Իսրայելն ու Սիրիան հայտնվել են հերթական հակամարտության շեմին: Դամասկոսը հարեւանին մեղադրել է Գոլանի բարձունքների խնդիրների գծով կառավարական դեպարտամենտի ղեկավար Մեդհաթ Սալիհին վերացնելու մեջ: Քաղաքական գործիչը, որն իսրայելական բանտերում անցկացրել է մոտ 12 տարի, սպանվել է սահմանամերձ շրջանում դիպուկահարի կրակոցից: Չնայած այն բանին, որ հրեական պետությունը հերքում է իր մասնակցությունն այդ գործողությանը, ոչ պաշտոնական մակարդակով հայտնի է, որ Սալիհի նկատմամբ առարկություններ են եղել Իրանի հետ նրա ենթադրյալ կապերի համար: Իսրայելի պաշտպանության բանակը հակաօդային պաշտպանության լրացուցիչ միջոցներ է մոտեցրել սահմանին՝ կոշտ արձագանք սպասելով սիրիական ղեկավարության կողմից:
Այն մասին, որ Իսրայելի պաշտպանության բանակը պատրաստվում է էսկալացիային հյուսիսում, հաղորդել է իսրայելական հեռուստատեսության 20-րդ ալիքը: Սիրիային սահմանակից շրջաններում տեղակայվեցին հակաօդային պաշտպանության լրացուցիչ մարտկոցներ, որոնք կարող են որսալ անօդաչու թռչող սարքեր (ԱԹՍ): Եբրայալեզու լրատվամիջոցները հայտնում են, որ հրեական պետության հրամանատարությունը վախենում է Սալիհի սպանության համար վրեժխնդիր գործողությունից, սպանություն, որն օրերս կատարվել է երկրի հարավում՝ սիրիական Կունեյտրա նահանգում: Քաղաքական գործիչը հարձակման է ենթարկվել այն պահին, երբ տուն էր վերադառնում: Սկզբում ենթադրություններ էին շրջանառվում, որ նրա դեմ անօդաչու թռչող սարք է օգտագործվել: Ավելի ուշ սիրիական մամուլը հայտնեց, որ Սալիհը դիպուկահարի թիրախ է դարձել, որը գործել է իսրայելական կողմից:
SANA գործակալությունը տարածել է սիրիական կառավարության հայտարարությունը, որում բաց տեքստով խոսվում է միջադեպին հարեւանի մասնակցության մասին: «Նախարարների խորհուրդը վճռականորեն դատապարտում է Թել Ավիվի գործողությունները՝ շեշտելով, որ զարմանալի ոչինչ չկա, որ իսրայելական հանցագործ օկուպացիան սպանում է Սիրիայի ու արաբ ժողովրդի ազատ զավակներին եւ մարտիկներին»,- նշված է հայտարարության մեջ: Հրեական պետությունը չի մեկնաբանում իրավիճակը:
Հայտնի է, որ անցյալում Սալիհն ապրել է Իսրայելի կողմից վերահսկվող Գոլանի հատվածի Մասադ ավանում, սակայն ձերբակալվել է Իսրայելի պաշտպանության բանակի զինվորին առեւանգելու փորձի համար: Բանտարկության մեջ անցկացրել է 12 տարի: 1990-ականների վերջին տեղափոխվել է Սիրիա եւ ընտրվել խորհրդարանի պատգամավոր: Այդ նոր դերում նա զբաղվել է այն խնդիրներով, որոնց բախվում է Գոլանի բարձունքի բնակչությունը: Իսրայելում երկար ժամանակ Սալիհին համարել են սիրիական անվտանգության ապարատի աշխատակից: Բանակային բարձրագույն ղեկավարության մասնակցությամբ իսրայելական բրիֆինգներում հնչել են պնդումներ, որ քաղաքական գործիչն անմիջական օգնություն է ցուցաբերել իրանական ուժերին հրեական պետության մոտ գտնվող հարավային շրջաններում ներկայության ձեւավորման գործընթացում:
Արեւմտյան գործակալությունների տվյալներով՝ եթե հաստատվի իսրայելցիների մասնակցությունն օպերացիային, ապա դա կլինի առաջին դեպքը, որ Իսրայելի պաշտպանության բանակի դիպուկահարը գործել է Իրանի հետ ենթադրաբար կապ ունեցող նպատակի դեմ սահմանի մյուս կողմից: Պաշտպանության բանակը հաճախ է հարվածներ հասցնում Սիրիայում ենթադրյալ իրանամետ նպատակակետերին, բայց գերազանցաբար՝ ավիացիայի միջոցով: Սալիհի հետ կապված միջադեպը, բացի այդ, անվանում են «հզոր ազդանշան» Թեհրանին ու պաշտոնական Դամասկոսին «իսրայելական սահմաններին մոտ նրանց գործողությունների մասին»:
Ներկայիս սրացումը հատուկ նշանակություն է ստանում՝ կապված Իսրայելի վարչապետ Նաֆթալի Բենեթի՝ Գոլանի բարձունքներում երկու նոր բնակավայր կառուցելու վերջերս հայտարարած ծրագրերի հետ: Մասնավորապես՝ կառավարության ղեկավարը տեղեկացրել է, որ իշխանությունները ցանկանում են «կրկնապատկել բնակիչների թիվը» հրեական պետության կողմից վերահսկվող տարածքում, լրացուցիչ ներդրումներ կատարել տեղական ենթակառուցվածքներում եւ ստեղծել աշխատատեղեր: Նա առանձին մատնանշել է, որ բոլորի համար ավելի լավ կլինի, եթե Գոլանը մնա Իսրայելի վերահսկողության տակ:
Նման ծրագրերը հանգեցրել են Արաբական Հանրապետության բողոքին: «Սիրիան ամենավճռական կերպով դատապարտում է հրեական պետության վարչապետ Նաֆթալի Բենեթի մտադրությունները՝ ավելացնելու վերաբնակիչների թիվն իրեն պատկանող տարածքում,- ասվում է Սիրիայի արտգործնախարարության հայտարարության մեջ:- Իսրայելի կառավարության ագրեսիվ քաղաքականությունը չի կարող փոխել այն իրողությունը, որ Գոլանը եղել եւ մնալու է սիրիական տարածք: Ահաբեկչական խմբավորումներին պարտության մատնած Սիրիայի բանակն ու ժողովուրդը լի են վճռականությամբ՝ խափանելու իսրայելական իշխանությունների ապօրինի ծրագրերը եւ Գոլանի բարձունքներն ազատելու օկուպացիոն լծից:
Ինչպես երեւում է, Ռուսաստանի առարկությունները նույնպես մեծանում են, որ Իսրայելի պաշտպանության բանակը գործում է սիրիական ուղղությամբ: Ինչպես օրերս հաղորդել է Սիրիայում Հակամարտող կողմերի հաշտեցման ռուսական կենտրոնի ղեկավարի տեղակալ, ծովակալ Վադիմ Կուլիտը, հոկտեմբերի 13-ին Իսրայելի ռազմաօդային ուժերի չորս «F-16» մարտավարական կործանիչներ ներխուժել են Սիրիայի օդային տարածք Հոմս նահանգում եւ հարվածներ հասցրել Պալմիրայի շրջանում ֆոսֆատի հանքաքարի վերամշակման գործարանին:
«Իսրայելական ավիացիայի հարվածների հետեւանքով սիրիացի մեկ զինվոր զոհվեց, երեքը վիրավորվեցին: Գործարանը նյութական վնաս է կրել: Սիրիայի ռազմական ղեկավարությունը որոշել է չօգտագործել ՀՕՊ համակարգեր, քանի որ Իսրայելի հարձակման պահին քաղաքացիական ուղեւորատար երկու ինքնաթիռ գտնվում էր ՀՕՊ համակարգերի ոչնչացման գոտում՝ Դուբայ-Բեյրութ եւ Բաղդադ-Դամասկոս երթուղիներով»,- մանրամասնել է Կուլիտը:
Այս առարկությունները կորոշեն ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի եւ Իսրայելի վարչապետ Նաֆթալի Բենեթի միջեւ հոկտեմբերի 22-ին Սոչիում պլանավորված հանդիպման օրակարգի բովանդակությունը:
