Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
ԱՐԽԻՎ
Հայաստանի Հանրապետություն
Շաբաթ, Ապրիլի 1, 2023
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Հայաստանի Հանրապետություն
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Հայաստանի Հանրապետություն
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Գլխավոր Հանրապետություն

2022 թ.՝ անվտանգային մարտահրավերների եւ դրանց դիմակայման տարի

Անցնող տարում ակտիվ դիվանագիտական գործընթացներն ուղղված էին տարածաշրջանում կայունության հաստատմանը

Դեկտեմբերի 24, 2022
Հանրապետություն
Ուժի դիրքերից հոխորտալով՝ խաղաղություն չեն պարտադրում
2
ԿԻՍՎԵԼ ԵՆ
161
ԴԻՏՈՒՄ
Share on FacebookShare on Twitter

Հայաստանի եւ Արցախի 2022 թ. քաղաքական, սոցիալ-տնտեսական ոլորտներում հիմնական զարգացումները տեղավորվում էին 2020 թ. 44-օրյա պատերազմին հաջորդած իրողությունների շրջանակներում: Հայ-ադրբեջանական եւ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման ինտենսիվ գործընթացներում՝ չհրաժարվելով առավելապաշտական եւ ոչ իրատեսական պահանջներից, պաշտոնական Բաքուն էականորեն դանդաղեցրեց դրանցում շոշափելի արդյունքի հասնելու հնարավորությունները, իսկ տարվա երկրորդ կեսին լայնածավալ ագրեսիա կազմակերպելով Հայաստանի սահմանի նկատմամբ եւ փակելով Արցախն արտաքին աշխարհին միացնող միակ ճանապարհը, զրոյի հասցրեց տարվա արդյունքներով բանակցային գործընթացում որեւէ արդյունք ապահովելու հնարավորությունը:

Անցնող տարվա մեկնարկը Հայաստանի համար նշանավորվեց իր անվտանգության համակարգի կարեւորագույն բաղադրիչի՝ ՀԱՊԿ-ի ղեկավարողի կարգավիճակում ակտիվ եւ արդյունավետ գործողություններով: Հայաստանի նախագահությամբ ՀԱՊԿ խաղաղապահ ուժերի օպերատիվ արձագանքը Ղազախստանի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաեւի կոչին օրինաչափորեն բացասական արձագանք առաջացրեց Թուրքիայում: Հայաստանի գործողությունները կարեւոր էին հատկապես ՀԱՊԿ շրջանակներում ստանձնած առաքելության՝ կառույցի նախագահության ֆոնին: Ղազախստանը փորձաքար էր ՀԱՊԿ կոլեկտիվ գործողություններ ծավալելու եւ նրա դերակատարության բարձրացման առումով, որի անհրաժեշտության մասին բազմիցս բարձրաձայնել է հենց Հայաստանը:

Ղազախստանի դեպքերը Հայաստանի քաղաքական-հասարակական շրջանակներում ակնկալիքներ առաջացրին, որ հատկապես 44-օրյա պատերազմից հետո Հայաստանի անվտանգային համակարգի այս կարեւոր բաղադրիչը դարձած կառույցը հնարավոր կլինի ի վերջո անհրաժեշտության դեպքում գործի դնել: Այդ ակնկալիքով էլ սեպտեմբերի 13-ի ագրեսիայի հենց առաջին ժամերին Հայաստանը դիմեց ՀԱՊԿ-ին՝ իր կանոնադրական պարտավորությունները Հայաստանի հանդեպ կատարելու խնդրանքով: Ռազմաքաղաքական դաշինքից ակնկալվող ռազմական օգնությունը չեղավ, դրա փոխարեն ռազմական գործողությունների դադարից հետո միայն Հայաստան ժամանեց ՀԱՊԿ դիտորդական-փաստահավաք առաքելությունը: Սեպտեմբերյան իրադարձություններին հետեւած ՀՀ վարչապետի ելույթների ենթատեքստից հնարավոր եղավ եզրակացնել, որ ՀԱՊԿ կոլեկտիվ անվտանգության արտահերթ նիստերում Ադրբեջանի ագրեսիան չի դիտարկվել որպես ՀԱՊԿ պատասխանատվության գոտու վրա հարձակում, քանի որ ՀՀ-Ադրբեջան սահմանը հստակեցված չէ: Դա ընդամենը նման որոշում կայացնելու իրական շարժառիթները քողարկելու անհաջող փորձ էր, իսկ իրականությունն այն է, որ այս ռազմաքաղաքական կառույցի անդամ պետությունների ճնշող մեծամասնությունը լավ հարաբերություններ ունի Ադրբեջանի հետ, իսկ կոլեկտիվ անվտանգության խորհրդի հանդիպումներից մեկում Բելառուսի նախագահը հայտարարեց, թե Ալիեւն «իրենց մարդն է», եւ Հայաստանը պետք է օգտվի այդ փաստից եւ կարգավորի հարաբերություններն Ադրբեջանի հետ: ՀԱՊԿ-ից հստակ գնահատական չհնչեց նաեւ սեպտեմբերյան ագրեսիայի վերաբերյալ:

Ուկրաինայի հակամարտությամբ զբաղված ՌԴ-ն էլ, բնականաբար, չէր ցանկանում գործել Ադրբեջանի դեմ՝ դրանով հարաբերությունները վատացնելով ՆԱՏՕ-ի անդամ միակ երկրի՝ Թուրքիայի հետ, որը գործընկերային հարաբերություններ է պահպանում ՌԴ-ի հետ: ՌԴ-ն սեպտեմբերյան ագրեսիան չդիտարկեց Բաքվի կողմից նաեւ ՀԱՊԿ-ի, հետեւաբար՝ իր դեմ ուղղված քայլ, եւ արդյունքում արդեն դեկտեմբերին ստացավ երկրորդ նման գործողությունը՝ ռուսաստանյան խաղաղապահ զորակազմի պատասխանատվության գոտում գտնվող Բերձորի միջանցքի փակումը: Ադրբեջանն էլ, ոգեւորվելով ՀԱՊԿ-ի ամորֆ եւ միջազգային կառույցների մեղմ արձագանքներից, շարունակեց սահմանային սադրանքները, որոնց պայմաններում Հայաստանն արդեն պարտադրված էր գործողություններ ձեռնարկել իր անվտանգային համակարգը դիվերսիֆիկացնելու ուղղությամբ՝ Ֆրանսիայի աջակցությամբ ԵՄ դիտորդական առաքելություն հրավիրելով Հայաստան եւ սեպտեմբերին Երեւանում կայացած ՀԱՊԿ գագաթնաժողովում չստորագրելով համատեղ հայտարարությունն ու Հայաստանի համար նախատեսված աջակցության փաստաթուղթը: Իր տարեմուտի ամփոփիչ ասուլիսում ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասն արդեն պետք է հայտարարեր, որ հայ-ադրբեջանական ռազմական բախմանը կազմակերպության միջամտությունը կարող էր հանգեցնել մեծ կոնֆլիկտի՝ տարածաշրջանի այլ պետությունների ներգրավմամբ:

2022 թ. նշանակալի էր հայ-ադրբեջանական եւ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ ակտիվ բանակցային գործընթացով եւ հանդիպումներով, այդ թվում՝ երկրների բարձրագույն ղեկավարության մակարդակով: Դրանցում հստակ արդյունքներ չարձանագրվեցին, բացի նրանից, որ պայմանավորվածություններ ձեռք բերվեցին բանակցությունները շարունակելու եւ հաջորդ հանդիպումը կազմակերպելու համար: Սակայն 2022 թ. ավարտվում է նախօրոք պայմանավորված երկու հանդիպումները չեղարկելով: Ալիեւը հրաժարվեց բրյուսելյան քառակողմ հանդիպումից՝ պատճառաբանելով, թե Ֆրանսիան կողմնակալ դիրքորոշում ունի կարգավորման գործընթացում: ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանն էլ հրաժարվեց դեկտեմբերի 23-ին մասնակցել Մոսկվայում նախատեսված Հայաստանի, ՌԴ-ի եւ Ադրբեջանի արտաքին գերատեսչությունների ղեկավարների հանդիպմանը՝ Արցախը գրեթե երկու շաբաթ լիակատար շրջափակման մեջ պահելու համար: Անցնող տարին նշանավորվեց նաեւ Ադրբեջանի գործողություններին, հատկապես Արցախի շրջափակմանը, միջազգային հանրության եւ կառույցների քննադատական հասցեական հայտարարությունների աճով: Ֆրանսիայի Սենատն ընդունեց որոշումներ, որոնցով առաջարկվում էր պատժամիջոցներ սահմանել Ադրբեջանի նկատմամբ: ՄԻԵԴ-ը երկու որոշում ընդունեց Ադրբեջանի դեմ՝ հորդորելով բացել Բերձորի միջանցքը, նույնը հնչեց նաեւ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդից:

Հայաստանի եւ Արցախի շուրջ ստեղծված բարդ վիճակի պատճառով Հայաստանը պարտադրված էր անցնող տարում հիմնական գործողություններ իրականացնել իր անվտանգային համակարգի դիվերսիֆիկացման ուղղությամբ՝ դիվանագիտական քայլեր անելով բոլոր հնարավոր ուղղություններով: Այդ հրամայականի համատեքստում ոչ միայն պահպանվում են ինտենսիվ սերտ կապերը ՌԴ-ի եւ ՀԱՊԿ-ի հետ, այլեւ առաջին անգամ Հայաստանն ընդունում է ԱՄՆ-ի բարձրաստիճան պաշտոնյայի՝ Ներկայացուցիչների պալատի նախագահ, հայ ժողովրդի բարեկամ Նենսի Փելոսիին: Վարած արտաքին ակտիվ քաղաքականության արդյունքում ԱՄՆ պետքարտուղարի մակարդակով հաճախակիացել են հեռախոսազրույցները ՀՀ բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ, եւ այդ երկիրն ակտիվորեն ներգրավվել է ստեղծված իրավիճակի եւ արցախյան հիմնահարցի կարգավորման գործընթացում:

Այլ կերպ ասած՝ 2022 թ. եղել է անվտանգային նոր մարտահրավերների եւ դրանց դիմակայման ուղիների դիվերսիֆիկացման տարի:

Թեգեր: ԱրցախՀայաստանՀԱՊԿպատերազմ
Կիսվել1Tweet1Կիսվել
Արմեն Վարդանյան

Արմեն Վարդանյան

Ծնվել է 1972 թվականին ՀՀ Շիրակի մարզի Արթիկ քաղաքում: 1994 թվականին ավարտել է ԵՊՀ Փիլիսոփայության, հոգեբանության և սոցիոլոգիայի ֆակուլտետը՝ քաղաքական սոցիոլոգ մասնագիտությամբ: 1992 թվականին ավարտել է ԵՊՀ Հասարակական մասնագիտությունների ֆակուլտետի ժուռնալիստիկայի բաժինը: 1993 թվականից որպես քաղաքական բաժնի խմբակիր լրագրողական գործունեություն է սկսել «Ազատամարտ» շաբաթաթերում: Թղթակցել է Հայաստանի և արտերկրի մեկ տասնյակից ավել ԶԼՄ-ներին: Հասարակայնության և տեղեկատվության միջոցների հետ կապերի ոլորտում աշխատել է ՀՀ կառավարությանն առընթեր Տարածաշրջանային ինտեգրացման վարչության, ԱԳՆ-ի, ՀՀ նախագահի աշխատակազմի, Բնապահպանության նախարարության համապատասխան ստորաբաժանումներում: Ամուսնացած է, ունի երկու որդի:

Նույնատիպ Հոդվածներ

Հայաստանը պետք է նոր մակարդակ հաղորդի Հնդկաստանի հետ փոխգործակցության ներուժին

Հայաստանը պետք է նոր մակարդակ հաղորդի Հնդկաստանի հետ փոխգործակցության ներուժին

Ապրիլի 1, 2023
Ամերիաբանկը ճանաչվել է Հայաստանի լավագույն բանկ՝ ըստ «Global Finance»-ի

Ամերիաբանկը ճանաչվել է Հայաստանի լավագույն բանկ՝ ըստ «Global Finance»-ի

Մարտի 31, 2023

Հայաստանին օգնությունը բարեգործություն չէ

Կայունացման հաշվի նպատակային մակարդակի կանոնը պատերազմի ժամանակ չի գործի

Հետընթաց ԱՄՆ դաշնակիցների շարքում

Հայաստանում դրական միտումները կարող են շարունակվել

Պատրանքի փոխարեն՝ «ռեալ պոլիտիկը»

Կա՛ն մշտական թշնամիներ, որովհետեւ կա՛ն մշտական շահեր

Հաջորդ Հոդվածը
Հնարավորությո՞ւն, թե՞ մարտահրավեր

Հնարավորությո՞ւն, թե՞ մարտահրավեր

Ադրբեջանի գործողություններում առկա է ցեղասպանության հանցակազմը

Ադրբեջանի գործողություններում առկա է ցեղասպանության հանցակազմը

Ամենաընթերցվածը

  • Կեցության՝ բնակարանի խնդիր

    Կեցության՝ բնակարանի խնդիր

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Հայաստանին օգնությունը բարեգործություն չէ

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Արեւմուտքի եւ Ռուսաստանի համագործակցության ամենահարմար տարածաշրջանը Հայաստանն է

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Ինչ իրավունքներ ունեն հղիներն ու մինչեւ 3 տարեկան երեխա խնամող աշխատողները

    74 Կիսվել են
    Կիսվել 30 Tweet 19
  • Ռազմական սպառնալիքի ներքո երկխոսություն չի կարող ծավալվել

    0 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0

Սոցցանցեր

Ցանկ

  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Օգտակար Հղումներ

  • Armenpress
  • Armenpress | History
  • Республика Армения
  • Պատմություն
  • Հեղինակներ

Մեր Մասին

Հայաստանի Հանրապետություն՚ օրաթերթը ստեղծվել է 1990 թ.

Ներկայում օրաթերթը հրատարակվում է «Արմենպրես» լրատվական գործակալության կողմից:

 

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist