Քրեական հեղինակություն Սեդաթ Պեկերը, ով Թուրքիայից փախել է անցած տարվա սկզբին, տեսաուղերձների շարք է հրապարակել, որոնցում տարբեր հանցագործությունների կատարման մեջ մեղադրում է թուրք բարձրաստիճան պաշտոնյաներին, այդ թվում՝ նրանց, ովքեր մտերիմ հարաբերություններ ունեն Էրդողանի հետ: Դրանք լուրջ մեղադրանքներ են, որոնք հնչել են «Արդարություն եւ զարգացում» կուսակցության ներկայացուցիչների՝ նախարարների ու այլ ղեկավարների հասցեին: Պեկերը նրանց մեղադրում է նաեւ կոռուպցիայի մեջ: Հաղորդվում է նաեւ, որ թուրքական իշխանությունները ձերբակալել են նրա եղբորը՝ Աթիլլա Պեկերին:
Ոստիկանությունն Աթիլլա Պեկերին ու նրա թիկնապահ Յունուս Օլքային ձերբակալել է երկրի հարավ-արեւմուտքում գտնվող Մուղլա նահանգում անցկացված օպերացիայի ընթացքում: Մաքսանենգության եւ կազմակերպված հանցավորության դեմ պայքարի վարչությունը Մուղլա նահանգի գլխավոր դատախազությանը խնդրել է Պեկերի տան նկատմամբ խուզարկության թույլտվություն տալ: Հայտագիր ստանալուց հետո թուրքական ոստիկանությունը խուզարկել է նրա տունն ու մեքենան եւ առգրավել չգրանցված ատրճանակ ու երկու տուփ պարկուճ:
Աթիլլա Պեկերին ձերբակալելու որոշումը կայացվել է «YouTube»-ում Սեդաթ Պեկերի յոթերորդ տեսաուղերձի հրապարակումից անմիջապես հետո, որում նա մեղադրել է Թուրքիայի նախկին վարչապետ Բինալի Յիլդիրիմի որդուն` Էրքամ Յիլդիրիմին, կոկաինի առաքման նոր ուղի կազմակերպելու եւ անօրինական այլ գործունեության մեջ: Ըստ նրա՝ Էրքամը միջազգային թմրանյութերի ապօրինի շրջանառության համակարգի անդամ է, այս տարի երկու անգամ այցելել է Վենեսուելա` թմրանյութերի ապօրինի շրջանառության նոր ուղի կազմակերպելու համար, քանի որ անցյալ տարի Կոլումբիայի իշխանություններն առգրավել էին Թուրքիային ուղղված 4,9 տոննա կոկաին: Էրքամ Յիլդիրիմը փողերի լվացման մեջ է ներգրավված նաեւ կիպրոսցի թուրք գործարար, օկուպացված Հյուսիսային Կիպրոսում հյուրանոցի սեփականատեր Խալիլ Ֆալիալիի հետ: Հայր Յիլդիրիմը, իհարկե, հերքել է Պեկերի մեղադրանքները՝ ասելով, որ իր որդին Վենեսուելա է մեկնել համաճարակային դիմակներ բաժանելու համար, ինչը սոցիալական ցանցերում, բնականաբար, անհավատալի հեգնական մեկնաբանությունների տեղիք է տվել:
Սեդաթ Պեկերը դատապարտել է իր եղբոր՝ Աթիլլա Պեկերի ձերբակալությունը: Նա թվիթերում հետաքրքրվել է. «Ինչո՞ւ իշխանությունները չեն ձերբակալում այնպիսի բարձրաստիճան պաշտոնյաների, ինչպիսին ներքին գործերի նախկին նախարար Մեհմետ Աքարն է»: Թուրք քրեական հեղինակության խոսքերով՝ Աքարն այն մարդկանցից մեկն է, ովքեր կապ ունեն լրագրողների ձերբակալությունների ու սպանությունների հետ: 1993 թ. ձախ լրագրող Ուգուր Մումջուի սպանության հետեւում կանգնած էր ՆԳ նախկին նախարար Մեհմետ Աքարը: Պեկերի խոսքերով՝ լրագրողը սպանվել է, քանի որ հետաքննում էր պետական ահաբեկչության դեպքերը: «Ուգուր Մումջուն գրել է ահաբեկչության մասին, բայց երբ նա հարցրեց, թե ով է շահել դրանից, նրան շարքից հանեցին: Ո՞վ է առաջինը ժամանել սպանության վայր: Իհարկե, մարդասպանը»,- պնդում է գլխավոր մաֆիոզը՝ նկատի ունենալով նախկին նախարար Մեհմետ Աքարին:
Պեկերը մեղադրել է նաեւ Մեհմետի որդուն՝ Տոլգա Աքարին, որն այժմ պատգամավոր է Էրդողանի կուսակցությունից. 2019 թ. նա բռնաբարել ու սպանել է երիտասարդ ղազախ լրագրող Գելդանա Քահարմանին, իսկ հետո իր հայրիկի եւ ոստիկանության օգնությամբ սպանությանն ինքնասպանության բնույթ տվել:
Պեկերը Թուրքիայի տխրահռչակ հետախուզական ծառայության նախկին փոխգնդապետ Կորկուտ Էկենին մեղադրել է կիպրոսցի լրագրող Քութլու Անթալի սպանությունը պատվիրելու մեջ: Վերջինս սպանվել է իր տան մոտ 1996 թ., իսկ հանցագործությունը դեռ չի բացահայտվել:
«Մենք ցանկանում ենք, որ հետաքննություն սկսվի Ուգուր Մումջուի եւ Քութլու Անթալի սպանությունների համար: Պահանջում ենք, որ կասկածյալները պատասխանատվության ենթարկվեն: Դատախազներին կոչ ենք անում կատարել իրենց աշխատանքը»,- ասված է Անկարայի լրագրողների միության հայտարարության մեջ: Թուրքիայում «Լրագրողներ առանց սահմանների» կազմակերպության խոսնակ Էրոլ Օդերօղլուն նույնպես իշխանություններին կոչ է արել հետաքննել լրագրողների չբացահայտված սպանությունները:
Եվ ի՞նչ: «Անատոլու» լրատվական գործակալության լրագրող Մուսաբ Թուրանը կորցրեց իր աշխատանքը, քանի որ մամուլի ասուլիսում երկու նախարարի հարցրեց մաֆիայի շեֆի մեղադրանքների մասին: Թուրանը նույնիսկ իշխող «Արդարություն եւ զարգացում» կուսակցության անդամ էր, բայց դա նրան չփրկեց, քանի որ, ինչպես սպառնացել էր Էրդողանի խոսնակ Ֆահրեդին Ալթունը, «ով զրպարտի պետությանը, նա կվճարի դրա գինը»:
Սեդաթ Պեկերը հրապարակված տեսաուղերձներից մեկում հաղորդել է, որ Մեհմետ Աքարն իրեն խնդրել է սպանել Կիպրոսում ինչ-որ կարեւոր մարդու: Պեկերի խոսքերով՝ ինքն այդ գործը հանձնարարել է Աթիլլային՝ ավելացնելով, որ եղբայրը չի կարողացել կատարել դրված խնդիրը, եւ այդ գործը մեկ ուրիշն է արել: Հետաքրքիր է, որ Սեդաթ Պեկերը մեղադրանքներ է հնչեցրել նաեւ Թուրքիայի այժմյան ներքին գործերի նախարար Սուլեյման Սոյլուի հասցեին, ով մտերիմ է երկրի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ: Իր տեսանյութում քրեական հեղինակությունը հաստատում է, որ նախարարն իրեն զգուշացրել է իր նկատմամբ սկսված հետաքննության մասին, որից հետո Պեկերը փախել է Թուրքիայից՝ բանտում չհայտնվելու համար:
Մաֆիայի ղեկավարը պնդում է, որ ինքը եւ Սոյլուն միասին աշխատել են եւ լուծել բազմաթիվ կեղտոտ գործեր, որ ՆԳՆ-ն իրեն անձնական ուղեկցություն է տրամադրել, որ ինքը նախարարի եւ մյուսների միջոցով շատ բարդ եւ տհաճ իրավիճակներ է կարգավորել անօրինական միջոցներով: Օրինակ՝ նա պնդում է, որ ոստիկանության բաժանմունքում ծեծի է ենթարկել ընդդիմության անդամներից մեկին, քանի որ նա վիրավորել է Էրդողանի ընտանիքին: Այս ամենից հետո մաֆիայի ղեկավարն ասում է, որ իշխող «Արդարություն եւ զարգացում» կուսակցությունը դավաճանել է իրեն՝ հետաքննություն սկսելով իր դեմ:
«Մի կասկածեք, ես որոշ բռնակալների ցույց կտամ, որ չկա ավելի վտանգավոր զենք, քան մահացող տղամարդը»,- մայիսի 9-ին թվիթերում գրել է Պեկերը: Վարչախմբի համար մաֆիայի կնքահոր սադրանքը նույնիսկ ավելի տհաճ ու վտանգավոր է, քանի որ այն չի դադարեցրել հիշեցնել իր ջերմ աջակցությունը նախագահ Էրդողանին 2014 թ. բանտից շուտ ազատ արձակվելուց ի վեր, որտեղ 14 տարվա բանտարկության պատիժն էր կրում:
Մի քանի օր առաջ Պեկերը լուրջ մեղադրանքներ է առաջ քաշել թուրք քաղաքական գործիչների եւ կուսակցական առաջնորդների նկատմամբ՝ շեշտելով, որ նրանք կապ ունեն մի շարք հանցագործությունների կատարման հետ: Նա ներկայացրել է նաեւ թուրքական գործող իշխանության միջեւ պայքարը եւ ներքին մրցակցությունը:
Իրավիճակը հետաքրքիր է բնութագրել հունական «Militaire.gr»-ն. Թուրքիայի «զարգացումը» կատարվում է Կոլումբիայում, եւ այսօր լույս աշխարհ են գալիս հանգամանքներ, որոնք լույս են սփռում տասնամյակներ շարունակ չբացահայտված քաղաքական սպանությունների վրա: Իշխող «Արդարություն եւ զարգացում» կուսակցության փոխնախագահի որդին մեղադրվում է Լատինական Ամերիկայից Եվրոպա թմրանյութերի վաճառքի մեջ: Հիմա աշխատանքից հեռացվում են այն լրագրողները, ովքեր համարձակվում են հարցնել, թե այդ ամենն արդյոք ճի՞շտ է: «Թուրքիայում բացվել է «գարշահոտ ջրատարի» կափարիչը՝ սպառնալով սուլթանի երկարակեցությանը»,- նշում է «Militaire.gr»-ն:
Պեկերն իր կյանքի ընթացքում բազմաթիվ հանցագործություններ է կատարել՝ շորթումից մինչեւ սպանություն: Ծայրահեղ ազգայնական է եւ ժամանակի ընթացքում աջակցել է ծայրահեղ աջերին: Դիմելով մտավորականներին՝ ասել է, որ նրանց արյամբ ցնցուղ կընդունի: Անկախ այն բանից՝ այդ մեղադրանքները ճիշտ են, թե կեղծ, դրանք գործնականում ապացուցելի չեն: Բայց կա մի հանգամանք, որը հնարավոր չէ թերագնահատել. երկրի բնակչությունը հայտնվել է այդ լուրերի կենտրոնում, լուրեր, որոնք միլիոնավոր թուրքերի են գրավում: Պեկերի մեղադրանքները Թուրքիայում քաղաքական բանավեճի հիմքում են երկու պատճառով: Առաջին՝ Պեկերի ներկայությունը կարեւոր էր Թուրքիայի քաղաքական կյանքում, եւ նա աշխատում էր Էրդողանի օգտին: Երկրորդ՝ Պեկերի տեսանյութերը միլիոնավոր դիտումներ են ունեցել Թուրքիայում եւ մեծ հակասություններ առաջացրել սոցիալական ցանցերում:
Պեկերը խոստովանել է, որ ստիպված է անընդհատ փոխել թաքստոցը Արաբական Միացյալ Էմիրություններում, քանի որ Թուրքիայից մի մեծ խումբ է ժամանել այդ երկիր՝ իրեն վնասազերծելու համար: «Սա կեղտոտ եռանկյունի է: Քաղաքականություն-մաֆիա-բյուրոկրատիա. բոլորը քայլում էին միասին»,- գրում է ընդդիմադիր «Ջումհուրիեթ» թերթը: «Բյուրոկրատիան եւ քաղաքականությունը միշտ միասին են եղել Թուրքիայում՝ կազմակերպված հանցավորության կողքին: Առանց երկու հենարանի աջակցության, այդ կազմակերպությունները չեն կարող գոյատեւել: Այս կեղտոտ եռանկյունին բոլորին հայտնի է»,- նշում է թուրքական թերթը:
Թուրքիայի շատ քաղաքացիների համար Բեքերի պնդումները, որքան էլ լուրջ եւ ապացուցված չեն, եթե ոչ հավաստի, գոնե ծանոթ են թվում: Մեղադրանքները բազմաթիվ են, Պեկերը խոսում է նաեւ Էրդողանի փեսայի եւ ֆինանսների նախկին նախարար Բերաթ Ալբայրաքի մասին՝ պնդելով, որ նա լավ հարաբերություններ է ունեցել իր հետ, որոնք փչացել են ՆԳ նախարար Սոյլուի դավադրությունների պատճառով: Պեկերն առայժմ Էրդողանին չի մեղադրել որեւէ հանցանքի մեջ: Բայց դա հերթական հարվածն է Թուրքիայի նախագահին, ով տեսնում է, որ իր ժողովրդականությունը փլուզվում է անդառնալիորեն: Ընդդիմությունը կոչ է անում նոր ընտրություններ անցկացնել, որի արդյունքը հաստատ բարենպաստ չի լինի Էրդողանի ռեժիմի համար: Պեկերին չլռեցնելը վերածվում է ամենամեծ քաղաքական ճգնաժամի, որը երբեւէ ունեցել է Էրդողանը: Բայց լռեցնելու անհաջող փորձն առավել վտանգավոր է, քանի որ, ով իմանա՝ Էրդողանը հանցագործություններ չի՞ կատարել, թե նրան առայժմ չեն ոչնչացնում՝ ինչ-ինչ կամուրջներ չայրելու համար:
Միխալիս ՊՍԻԼՈՍ
Հունաստան