Ռուսաստանը հայտարարել է, որ Սիրիայի հարավում դիմադրության օջախը, որը պաշտոնական Դամասկոսի վերահսկողության տակ է, չեզոքացվել է: Ինչպես նշել է Արաբական Հանրապետությունում Հակամարտող կողմերի հաշտեցման կենտրոնի ռուսաստանյան ներկայացուցիչ Ալեքսանդր Գուլյաեւը, այնտեղ ապրող ապստամբները, որոնց նկատմամբ 2018 թ. սիրիական կառավարությունը համաներում է կիրառել, բայց որոնք վերջին տարիներին վերադարձել են զինված պայքարի գաղափարներին, համաձայնել են հանձնել ծանր զենքերը: Այդ նահանգներում առկա խնդիրը գլխավորներից մեկն էր Իսրայելի արտգործնախարար Յաիր Լապիդի՝ Մոսկվա կատարած այցի օրակարգում: Հրեական պետությունն այդ շրջանների հարեւանն է, եւ դրանցում իրավիճակն ուղղակիորեն վերաբերում է նրա անվտանգությանը:
Գուլյաեւը հաղորդել է, որ սեպտեմբերի 9-ին հարավցի ապստամբները հանձնել են ավելի քան 300 միավոր հրաձգային զենք՝ ականանետներ, նռնականետներ: Զենքերից հրաժարումը լոկալ խաղաղ պայմանավորվածությունների պայմաններից մեկն է, որ հնարավոր է եղել համաձայնեցնել ռուսական միջնորդությամբ: Ինչ վերաբերում է ընդդիմության այն ներկայացուցիչներին, որոնք հրաժարվել են վայր դնել զենքը, հնարավորություն է տրվել ընտանիքներով հեռանալ Սիրիայի հարավից: Նրանց պետք է ուղարկեն Արաբական Հանրապետության այլ շրջաններ: Իսկ թե կոնկրետ որ շրջանների մասին է խոսքը, դեռ պարզ չէ, հարցը քննարկման փուլում է: Այս մասին սեպտեմբերի 9-ին Լապիդի հետ բանակցությունների արդյունքներով հրավիրված մամուլի ասուլիսում հայտարարել է Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովը: Պլանավորվում է, որ հարավում կշարունակեն պարեկություն կատարել ռուսական ռազմական ոստիկանության ուժերը:
Մեկ օր առաջ հաղորդվել էր, որ Սիրիայի արաբական բանակի կառավարական ստորաբաժանումները մտել են Դերաա ալ-Բալադ քաղաք, որը դարձել է Հարավային Սիրիայի դիմադրության կենտրոնը: Ինչպես հայտնել են տեղի կառավարամետ ԶԼՄ-ները, Սիրիայի արաբական բանակի զինվորականներն ու անվտանգության ուժերի ներկայացուցիչներն ազգային դրոշ են բարձրացրել քաղաքապետարանի շենքի ու կառավարական այլ հաստատությունների վրա: Բացի այդ, խոշոր խաչմերուկների մոտակայքում տեղադրվել են անցակետեր: Սիրիայի հարավում լոկալ հաշտեցման պայմանագիրը Ռուսաստանը փորձեց հակամարտության կողմերի հետ հաստատել 2021 թ. ամռանը, երբ կառավարական զորքերը պաշարեցին ոչ միայն Դերաա ալ-Բալադ քաղաքը, այլեւ ուրիշ բնակավայրեր:
Ներկայիս սրումն իրեն զգացնել տվեց տարեսկզբին, երբ, ինչպես նշում են ընդդիմադիր հանդեսները, նախագահ Բաշար Ասադի ուժերը «հաշտված» ապստամբներից պահանջեցին հանձնել զենքը համաձայն 2018 թ. կրակի դադարեցման համաձայնագրի: Ընդամենը մեկ ամսվա ընթացքում իրավիճակը նկատելիորեն սրվեց: Սիրիական կառավարական ԶԼՄ-ների վարկածով՝ նախկին ընդդիմությունը, որին վերահսկում էր Դերաա ալ-Բալադը, հուլիսի 28-ին խախտել է եռամյա հնության համաձայնագրի հաշտեցման պայմանները եւ հարձակվել սիրիական զինվորականների դիրքերի վրա Արաբական Հանրապետության հարավում: Գերի են վերցվել կառավարական 25 մարտիկներ: Շրջանն արգելափակվել է, իսկ բանակային ուժերը պահանջել են հանձնել զինյալներին, որոնք մասնակցել են Սիրիայի արաբական բանակի դիրքերի վրա հարձակմանը:
Իրավիճակն անհանգստացրել է Իսրայելին, որի համար դա սահմանների անվտանգության հարց է: Հրեական պետությունում վախենում են, որ հարավային նահանգներում խաղաղության բանաձեւի փոփոխության արդյունքում կմեծանա իրանամետ կազմավորումների ներկայությունը, որոնց դեմ ուղղված են Արաբական Հանրապետության երկնքում նրա բոլոր օդային գործողությունները: Ինչպես Մոսկվայում Լավրովի հետ բանակցությունների ընթացքում բացատրել է Լապիդը, իսրայելական կողմն իրավունք ունի պաշտպանել իրեն հարձակումներից եւ Իրանի ցանկացած սպառնալիքից: «Մենք մտահոգված ենք նաեւ ռուս զինծառայողների անվտանգության համար»,- ասել է Իսրայելի ԱԳ նախարարը: Ռուսական դիվանագիտության ղեկավարը, իր հերթին, հաղորդել է, որ Մոսկվան դեմ է Սիրիան երրորդ երկրների միջեւ թշնամանքի ասպարեզ դարձնելուն:
Լավրովի գնահատականներով՝ Արաբական Հանրապետությունում իրավիճակը շարունակում է մնալ բարդ հենց այն պատճառով, որ հակամարտության մեջ ներգրավված են չափազանց շատ արտաքին խաղացողներ: Նրանցից ոմանք, ինչպես ընդգծել է Ռուսաստանի ԱԳՆ ղեկավարը, օրինական շահեր ունեն, իսկ ոմանք՝ ոչ: Վերջինիս դերում նա նկատի է ունեցել ամերիկյան կողմին:
Ի դեպ, 2018 թ. ԱՄՆ-ը նրանց թվում էր, որոնց մասնակցությամբ Սիրիայի հարավային շրջանները վերադարձվեցին պաշտոնական Դամասկոսի վերահսկողության տակ: Այդ ժամանակ միջնորդի դերում հանդես էին գալիս Ռուսաստանը, Իսրայելը եւ Հորդանանը: Ընդ որում՝ ընդդիմության ներկայացուցիչներին հաջողվեց խուսափել հաշվեհարդարից. իշխանությունների հրամանով նրանց համաներում շնորհվեց: Ինչպես Մոսկվայում Սիրիայի դեսպան Ռիյադ Հադադը նշել է «Նեզավիսիմայա գազետա» թերթի խմբագրությանը հղած նամակում, «այդ համաներումը նախատեսված էր նրանց համար, ովքեր նախկինում մասնակցել էին զինված ահաբեկչական խմբավորումների գործողություններին, եւ որոնց ձեռքերը չեն ներկվել արյամբ»: «Նրանցից ոմանք զենքերը վայր դրեցին եւ վերադարձան քաղաքացիական կյանքի, իսկ ոմանք որոշեցին միանալ Սիրիայի արաբական բանակին՝ պաշտպանելու իրենց երկիրը»,- հիշեցրել է նա:
