Եվրասիա աշխարհամասում, մասնավորապես՝ Կովկասից հարավ ընկած տարածաշրջանում տեղի ունեցող ռազմական բնույթի խմորումները, դրանց անընդհատ ակտիվությունը ստիպում են տեղի երկրներին եւ նրանցով ձեւավորված ռազմաքաղաքական միավորներին վերանայելու սեփական գործողությունների ու մարտավարության դոկտրինները:
Տարածաշրջանում ակտիվ ընթացող զարգացումները եւ ուժերի վերաձեւումները, պետությունների արտաքին քաղաքականության վեկտորների գերարագ փոփոխությունները համարժեք արձագանք եւ նոր մոտեցումներ են պահանջում: Հայաստանն այսօր ՀԱՊԿ ռազմաքաղաքական բլոկում է, եւ մեզ համար առաջնային են այս կառույցի մարտունակության, իրավիճակին արագ ու համարժեք պատասխանելու մեխանիզմների կատարելագործումը, օրվա մարտահրավերներին դրանց համապատասխանեցումը: Այս առումով կարեւոր էր օրերս տեղի ունեցած ՀԱՊԿ անդամ պետությունների ռազմական համագործակցության զարգացման հարցերով ռազմական կոմիտեի նիստը, որն անցկացվեց ռազմաքաղաքական դաշինքի անդամ պետությունների ԶՈՒ գլխավոր շտաբների պետերի մակարդակով: Նիստին մասնակցել է նաեւ ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ, գեներալ-լեյտենանտ Արտակ Դավթյանը:
Ռազմական կոմիտեի նիստի ընթացքում քննարկվել են ռազմական անվտանգությանն ուղղված սպառնալիքներն ու մարտահրավերները, ինչպես նաեւ՝ Հավաքական ավիացիոն ուժերի հետագա զարգացման եւ Հավաքական անվտանգության տարածաշրջաններում դրանց ծավալման ու կիրառման ժամանակ զորքերի կոալիցիոն խմբավորումների հակաօդային պաշտպանության կազմակերպման հարցերը:
ՀՀ ՊՆ ԳՇ տարածած հաղորդագրությունից տեղեկանում ենք, որ երկրների պաշտպանական կառույցների ռազմական ղեկավարները դիտարկել են հաջորդ տարի կազմակերպությունում Հայաստանի նախագահության ժամանակահատվածի՝ ռազմական ոլորտում ՀԱՊԿ գործունեության առաջնահերթ ուղղությունները եւ որոշումներ ընդունել կազմակերպության հավաքական ուժերի բաղադրիչի կառավարման արդյունավետության բարելավման վերաբերյալ: ՀԱՊԿ երկրների զինված ուժերի գլխավոր շտաբները վերահաստատել են ռազմական անվտանգության դեմ ուղղվող մարտահրավերների եւ սպառնալիքների բնույթը, ձեռք են բերվել պայմանավորվածություններ՝ դրանք չեզոքացնելու եւ ՀԱՊԿ ռազմական ներուժը բարելավելու համար համատեղ գործողությունները համակարգելու վերաբերյալ։
Հատկանշական է, որ տեսակապով անցկացված հանդիպման քննարկման առանցքային թեման եղել է տարածաշրջանային կայունության պահպանման անհրաժեշտությունը: Հայտնի իրողություն է, որ տարածաշրջանում կայունություն ապահովելու համար պետք է առնվազն ապահովել այնտեղ գտնվող պետությունների եւ ռազմական-քաղաքական բլոկների պոտենցիալների հավասարակշռությունը: Այդ բալանսի ցանկացած խախտում կբերի տարածաշրջանում ապակայունացման ռիսկի մեծացման: Այս առումով ՀԱՊԿ-ն պետք է նպաստի անդամ պետությունների ռազմական ներուժի համապատասխան մակարդակի մարտունակության եւ սպառազինության մակարդակի ապահովմանը: Այդ ուղղությամբ վերջերս գործողություններ իրականացվեցին Միջին Ասիայում, երբ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարությունը ՀԱՊԿ անդամ Տաջիկստանին փոխանցեց հետախուզական, ՀՕՊ եւ հետեւակի անհրաժեշտ սպառազինություն՝ թալիբների իշխանության գալուց հետո Աֆղանստանի հետ սահմանն ամրացնելու համար: Տարածաշրջանն ապակայունացումից զերծ պահելու նպատակով անհրաժեշտ է ձեւավորել հակակշիռներ, ինչը ենթադրում է ՀԱՊԿ-ի հզորացում եւ ժամանակակից սպառազինությամբ հագեցում, որը հնարավոր է միայն նրա յուրաքանչյուր անդամի համար ուժեղ պաշտպանական համակարգ ապահովելով:
Այսօր ՀԱՊԿ անդամ պետություններից Հայաստանի զինված ուժերն են առաջնահերթ զգում ռազմական անհրաժեշտ ներուժի վերականգնման կարիք, քանի որ զգալի ռազմական ռեսուրսներ էին ներդրվել Արցախի պաշտպանության բանակին աջակցություն ցուցաբերելու համար: Այն դեպքում, երբ Ադրբեջանը 44-օրյա պատերազմին հաջորդող տարում 50 տոկոսով ավելացրել է սեփական ռազմական բյուջեն, Հարավային Կովկասում հիմնական մտահոգող խնդրի՝ Արցախի կարգավիճակի շուրջ նոր զարգացումները կանխելու համար սպառազինությունների հավասարակշռության պահպանումն անհրաժեշտություն է:
Միանշանակ է, որ ադրբեջանաթուրքական զույգն իր ծրագրերի իրականացման հարցում կանգ չէր առնի, եթե Հայաստանը չգտնվեր ՀԱՊԿ-ում եւ մեր երկրում տեղակայված չլիներ ՌԴ 102-րդ ռազմաբազան: Մյուս կողմից էլ քննարկման ենթակա չէ այն բացարձակ ճշմարտությունը, որ վերջիններս ՀՀ անվտանգության անհրաժեշտ, բայց ոչ լիարժեք բավարար պայմաններ են, եւ մեր պետության ռազմական ներուժի վերականգնումն ու նորացումը քննարկումներից դուրս են:
