Պարզվում է՝ ԵՄ-ում լավ գիտեն, որ Ադրբեջանի ագրեսիվ քայլերի հետեւում կանգնած է Թուրքիան: Օրերս Եվրամիության արտաքին քաղաքականության պատասխանատու Ժոզեպ Բորելը դիվանագիտական լեզվով խոսեց այդ մասին՝ հայտարարելով, թե ակնհայտ է, որ Թուրքիան շարունակում է աջակցել Ադրբեջանին, հետեւաբար, ԵՄ-ն դիմում է Անկարային՝ օգտագործելու այդ ազդեցությունը երկու երկրների միջեւ լարվածությունը նվազեցնելու համար:
Այդ աջակցությունն ակնհայտ փաստ է, որը չեն թաքցնում նաեւ Թուրքիայում՝ իշխանության ամենաբարձր մակարդակով խրախուսելով եւ ողջունելով ադրբեջանական ցանկացած ագրեսիվ քայլ: Սեպտեմբերի 4-ին Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Հուլուսի Աքարը խոսեց Բաքվի լեզվով՝ հայտարարելով, թե Հայաստանը պետք է «սահմանային սադրանքներից զերծ մնա»: Հիշեցնենք, որ այս կեղծ թեզով Ադրբեջանն սկսեց սեպտեմբերի 13-14-ի ռազմական ագրեսիան: Հատկանշական է, որ ԵՄ դիվանագիտության ղեկավարը նաեւ կարծում է, թե Հայաստանի ու Թուրքիայի միջեւ սահմանների բացումը կօգնի նվազեցնել լարվածությունը։
Բորելն անկեղծորեն ներկայացրել է Հին աշխարհամասի հավաքական դիրքորոշումը հայ-ադրբեջանական խնդրի վերաբերյալ՝ շեշտելով, որ իր ներկայացրած կառույցն ունի միայն քաղաքական ազդեցության միջոց, եւ հավաստիացնելով, որ Ադրբեջանից էներգակիրների ներկրումը որոշիչ չէ իրենց դիրքորոշման վրա: «Ադրբեջանի հետ ԵՄ-ի կնքած էներգետիկ համաձայնագիրը չի գործում ի վնաս մարդու իրավունքների կամ այլ ժողովրդավարական խնդիրների, որոնք ծագել են երկրում»,- ասել է նա։
Այստեղ առանցքային նշանակություն ունի ունեցած գործիքակազմի շրջանակներում ԵՄ դիվանագիտական կառույցի հայտարարությունը, որ Ադրբեջանը խախտել է Հայաստանի ինքնիշխան սահմանները, եւ նրա զինուժը ՀՀ տարածքում է: «Ադրբեջանը ռմբակոծել եւ գրավել է հայկական տարածքի մի մասը, Հայաստանին պատկանող տարածքներում նրանք օգտագործում են հրետանի, ինչպես նաեւ անօդաչու թռչող սարքեր»,- արձանագրել է Բորելը:
Դիվանագետը ներկայացրել է միջազգային կառույցների եւ հասարակության քաղաքական դիրքորոշումը, որը լիովին համապատասխանում է իրականությանը: Սա միայն քաղաքական գործիք է օդում, սակայն առաջնային է այն, թե ինչ ունենք հողի վրա: Այստեղ առկա են ՀՀ զինված ուժերը, Իրանի գործոնը, ՀՀ անվտանգային համակարգի մաս կազմող ՀԱՊԿ-ն, որը լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունների դեպքում բոլոր կանոնադրական կետերով պարտավոր է արձագանքել, նույնը նաեւ ՌԴ-ն՝ Հայաստանում գտնվող 102-րդ ռազմաբազայով եւ սահմանապահ զորքերով:
Սեպտեմբերի ռազմական բախումից հետո տարածաշրջանում լարվածությունը պահպանվում է բարձր մակարդակի վրա: Այս իրավիճակի լիցքաթափմանը հնարավոր է հասնել օդում եւ հողի վրա եղած գործիքակազմերի արդյունավետ համադրման միջոցով միայն: Հետագա էսկալացիան կանխելու նպատակով ներկայում ակտիվացել են դիվանագիտական գործընթացները, սակայն այն չի կարող արդյունավետ լինել միայն օդով, դրան պետք է համադրվեն նպաստող գործոնները նաեւ հողի վրա: Միայն այս դեպքում կարելի է հասնել ցանկալի արդյունքների: Այստեղ ցանկալի չէ որեւէ գործոնի նախապատվություն տալը, միայն միասին դրանք կարող են անվտանգային հարցեր լուծել:
