Դրանում ընդգրկված են 37 պետությունների եւ կառավարությունների ղեկավարներ, որոնք, ըստ հեղինակների, երկրում գրաքննություն են մտցնում եւ բռնություններ են հրահրում լրագրողների նկատմամբ:
2001 թվականից «Լրագրողներ առանց սահմանների» միջազգային հասարակական կազմակերպությունը կազմում է ցուցակներ, որոնք անվանում է «գիշատիչների պատկերասրահ»: Նախորդը լույս է տեսել 2016 թ.-ին։ Կազմակերպության ներկայացուցիչների խոսքով, դրանք չեն պնդում սպառիչ լինել, բայց արձագանք են լրագրողական գործունեության սահմանափակումների հատկապես լուրջ օրինակների:
Լրագրողներ առանց սահմանների կազմակերպությունն այս երկրներից 21-ում իրավիճակը անվանել է վատ, իսկ 16-ում՝ շատ վատ, եւ, ըստ նրանց, մամուլի ազատության որոշակի ոտնահարումներ տեղի են ունենում 132 նահանգներում:
«Մամուլի ազատության գիշատիչների» միջին տարիքը 66 տարեկան է: Շատերը ղեկավարել են երկու տասնամյակ կամ ավելի:
«Այս գիշատիչներից յուրաքանչյուրն ունի իր ոճ: Ոմանք սարսափի թագավորություն են հաստատում՝ տալով իռացիոնալ եւ պարանոիդ հրամաններ: Մյուսները օգտագործում են բարդ ռազմավարություններ, որոնք հիմնված են դրակոնյան օրենքների վրա: Այժմ նրանց հիմնական խնդիրն է վճարել հնարավորինս ցածր գին իրենց ռեպրեսիվ պահվածքի համար: Մենք չպետք է թույլ տանք, որ նրանց մեթոդները դառնան նոր նորմ», – Panorama.am-ի փոխանցմամբ՝ մեկնաբանում է «Լրագրողներ առանց սահմանների» գլխավոր քարտուղար Քրիստոֆ Դելուարը:
Ցանկում ներառված են նաեւ Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի նախագահներ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը եւ Իլհամ Ալիեւը:
RSF-ն նշում է. «Թուրքիայի նախագահը չի սիրում լրատվամիջոցներին, ավելի ճիշտ՝ նա սիրում է, որ լրատվամիջոցները հնազանդ լինեն եւ գովերգեն իրեն: Նա հետապնդում է քննադատներին օրենքով, որը թույլ է տալիս նրանց պատասխանատվության ենթարկել «նախագահին վիրավորելու համար» եւ ահաբեկչության մասին օրենքով, որը թույլ է տալիս ցանկացած տեսակի չարաշահումներ»:
Կազմակերպությունը շեշտում է, որ վերջին հինգ տարվա ընթացքում ավելի քան 100 լրագրողներ ֆիզիկական բռնության են ենթարկվել: Լրագրողները շարունակում են «ազատազրկման ռիսկի» տակ լինել:
«Ադրբեջանի դատական համակարգը դատապարտում է լրագրողներին անհեթեթ, մտացածին մեղադրանքներով, երբեմն շատ լուրջ մեղադրանքներով, մինչդեռ անվտանգության ծառայությունները երբեք չեն շտապում հետաքննել լրագրողների վրա ֆիզիկական հարձակումները, եւ երբեմն նրանք պաշտպանում են հարձակվողներին, նույնիսկ եթե նրանք սարսափելի հանցագործություններ են կատարել:
Նախագահ Ալիեւի օրոք լրատվական կայքերը կարող են օրենքով արգելափակվել, եթե դրանք «սպառնալիք են ներկայացնում պետության կամ հասարակության համար»: Գրաքննությունը սրվել է հարեւան Հայաստանի հետ Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ պատերազմի ընթացքում, եւ կառավարությունը պարբերաբար հրաժարվում է արտասահմանցի լրագրողների հավատարմագրումից», – նշում է RSF-ը:
Նշվում է նաեւ, որ այս ցուցակում քսան տարի ներառված են եղել Վլադիմիր Պուտինը եւ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն: Այս տարի «մամուլի թշնամիների» մեջ առաջին անգամ կար մի քաղաքական գործիչ, որը գլխավորում է ԵՄ պետություններից մեկի կառավարությունը․ խոսքը Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանի մասին է:
