Հաճախակիացել են Թուրքիայի վրա հաքերների հարձակումները, որոնք ենթադրաբար կապված են Իրանի անվտանգության ապարատի հետ: Այս մասին հայտնում է «Նեզավիսիմայա գազետան»՝ շեշտելով, որ 2021 թ. նոյեմբերից «MuddyWater» կիբերխումբն ակտիվ փորձեր է ձեռնարկում՝ պետական գերատեսչությունների համակարգիչները վարակելու վնասակար ծրագրերով: Այս արշավը դիտվում է որպես Անկարայի ու Թեհրանի հարաբերություններում փոփոխությունների կարեւոր նշան. այս երկրները երկար ժամանակ փորձում էին իրավիճակային գործակցություն իրականացնել: Փորձագետները կարծում են, որ հարձակումների շարքն Իրանի բողոքն է Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի՝ տարածաշրջանային հարեւանների հետ հարաբերությունները կարգավորելու մտադրությունների դեմ:
Թուրքիայում «MuddyWater»-ի անդամներն աշխատել են էլեկտրոնային նամակներ ուղարկելու միջոցով, որոնք վնասաբեր ծրագրերով վարակել են թիրախային համակարգիչները: Հաղորդվում է, որ հարձակումների են ենթարկվել այնպիսի խոշոր կառույցներ, ինչպիսիք են առողջապահության նախարարությունը, ՆԳՆ-ն եւ երկրի գիտատեխնոլոգիական հետազոտությունների խորհուրդը։ Փորձագետները « այս արշավը գնահատում են որպես «MuddyWater»-ի աշխատանք»: «Այս գնահատականը հիմնված է ինչպես տեխնիկական ցուցանիշների, այնպես էլ մարտավարության, մեթոդների եւ ընթացակարգերի վրա»,-նշում են նրանք։
Համոզվածությունը, որ «MuddyWater»-ի անդամները կապված են իրանական կառույցների հետ, արտահայտել է ԱՄՆ կիբերնետիկական հրամանատարությունը: Այս տարվա հունվարին այն հրապարակեց մի քանի սխեմաներ, որոնցով աշխատում են հաքերները։ Բացահայտումների համաձայն՝ հարձակվողների խումբը «թիրախավորում է առաջին հերթին Մերձավոր Արեւելքի, ինչպես նաեւ Եվրոպայի եւ Հյուսիսային Ամերիկայի երկրները»։ Կոնգրեսի հետազոտական ծառայության տվյալների համաձայն՝ հաքերների հաշվին նաեւ «ներքին հսկողություն է իրականացվում վարչակազմի հակառակորդներին բացահայտելու համար»: «Նա հետեւում է արտասահմանում վարչակազմի դեմ հանդես եկող ակտիվիստներին գործակալների ցանցի միջոցով»,- նշել են կոնգրեսականները։
Թուրքիայի եւ Իրանի միջեւ հարաբերություններն իրավիճակային գործակցության բնույթ են կրում, սակայն դրանց ամրությունը պարբերաբար քննության է ենթարկվում, այդ թվում՝ տարածաշրջանային մի շարք հակամարտություններով: Խոսքը սիրիական իրավիճակի մասին է, որտեղ Անկարան հանդես է գալիս որպես ընդդիմության «փաստաբան», մինչդեռ Թեհրանն աջակցում է պաշտոնական Դամասկոսին: Բացի այդ, Թուրքիայի ու Իրանի հետաքրքրությունները բախվում են իրաքյան ասպարեզում: Էրդողանը երկար ժամանակ պրագմատիկ հարաբերություններ է կառուցել Իրաքյան Քուրդիստանի տարածաշրջանի հետ՝ եզդիների պատմական հայրենիք համարվող Սինջար վիճելի շրջանի վրա վերահսկողություն սահմանելու եւ տեղի քուրդ ձախ ծայրահեղականներին չեզոքացնելու համար: Սակայն իրանական կողմն իր դիրքորոշումն ունի Սինջարի հարցում՝ փորձելով ուժեղացնել սեփական ազդեցությունը շիական խմբավորումների միջոցով:
Վերջին դրվագներից մեկը, որն անհանգստություն է առաջացնում երկկողմ հարաբերություններում, վերաբերում է էներգետիկայի ոլորտին: Հունվարի 17-ին իրանական գազի մատակարարումը Թուրքիա կրճատվել է օրական պայմանագրային ծավալի մեկ երրորդով: Թեհրանում իրավիճակը բացատրել են տեխնիկական խնդիրներով, որոնց պատճառով որոշում է կայացվել ընդհանրապես կանգնեցնել վառելիքի տարանցումը: Չնայած այն բանին, որ հետո Իրանը վերականգնեց բնական գազի առաքումը սահմանափակ ծավալով, տեղի ունեցածն առաջացրել է Անկարայի պաշտոնյաների տարակուսանքը եւ նրանց ստիպել է կասկածներ ունենալ՝ արդյոք արժե՞ պահպանել գործակցությունն Իսլամական Հանրապետության հետ, որն ապահովում է Թուրքիային անհրաժեշտ բնական գազի 16 տոկոսը:
Բացառված չէ, որ Թեհրանը վիրավորված է նաեւ տարածաշրջանում Էրդողանի կողմից իրականացվող «հարձակումից»։ Իսրայելի նախագահ Իցհակ Հերցոգը մարտի 9-ին պետք է այցելի Անկարա՝ երկկողմ հարաբերությունների բարելավման համար ճանապարհ հարթելու նպատակով: Այդ հարաբերությունների մակարդակը երկար ժամանակ իջել էր պաղեստինյան դոսյեի պատճառով։ Այս ամիս հաղորդվել է, որ թուրքական եւ իսրայելական հատուկ ծառայությունները խափանել են իրանական անվտանգության ապարատի գործողությունը, որի թիրախը պետք է լիներ գործարար Յաիր Գելլերը: Ազգային հետախուզական կազմակերպությանը հաջողվել է չեզոքացնել կատարողների բջիջը, որի անդամները հետեւում էին գործարարի՝ ստամբուլյան Չաթալջա թաղամասում գտնվող շտաբ-բնակարանը եւ Բեշիքթաշում նրա բնակության վայրը։
Էրդողանը հասկանում է, որ Իսրայելի հետ հարաբերությունների կարգավորումը հանգեցնելու է Եգիպտոսի հետ կապերի բարելավմանը, հատկապես եթե Թուրքիան ցանկանում է իրականացնել իր հավակնությունները՝ դառնալու տարածաշրջանային հանգույց Արեւելյան Միջերկրական ծովից դեպի Եվրոպա գազի փոխադրման համար: Իսրայելն ու արաբական պետությունները նույնպես ակնկալում են, որ Թուրքիան կվերագնահատի իր հարաբերություններն Իրանի հետ: Չնայած Անկարան ու Թեհրանը երբեմն դաշնակիցներ են թվում, իրականում խորը տարաձայնություններ ունեն շատ հարցերում եւ մրցակցում են Կովկասում ազդեցության համար:
Չնայած Իրանը կասկածով է վերաբերվում ԱՄԷ-ի ու Սաուդյան Արաբիայի հետ Թուրքիայի մերձեցմանը, դա «ամենեւին էլ չի նշանակում, որ Թուրքիան կխզի իր կապերն Իրանի հետ կամ կմիանա Իսրայելի պայքարին՝ ընդդեմ միջուկային գործարքի»: Ավելին՝ Անկարան Թել Ավիվի հետ հարաբերությունները կարգավորելու դիմաց չի հրաժարվի իր գաղափարախոսությունից, պաղեստինցիների հետ կապից Գազայի հատվածի արեւմտյան ափին: Այդուհանդերձ, իսրայելական քաղաքական շրջանակներում հույս ունեն, որ չպետք է հեռանան այն միությունից, որը փորձում է ձեւավորել Թուրքիան՝ այն համոզմամբ, որ վերջինիս հետ տարաձայնությունների արդյունավետ լուծումն Իսրայելը կարող է ավելի մեծ հաջողությամբ իրականացնել հարաբերությունների կարգավորումից հետո: Տեսնենք, թե այդ դիրքորոշմանն ինչպես կպատասխանեն Հունաստանն ու Կիպրոսը, որոնց հետ Իսրայելը վերջին շրջանում ակտիվորեն զարգացրել է իր հարաբերությունները:
«Թուրք-իրանական հարաբերությունները մասնատված բնույթ են կրում. դրանցում համադրվում են մրցակցության ու համագործակցության տարրեր,- «Նեզավիսիմայա գազետայի» հետ զրույցում բացատրել է Թուրքիայի խորհրդարանի նախկին պատգամավոր, ամերիկյան ժողովրդավարությունների պաշտպանության հիմնադրամի թուրքական ծրագրի ավագ տնօրեն Այքան Էրդեմիրը։- Երկու երկրները ոչ միայն հակամարտ դիրքերում են Սիրիայի քաղաքացիական պատերազմում, այլեւ հեգեմոնիայի համար սուր պայքարի մեջ են ներգրավված Իրաքում։ Իսրայելի հետ հարաբերությունները կարգավորելու Անկարայի վերջին փորձերն ավելի են մեծացրել Իրանի թշնամանքը Թուրքիայի նկատմամբ: Դա կարող է լինել կիբերհարձակումների վերջին ալիքի պատճառներից մեկը»:
