեւորը՝ ունեն տարածք, որտեղ ձեւավորվել է հրաձգարան, ստեղծվել են ռազմամարզական վարժանքների այլ կարեւոր պայմաններ, ձեռք են բերվել մարզվելու համապատասխան զինատեսակներ։ ՀԿ-ի նախագահ Իշխան Գեւորգյանն իր ելույթից առաջ ամբիոնի մոտ՝ հատուկ հենարանի վրա տեղադրեց 200-ամյա մի սուր, որը, ըստ բանախոսի, պատրաստել են 19-րդ դարում՝ հայոց Ուտյաց նահանգի Գարդման գավառի հրաշագեղ Բանանց գյուղում, երբեմնի հզոր հայ զինագործների կողմից։ «Մենք՝ հայերս, «Ազատազէնի» գաղափարները կրում էինք նույնիսկ այն ժամանակ, երբ չգիտեինք ազատազեն բառը ու հիմա էլ ուզում ենք, որ այս թուրը մեր գաղափարների մարմնավորումը լինի»,- ասաց նա եւ ներկայացրեց մեկ տարվա ընթացքում արվածը։ Գոհ է իր ու թիմակիցների աշխատանքից։ Ամենակարեւորը՝ ձեւավորվել է մի թիմ, որտեղ հարազատներ են, գիտեն իրենց անելիքը, ձգտում են հասնել նպատակներին։
Իր ելույթում ՀԿ գործադիր տնօրեն Հրանտ Մանասյանը ներկայացրեց կառույցի կազմավորման պատմությունը։ Սկզբնական շրջանում եղել են խանգարող հանգամանքներ, դժվարություններ, սակայն իրենց նպատակն ազնիվ էր, հայրենանվեր։ «44-օրյա պատերազմից հետո ՀՀ օրենքով կարող էինք միանգամից ակոսափող զենք գնել, օգտվեցինք դրանից, եւ մեր գումարտակից մոտ 60 հոգի զենք ունեցան, ինչը դարձավ մեր ապագա կազմակերպության հիմքը։ Հաջորդ քայլը մեծ հրաձգարանի համար տարածք գտնելն էր»,- ասաց Հ. Մանասյանը։ Փնտրտուքներից հետո հաջողվել է գտնել տարածք՝ Ջրվեժի մոտակայքում իր չափերով ու պայմաններով եզակի հրաձգարան են ստեղծել եւ սկսել կրակային պարապմունքները թիմի անդամների ու կամավորների համար։ Կազմակերպել են կրակային պարապմունքներ, մրցույթներ, զուգահեռ՝ զբաղվել բարեկարգման աշխատանքներով։ Հրաձգարանում կազմակերպել են «Հավք» ԱԹՍ մրցույթի նախնական փուլը, մրցույթներ, ՆԶՊ դասընթացներ եւ այլ միջոցառումներ։ «Ազատազէնը» փորձառու հրահանգիչների հետ կազմակերպում է ուսումնամարզական հավաքներ, կրակային պատրաստության դասընթացներ, ռազմամարզական մրցույթներ։ Խոսելով անելիքների մասին՝ կառույցի խորհրդի անդամները նշեցին «Ազատազէնի» հիմնական նպատակները՝ զենք կրելու մշակույթի, ռազմակրթական ենթակառուցվածքների զարգացում, համապարփակ անվտանգային համակարգի կայացում, օրենսդրական համապատասխան փոփոխություններ եւ այլն։ Զենքի հետ կապված՝ ՀԿ-ի տեսլականներից է հետեւյալը. «Հայաստանում զենքի մշակույթը դարձնել է կենցաղի մաս, զինագործությունը՝ զարգացած եւ ինքնաբավ. առկա է բավարար ներուժ ու դիմակայություն՝ խաղաղություն պարտադրելու համար»։
«Ազատազէնի» անդամների ընկալմամբ՝ ազատության հիմքը զինված լինելն է, ազատ մարդը զենքով մարդն է։ Կառույցի կողմից ստեղծվել է դուստր ընկերություն, որը լիցենզավորվել եւ գործում է որպես զենքի խանութ։ Բացի այդ, աշխատանքներ են տարվում Գյումրիում եւ Գորիսում հրաձգարաններ բացելու ուղղությամբ։ «Գալիք տարիների պլաններն էլ ավելի մեծ են, մեր համայնքն էլ գնալով մեծանում է, եւ վստահաբար կարող ենք ասել, որ բոլորիս ներգրավվածության շնորհիվ հասնելու ենք նախանշած նպատակներին»,- նշեց կառույցի տնօրենը։ Ելույթների ընթացքում կարեւորվեց համագործակցությունը պետական համապատասխան կառույցների հետ։ «Տեսա՝ ժամանակակից են, պատասխանատու, օրինական, հայակենտրոն, եւ այսպես շարունակ։ Ես ինձ հյուր չզգացի։ Ուզում եք էլ ծեծ չուտել՝ հետեւե՛ք, մասնակցե՛ք, միացե՛ք»,- իր ֆեյսբուքյան էջում գրել է քաղաքական գործիչ Հրանտ Խաչատրյանը։
Հյուրերի թվում էր նաեւ Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության (ԱՏՁՄ) «Արմաթ» կրթական ծրագրի ղեկավար Սեդրակ Վարդանյանը, ով նույնպես առաջարկներ արեց՝ կապված ՏՏ ոլորտի հետ։ Համագումարի երկրորդ մասը նվիրված էր կառույցի խորհրդի կազմի, տնօրենի, վերստուգողների ընտրությանը։ Խորհրդի անդամներ ընտրվեցին Սպարտակ Կյուրեղյանը, Իշխան Գեւորգյանը, Հրանտ Մանասյանը, Գեղամ Չանդիրյանը, Դավիթ Նահատակյանը, Աննա Հովհաննիսյանը, Արթուր Ավդալյանը, Տարոն Բաղդասարյանը, Անի Ղազարյանը, Անի Ալավերդյանը, Անդրանիկ Հակոբյանը, Սաթենիկ Մնացականյանը, Թովմաս Խաչատրյանը, իսկ վերստուգողներ՝ Արմեն Աթալյանը, Զավեն Գյուլխանդանյանը, Տիգրան Մխիթարյանը։ Խորհրդի նախագահ ընտրվեց Իշխան Գեւորգյանը, իսկ կազմակերպության տնօրեն՝ Նաղաշ Բաղդասարյանը։
Ընթացքում հանդիպեցի քաշաթաղցի երիտասարդների, ովքեր ընդգրկված են կազմակերպության խորհրդում, աշխատանքներում։ Սպարտակ Կյուրեղյանն ավարտել է Բերձորի Վահան Թեքեյանի անվան թիվ 1 միջնակարգը եւ ուսումը շարունակել բուհում։ Դպրոցական տարիներին էլ Սպարտակն աչքի էր ընկնում լավ սովորելով, ակտիվ էր, մասնակցում էր դպրոցական առարկայական օլիմպիադաների, Արցախի ԿԳՄՍ նախարարության կողմից կազմակերպվող «Լավագույն աշակերտ» եւ այլ մրցույթների։ Նույն դպրոցի շրջանավարտներից է նաեւ Հայկ Հարոյանը, ով նույնպես աչքի էր ընկնում լավ սովորելով եւ հասարակական միջոցառումների ժամանակ։ Քաշաթաղի շրջանի Մոշաթաղի համայնքապետի որդուն՝ Մերուժան Ստեփանյանի անվան միջնակարգ դպրոցի սան Նարեկ Սողոմոնյանին, բախտ չվիճակվեց հարազատ կրթօջախում շարունակել ուսումը։ 44-օրյա պատերազմը խաթարեց նաեւ Նարեկի մանկությունը. ծնողների ու համագյուղացիների հետ թողեցին հայրենի գյուղը, նոր հիմնանորոգված դպրոցը ու տեղափոխվեցին ՀՀ։ Միավորվել են, պայքարում են, որ այլեւս չլինի տեղահանություն, որ նորից տուն վերադառնան։ Համագումարի հյուր էր նաեւ Սպարտակի հայրը՝ Տիգրան Կյուրեղյանը, ով 1995-ից բնակություն էր հաստատել Քաշաթաղի շրջանում, զբաղվում էր տարածքի վերահայացմամբ ու շենացմամբ։
