Իսրայելի կառավարության ղեկավարի մամուլի ծառայությունն օրեր առաջ հայտարարեց, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ներողություն է խնդրել Իսրայելի ղեկավարությունից՝ կապված Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Հոլոքոստի քաղաքականության մեջ սիոնիզմի դերի մասին ռուս բարձրաստիճան պաշտոնյաների վերջին հայտարարությունների հետ։
Ներկա միջազգային մթնոլորտում, սակայն, հարց է առաջանում, թե որքանո՞վ կարելի է անկեղծ համարել այդ ներողությունները։ Այս մասին գրում է իրանական «Farda»-ն: Հեղինակը, սակայն, չի հավատում ՌԴ ղեկավարի ներողության անկեղծությանը: Եվ ահա թե ինչու:
«Ֆրանսպրես» տեղեկատվական գործակալության հաղորդման համաձայն՝ հրեական պետության վարչապետ Նաֆթալի Բենետի մամուլի ծառայությունը պաշտոնական հայտարարություն է տարածել, որ Պուտինը ներողություն է խնդրել Բենետից: «Ինչպես հայտնում է Իսրայելի կառավարության ղեկավարի գրասենյակը, Պուտինը ներողություն է խնդրել՝ կապված Հոլոքոստի ու Հիտլերի վերաբերյալ վերջին հայտարարությունների հետ»,- նշված է հայտարարության մեջ:
Անհրաժեշտ է շեշտել, որ Իսրայելի վարչապետ Նաֆթալի Բենետին Պուտինի հղած նամակում խոսվում է ոչ միայն ռուսական կողմի ներողության մասին, այլեւ ուշադրություն է հրավիրվում ռուս-իսրայելական ներկայիս հարաբերությունների հրատապ խնդիրների վրա՝ հատկապես կապված ուկրաինական իրադարձությունների հետ։
Ինչպես Պուտինն ասել է Իսրայելի վարչապետին, ռուսական կողմը պատրաստ է մարդասիրական միջանցքներով հուսալի ելք ապահովել «Ազովստալ» գործարանի արգելափակված տարածքից բոլոր խաղաղ բնակիչների եւ նույնիսկ զինյալների համար, ովքեր դեռեւս մնում են «Ազովստալի» տարածքում, ովքեր ցանկանում են դադարեցնել դիմադրությունը, բայց միեւնույն ժամանակ պաշտոնական Կիեւը պետք է ուկրաինացի զինյալներին հրամայի վայր դնել զենքերը։
Հավանաբար, միանգամայն որոշակի պատճառներ կան, թե ինչու Պուտինը, ներողություն խնդրելով վերջին միջադեպի համար, միաժամանակ հարկ է համարել պաշտոնական Թել Ավիվին հիշեցնել «Ազովստալում» տիրող իրավիճակի մասին, մասնավորապես՝ կապված այնտեղ տեղակայված զինյալների հետ։ Ինչպես հաղորդում է իսրայելական «Էդիոթ Ահրոնոտ» օրաթերթը, Պուտինը նամակ է հղել նաեւ իր իսրայելցի գործընկերոջը՝ նախագահ Իցհակ Հերցոգին, որում նույնպես լուսաբանել է ռուս-իսրայելական հարաբերությունների ներկա վիճակի խնդիրները։ Գաղտնիք չէ, որ այս տարվա փետրվարի վերջին Ուկրաինայում ռուսական ռազմական հատուկ գործողության մեկնարկից հետո Մոսկվայի եւ Թել Ավիվի հարաբերություններում աճեց լարվածությունը. կողմերը տարբեր մոտեցումներ ունեն Ուկրաինայի հարավարեւելյան մասի խնդիրների հարցում, իսկ ռազմական գործողություններից հետո գործը հասավ ոչ միայն բանավոր մեղադրանքների, այլ նույնիսկ երկու երկրների դիվանագետները կանչվեցին արտաքին գործերի նախարարություն:
Հիշեցնենք՝ այժմյան միջադեպն սկսվեց նրանից, երբ Ռուսաստանի ԱԳՆ ղեկավար Սերգեյ Լավրովն իտալական «Mediaset»-ին տված հարցազրույցում, պատասխանելով հարցին, թե անհրաժե՞շտ է «ապազգայնականացման» գործողություն իրականացնել Ուկրաինայում՝ մի պետության մեջ, որի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին հրեա է, նշել է, որ խնդիրը ամենեւին էլ քաղաքական առաջնորդի ազգային ծագմումը չէ: «Ինչպես գիտեք, հրեական արմատներ է ունեցել նաեւ Հիտլերը»,-մասնավորապես, հայտարարել է Սերգեյ Լավրովը։
Ի պատասխան այս հարցազրույցի՝ ռուսական դիվանագիտության ղեկավարի հայտարարությունը սուր քննադատության արժանացավ պաշտոնական Թել Ավիվի կողմից. Իսրայելում խոսեցին «աններելի սխալի» մասին, որը թույլ է տվել Լավրովը, քանի որ ռուսական դիվանագիտության ղեկավարն իր պատասխանով, իբր, հնարավոր է համարում, որ կարելի է կասկածել ֆաշիստական Գերմանիայում «Հոլոքոստի քաղաքականության սարսափներին»: Առայժմ, սակայն, միայն Իսրայելն է աշխարհում տեղի ունեցած այլ ցեղասպանությունների նկատմամբ իր վերաբերմունքով համարում, որ «կարելի է կասկածել «Հոլոքոստի քաղաքականության սարսափներին ֆաշիստական Գերմանիայում»:
Լավրովի պնդումներին պատասխանել է նաեւ Իսրայելի նախագահ Հերցոգը, ով, մասնավորապես, հայտարարել է, որ «ցնցված է» ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի խոսքերից։ Քաղաքական գործիչն ասել է, որ «զայրույթ» է զգացել՝ լսելով Լավրովի հարցազրույցը։ Կարելի է ենթադրել, որ Հոլոքոստի զոհերի հիշատակի առջեւ «խոնարհվող» քաղաքական գործիչը նույնպիսի, եթե ոչ հազարապատիկ ավելի «զայրույթ ու զզվանք » է զգում իր երկրի իշխանություններից, որոնք առայսօր չեն դատապարտել Հայոց ցեղասպանությունը Թուրքիայում, ինչպես նաեւ ուղղակի մասնակցություն են ունեցել նույն Թուրքիայի ու Ադրբեջանի իրականացրած ցեղասպանությանն Արցախում: Երբ այս փաստարկներն են մեջբերվում, հարց է առաջանում, թե ինչ է Հոլոքոստն Իսրայելի իշխանությունների համար՝ սոսկ քաղաքականության գործի՞ք, որն օգտագործվում է ամենուր, թե՞ խոնարհում զոհերի հիշատակի առջեւ կամ ցեղասպանությունների կանխարգելմանը միտված սեփական վճռական գործունեության հաստատում:
Միեւնույն ժամանակ այժմյան իրավիճակում, կապված ինչպես ուկրաինական ճգնաժամի, այնպես էլ Թել Ավիվի ու Մոսկվայի հարաբերություններում աճող լարվածության հետ, դժվար թե հնարավոր լինի ընդունել, որ Լավրովի խոսքերն այդ հարցազրույցում պատահականություն էին, ինչպես եւ, ի դեպ, Թել Ավիվի սուր արձագանքը։ Կարելի է կասկածել նաեւ ռուսական կողմի հայցած ներողության անկեղծությանը: Պետք չէ կարծել, որ ռուս քաղաքական գործիչների այս ելույթներին չեն հաջորդի նմանատիպ այլ հայտարարություններ։
Հարկ է գոնե հիշեցնել այն մասին, որ ՌԴ ԱԳՆ-ն բազմիցս խոսել է Ուկրաինայի «Ազով» գումարտակի մարտիկների շարքում զգալի թվով օտարերկրյա, այդ թվում՝ իսրայելական ծագում ունեցող վարձկանների մասին։ Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը հայտարարել է Մարիուպոլում արգելափակված ազգայնական եւ ծայրահեղական խմբավորումների շարքում իսրայելցի զինյալների առկայության մասին։ Այս մասին, անշուշտ, տեղյակ է նաեւ պաշտոնական Թել Ավիվը, որը չի էլ հերքել ՌԴ ԱԳՆ-ի այս հայտարարությունները։
Անհրաժեշտ է բացատրել, որ «Ազով» գումարտակը ծագել է որպես ուկրաինական ուլտրաաջ կիսակամավորական զորամաս՝ լայնորեն օգտագործելով նացիստական գաղափարախոսության եւ «սպիտակ ռասայի գերակայության» գաղափարները։ Պաշտոնական Կիեւը դեռ ռազմական հակամարտությունը սկսվելուց առաջ, ինչպես նաեւ եվրոպացի առաջնորդներն ու այլ պետությունների ղեկավարներն անտեսում էին Մոսկվայի մտահոգությունն այս հարցում եւ ոչ մի կերպ չէին արձագանքում այդ հարցով նույնիսկ եվրոպական քաղաքական գործիչների անհանգստության դրսեւորմանը։
«Ազով» ստորաբաժանումը ի հայտ է եկել 2014 թ., որի կազմում ընդգրկված էին «Ուկրաինայի հայրենասեր» կազմակերպության ծայրահեղականները եւ այսպես կոչված՝ Սոցիալ-ազգային ասամբլեայի ծայրահեղ աջ ներկայացուցիչները: Երկու խմբերն էլ հայտնի են այլատյացության իդեալներով, նեոնացիստական խորհրդանիշների լայն կիրառմամբ եւ բազմիցս մեղադրվել են ներգաղթյալների վրա հարձակումների մեջ (այդ թվում՝ բռնի ուժով), նույնիսկ նրանց վրա, ովքեր բացահայտ չեն ընդունել իրենց հայացքները: Այսքանով հանդերձ՝ այս ստորաբաժանումը 2014 թ. նոյեմբերի 12-ին պաշտոնապես ընդգրկվել է Ուկրաինայի ազգային գվարդիայի կազմում։
