Դու Հայոց ամրոց եղար՝ պայքարով, մարտիրոսությամբ ու հաղթանակներով լի մեր պատմության ընթացքում: Այլալեզու եւ անհայրենիք հորդաների ու թափառական ցեղերի սրերի դեմ չփշրվող վահան եղար: Անառիկ պարիսպ եղար մեր հերոսական անցյալի քառուղիներում:
Դու չհանդուրժեցիր, որ բարբարոս ու քոչվոր թուրքի ոտքը պղծի հայոց Արցախի սրբազան հողը: Ջախջախեցիր նրան ու ցույց տվեցիր աշխարհին, որ հպարտ ու աներեր է քո պայքարի ոգին, որ դեռ չես ասել քո վերջնական խոսքը սառնասիրտ, կույր, համր ու խուլ ձեւացող մարդկությանը:
Դու պիտի պոռթկաս հրաբուխի պես ու կործանես համաշխարհային սուտն ու կեղծիքը, պիտի հաղթես ու քմծիծաղելով արհամարհես աշխարհի չարանենգ մեծավորներին, որոնք չեն ցանկանում նկատել քո առնական կեցվածքը եւ հաղթական ըմբոստ ոգին: Չեն ցանկանում հասկանալ, որ Արցախը հավերժության խորհրդանիշ է, իսկ դու՝ նրա մշտաշողուն ադամանդը: Չեն հասկանում, որ Արցախի անկոտրում ոգին հազարամյակներով թեւածում է Հայոց լեռնաշխարհում, որ Արցախը եղել ու մնալու է Հայոց անառիկ ամրոցը…
Դու դեռ ասելիք ունես քարսիրտ աշխարհին, ում հոգում բացակայում է գթասրտությունը եւ բույն է դրել անարդարության սառույցը: Աշխարհը երբեք էլ գթասիրտ չի եղել, իսկ մարդկության խիղճը քնած է եղել բոլոր ժամանակներում ու այսօր էլ չի արթնացել խորը քնից… Դեռ տրոփում է խոցված ու արնածոր սիրտդ, բայց անմեռ է պայքարի ոգիդ, անմեռ է պատմական հիշողությունդ:
Մեր նորագույն պատմության մեջ դու նոր Սարդարապատ եղար ու կոտրեցիր սրբապիղծ քոչվորի ողնաշարը, բայց հայոց արյան ծարավ նեռ ու դավադիր թուրքը փորձեց նսեմացնել քո հաղթանակների փառքը՝ մոռանալով, որ փառքով օծված հաղթանակները հավերժական են, մինչդեռ դավադրությամբ ձեռք բերված հաղթանակները փշրվում են հայի բռունցքի հարվածներից:
Քո հնամյա պարիսպների տակ 44 օր շարունակ թշնամին մահ ու ավեր էր սփռում, բայց արծվասիրտ հայորդիներդ հերոսաբար կռվում էին՝ քաջ գիտենալով, որ հայրենի հողը ամենաթանկն է աշխարհում, նույնիսկ՝ կյանքից ավելի: Կռվում էին, որովհետեւ արյան կանչն է թրթռում նրանց տաք երակներում: Աշխարհի աչքը դարձյալ չբացվեց, առավել եւս՝ չթացվեց քո նահատակ որդիների համար: Միայն Ամենազոր Տիրոջ աչքերը թացվեցին, որովհետեւ նա մշտարթուն է ու բարեգութ: Նա տեսնում էր, թե ինչպես է մարտիրոսվում ապրել ցանկացող մի ժողովուրդ: Տեսնում էր նրա տառապանքն ու վիշտը եւ անափ ցավ էր ապրում:
Արծվասիրտ հայորդիներդ նորից են կռիվ տալու այլակրոն ու թրքացեղ հորդաների դեմ: Հայոց եռագույնը նորից պիտի փողփողա լեռնածվար Շուշիի բարձունքում: Հեռու չէ այն օրը, երբ նորից է լսվելու քո Ամենափրկչի հպարտ ու հաղթական զանգերի ղողանջը…
Շուշի՜… վիրավոր, բայց անպարտ Շուշի՜… Ընդվզի՛ր, մնա հպարտ ու աներեր, ինչպիսին եղել ես: Ժամն է քո վերջնական ու հավերժական հաղթանակի, ժամն է թրքացեղ ու անհայրենիք թշնամու մայրամուտի ու կործանումի: Քո բազում հաղթանակների անմար ջահը հավերժ պիտի հուրհրա մեր արնածոր ու տաք կրծքի տակ:
Տիրոջ բարեհաճ կամքով արեւ է շողալու տառապած ու հերոսական հողիդ: Քո խաղաղ այգաբացները դեռ նոր են գալու՝ լույսով ու հույսով կամարելու հինավուրց հողդ: Խրոխտ լեռներդ նորից իրենց գիրկն են առնելու զավակներիդ, իսկ բանաստեղծական խոսքս դառնալու է գալիք հաղթանակներիդ հիմնն ու դրոշը…
Բաբկեն ՍԻՄՈՆՅԱՆ
ՇՈՒՇԻ
Հավերժող թա՛գն ես Արցախ աշխարհի,
Ժայռակո՛ւռ, հպա՛րտ, վեհաշո՛ւք Շուշի,
Ընդդիմացել ես դու ամեն չարի
Ու չե՛ս պարտվել երբեք ուրիշի:
Նենգ հորդաներ են քո հողով անցել,
Փորձել են սիրտդ նվաճել, գերել,
Նույնիսկ բարբարոս նեռը թրքացեղ
Չի՛ կարողացել քեզ ծնկի բերել:
Դո՛ւ՝ չկոտրվող մի կարծր ընկույզ,
Դո՛ւ՝ հզոր վահան նեռին ու չարին,
Բարձրիկ լեռներով երկիր երկնասույզ,
Դու վերջին խիղճն ես սրբապիղծ դարի:
Նորից կռիվ է հայոց Արցախում,
Նորից արյուն է, ավերակ ու մահ,
Քոչվոր ցեղերը քո դուռն են բախում,
Սակայն խենթ ոգիդ ըմբոստ է, անահ:
Ամենափրկիչ, սրբազա՜ն տաճար,
Դու մեզ ես նայում քո խեղված տեսքով…
Անափ ցավերիդ չկա դեղ ու ճար,
Ուզում եմ ցավդ ամոքել խոսքով:
Գիտեմ՝ խոցված ես, արյունոտ, ավեր,
Բայց իմ՝ պոետիս պատգամը հիշի՛ր.
Դու պիտի հառնե՛ս ու առնե՛ս թեւեր,
Հայոց արծվաբո՛ւյն, անառիկ Շուշի՛:
