ՌԴ-ն Ուկրաինայի եւ ՆԱՏՕ-ի միջեւ հարաբերությունների լարումն արդեն տեղափոխում է ՀԱՊԿ հարթություն, ինչը լիովին օրինաչափ է: Ռուսաստանը գլխավորում է այն ռազմաքաղաքական բլոկը, որը, ըստ էության, ձեւավորվել է ի հակակշիռ ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման քաղաքականության, հետեւաբար, օրինաչափորեն պետք է արձագանքեր այդ կառույցի անդամ պետությունների սահմանի մոտ ՆԱՏՕ-ի անդամների ակտիվությանը: Ավելորդ չէ հիշեցնելը, որ ՆԱՏՕ-ի՝ զինված ուժերի քանակով երկրորդ պետությունը՝ Թուրքիան, առերեւույթ փափուկ, սակայն էությամբ էքսպանսիոն գործողություններ է վարում դեպի Հարավային Կովկաս եւ Ղրղզստան:
Այս համատեքստում լիովին հիմնավոր է ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասի արտահայտած մտահոգությունը: «Հավաքական անվտանգությունը նոր դարաշրջանում. ՀԱՊԿ փորձը եւ հեռանկարները» խորագրով համաժողովում նա հայտարարել է, որ սահմանակից տարածքներում ՆԱՏՕ-ի ռազմական ակտիվացումը ոչ միայն սպառնալիքներ է ստեղծում Ռուսաստանի համար, այլեւ բացասաբար է ազդում Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության (ՀԱՊԿ) անվտանգության ապահովման վրա։ Նրա խոսքով՝ ՀԱՊԿ պատասխանատվության գոտու արեւմտյան սահմաններին տեղի են ունենում ՆԱՏՕ-ի զինվորականների խմբավորումների թվի ավելացում, ռազմական ենթակառուցվածքների զարգացում:
Զասը հիմնականում խոսել է Ուկրաինայի ուղղությամբ ՌԴ-ի սահմանային իրավիճակի մասին, սակայն ակնհայտ է, որ այն վերաբերում է նաեւ ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիային, որը ոչ միայն գործուն քայլեր է անում՝ հաստատելու Ադրբեջանում իր ռազմական ներկայությունը, այլեւ ակտիվացել է նաեւ Սիրիայում, որտեղ ՌԴ զինված ուժերի ստորաբաժանումներն են: Սա խոսում է այն մասին, որ Ուկրաինայի շուրջ իրավիճակի ապակայունացման դեպքում ՀԱՊԿ ուժերն անպայման ներգրավվելու են:
Սրա համատեքստում Ստանիսլավ Զասը հատուկ ուշադրություն է հրավիրել Ղազախստանում՝ արդեն ՀԱՊԿ ուժերի կիրառման հաջողված նախադեպին: Նա հայտարարել է, որ ճգնաժամային արձագանքման աշխատանքային խումբը ստեղծվել է ՀԱՊԿ շրջանակներում, Ղազախստանում խաղաղապահ գործողությունից հետո, ներկայում ստեղծվել է աշխատանքային խումբ, եւ հիմնարար ուսումնասիրվում է առաջին գործնական փորձը, բոլոր գործողությունները։ «Մենք պետք է հնարավորություն ունենանք արագ եւ արդյունավետ կիրառել առկա պոտենցիալը ցանկացած պայմաններում եւ մեր պատասխանատվության գոտու ցանկացած կետում»,- ասել է ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարը։
Նման գործընթացները փաստում են, որ ՀԱՊԿ-ի ներսում պետք է դիտարկվեն հնարավոր ապակայունացման բոլոր սցենարները՝ նաեւ ՀՀ եւ Արցախի Հանրապետության շուրջ, որտեղ տեղակայված են ՌԴ խաղաղապահները: Սա, իր հերթին, ենթադրում է ՀԱՊԿ անդամ պետությունների ռազմական կարողությունների մեծացման գործընթացներին առարկայական աջակցության ցուցաբերում:
