Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
ԱՐԽԻՎ
Հայաստանի Հանրապետություն
Երկուշաբթի, Մայիսի 19, 2025
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Հայաստանի Հանրապետություն
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Հայաստանի Հանրապետություն
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Գլխավոր Միջազգային

Հակամարտությո՞ւն, թե՞ մրցակցային պայքար

Միացյալ Նահանգները մտահոգված է Չինաստանի ռազմական ներուժի մեծացման տեմպերով

Փետրվարի 9, 2023
Միջազգային
Հակամարտությո՞ւն, թե՞ մրցակցային պայքար
1
ԿԻՍՎԵԼ ԵՆ
114
ԴԻՏՈՒՄ
Share on FacebookShare on Twitter

Աշխարհում ընթացող գործընթացների հետեւանքով բավական լուրջ մարտահրավերների առջեւ են կանգնած նաեւ առանձին երկրներ, այդ թվում՝ գերտերությունները։ Հայտնի է, որ ներքին մարտահրավերները հաղթահարելու համար լավագույն տարբերակներից մեկն արտաքին թշնամու կամ հակառակորդի ընտրությունն ու նրան հաղթելն է։ Չինաստանի տնտեսական հզորությանը հակազդելը միակ խնդիրը չէ, որն այս պահին առաջնային է ԱՄՆ-ի համար։ Պենտագոնի տվյալներով` ներկայումս Չինաստանի միջմայրցամաքային բալիստիկ հրթիռների ցամաքային եւ շարժական արձակման կայանների թիվը գերազանցում է Միացյալ Նահանգներին։ ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությունը նաեւ տեղեկություն ունի, որ Չինաստանը կառուցում է երեք սիլոս, որոնք նախատեսված են առնվազն 300 առաջադեմ կոշտ վառելիքային բալիստիկ հրթիռների համար: Ինչպես գրում է «The Wall Street Journal»-ը, Վաշինգտոնի ռազմական վերլուծաբանները վստահ են, որ տասնամյակի վերջին Չինաստանը կարող է իր մարտագլխիկների թիվը հասցնել հազարի։ Նման զարգացումների արդյունքում մինչեւ 2030 թ. պատմության մեջ առաջին անգամ ԱՄՆ-ն կկանգնի մի իրավիճակի առջեւ, երբ ստիպված կլինի մրցակցել ոչ թե մեկ, այլ միաժամանակ երկու միջուկային տերությունների հետ։

Չինաստանի միջուկային զինանոցը զսպելու մարտահրավերն առավել առարկայական դարձավ, երբ օրեր առաջ չինական հսկողության օդապարիկը հատեց ԱՄՆ-ի սահմանը եւ սավառնեց Մոնտանայի վրայով, որտեղ տեղակայված է ամերիկյան միջմայրցամաքային բալիստիկ հրթիռների զինանոցի մի մասը: Չինաստանի եւ ԱՄՆ-ի ազգային պաշտպանության վերաբերյալ Ներկայացուցիչների պալատի զինված ծառայությունների հանձնաժողովի` նախօրեին տեղի ունեցած լսումների ժամանակ հանձնաժողովի նախագահ եւ Ալաբամա նահանգի հանրապետական պատգամավոր Մայք Ռոջերսը մտահոգություն է հայտնել, որ Չինաստանի ռազմական ներուժը սկսում է հավասարվել ամերիկյանին։ Նա միաժամանակ հիշեցրել է, որ ԱՄՆ-ի եւ Ռուսաստանի միջեւ կնքված պայմանագրով սահմանված հեռահար ուժերի սահմանափակումները (հայտնի է որպես «New Start») արգելում են ԱՄՆ-ին կառուցել իր զինանոցը Ռուսաստանին եւ Չինաստանին զսպելու համար: Այդ համաձայնագիրը, որին Չինաստանը չի մասնակցում, գործելու է մինչեւ 2026 թ.: Սպառազինությունների վերահսկման կողմնակիցներն ասում են, որ Չինաստանի եւ Ռուսաստանի միջուկային ուժերին գերազանցելու փոխարեն ԱՄՆ-ն ավելին կշահի, եթե փորձի պահպանել Ռուսաստանի հետ պայմանագրային սահմանափակումները` միաժամանակ Պեկինին ներքաշելով միջուկային զենքի վերահսկման քննարկման մեջ: Պենտագոնի` անցած տարի հրապարակած զեկույցում նշվում է, որ Չինաստանը մերժել է ԱՄՆ-ի հետ սպառազինությունների վերահսկման շուրջ բանակցությունները եւ պատրաստվում է մինչեւ 2035 թ. մոտ 1500 միջուկային մարտագլխիկ տեղակայել՝ 2021-ին եղած 400-ից ավելի օպերատիվ պաշարների փոխարեն։

ԱՄՆ-ի համար սպառազինությունների վերահսկողության պայմանագրի պահպանումն ու տարածումը Չինաստանի վրա կարեւոր են նրանով, որ դա թույլ կտա խուսափել հավանական հակամարտությունը միջուկային դարձնելուց։ Միացյալ Նահանգների համար այդ մարտահրավերի պատասխանը կարող են լինել Չինաստանի շուրջ երկրի ռազմական ներկայության ընդլայնումն ու ամերիկյան դաշնակիցների միջուկային ներուժի զարգացումը։ Մասնավորապես` ճապոնական Օկինավա կղզում առաջիկա տարվա ընթացքում կտեղակայվի ծովային հետեւակի կորպուսի արագ արձագանքման ստորաբաժանում, որի խնդիրները կարող են ներառել հրթիռային հարվածներ չինական նավատորմի դեմ Հարավչինական ծովում թեժ հակամարտության դեպքում: Նշենք, որ Ճապոնիան ընդլայնում է սեփական հնարավորությունները Ռյուկյու կղզիներում: Դրանով ԱՄՆ-ն եւ Ճապոնիան բավականին բարենպաստ դիրքում կլինեն Չինաստանի դեմ գործելու դեպքում։ Նմանատիպ նպատակ է դրված Ֆիլիպիններում ստեղծվող ամերիկյան ռազմակայանների համար։ «Bloomberg»-ի փոխանցմամբ` Ֆիլիպինների հետ համաձայնագրի իրականացման շնորհիվ ԱՄՆ-ի ռազմական ուժերը կկարողանան պարբերաբար մուտք գործել Ֆիլիպինների հինգ ռազմական օբյեկտներ: Անցյալ շաբաթ Մանիլան եւ Վաշինգտոնն ընդլայնել են գործարքը՝ ներառելով չորս նոր տեղամասեր, որոնցից մի քանիսը, հավանաբար, կլինեն հյուսիսային Լուզոն կղզում, որը բավական մոտ է Թայվանին: «South China Morning Post»-ը երեկ հայտնել էր, որ Թայվանի Չժոնշանի գիտության եւ տեխնոլոգիայի ինստիտուտը թեւավոր հրթիռ է արձակել մինչեւ 1200 կիլոմետր հեռահարությամբ՝ Արեւելյան Չինաստանի քաղաքներից հեռավորության վրա:

ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենը փետրվարի 8-ին Ներկայացուցիչների պալատի եւ Սենատի առջեւ ամենամյա ելույթի ժամանակ հայտարարել է, որ Միացյալ Նահանգները տրամադրված է Չինաստանի հետ մտնել ոչ թե հակամարտության, այլ մրցակցային պայքարի մեջ։ Նման խոսքերը ենթադրում են, որ երկու երկրների միջեւ հակասությունները չեն ենթադրելու ռազմական բախում։ Սակայն որոշ ամերիկացի գեներալներ վստահ են, որ Խաղաղ օվկիանոսում մեծ հակամարտություն կսկսվի 2025 թ.։ Մինչդեռ կենտրոնական հետախուզական վարչության հաշվարկներով` պատերազմը կարող է սկսվել 2027 թ.: Վերջին շրջանում Վաշինգտոնը բարձրաձայնում է միջուկային զենքը Հարավային Կորեա վերադարձնելու հնարավորության մասին։ Դիտարկվում է նաեւ Թայվանի ճգնաժամի մեջ ներգրավվելու տեսական հնարավորությունը։ Ի դեպ, այս տարվա գարնանը նախատեսվում է ամերիկյան Կոնգրեսի երկկուսակցական պատվիրակության այցը Թայվան, որը կգլխավորի Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի ղեկավար Մայքլ Մաքքոլը։ «Bloomberg»-ի տվյալներով՝ պատվիրակությունը կմեկնի կղզի՝ չնայած Վաշինգտոնի ու Պեկինի հարաբերությունների սրմանը չինական օդապարիկի հետ կապված միջադեպից հետո։ Մաքքոլի կարծիքով՝ նման այցը Չինաստանին զսպելու միջոց կլինի։

Եթե երկու երկրների միջեւ տնտեսական, ռազմական եւ գաղափարական մրցակությունը դուրս գա վերահսկողությունից, ապա հնդկա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանը կդառնա գլխավոր թեժ կետերից մեկը։

Թեգեր: ԱՄՆՉինաստան
ԿիսվելTweetԿիսվել
Լուսինե Մխիթարյան

Լուսինե Մխիթարյան

Ծնվել է Երեւանում, սովորել Հակոբ Օշականի անվան թիվ 172 միջնակարգ դպրոցում, ավարտել դպրոցի ֆիզիկամաթեմատիկական ենթահոսքը։ Հաճախել է ՀԽՍՀ Գեղագիտական դաստիարակության հանրապետական կենտրոնը (այսօր արդեն՝ Հենրիկ Իգիթյանի անվան Գեղագիտության ազգային կենտրոն) եւ ավարտել նկարչության բաժնի լրիվ դասընթացը։ 2001 թվականին գերազանցության դիպլոմով ավարտել է «Դավիթ Անհաղթ» հումանիտար համալսարանի միջազգային հարաբերություններ ֆակուլտետի Իսպանիայի եւ Լատինական Ամերիկայի երկրների բաժինը՝ ստանալով միջազգայնագետի որակավորում իսպանախոս երկրների մասնագիտացմամբ։ 2001-2005 թթ աշխատել է Հայաստանի ազգային արխիվում որպես գլխավոր արխիվագետ։ 2005-2007 թթ. սովորել ՀՀ պետական կառավարման ակադեմիայում՝ ստանալով քաղաքագիտության մագիստրոսի աստիճան «Քաղաքագիտություն» մասնագիտությամբ։ 2008 թ-ի օգոստոսից թղթակցել է «Արմենպրես» լրատվական գործակալությանը, իսկ 2009-ից առայսօր՝ «Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթին։ Վերապատրաստումներ է անցել հոգեբանության, միջազգային հարաբերությունների եւ հանրային կապերի ոլորտներում։ Ամուսնացած է, ունի երկու որդի։

Նույնատիպ Հոդվածներ

Աֆղանական ճակատը՝ Իրանի դեմ նոր լծա՞կ

Աֆղանական ճակատը՝ Իրանի դեմ նոր լծա՞կ

Մայիսի 30, 2023
Էրդողանը վերընտրվեց

Էրդողանը վերընտրվեց

Մայիսի 30, 2023

Վաշինգտոնը փոխում է մերձեցման կանոնները

Էրդողանն իր հաղթանակի ճանապարհը հարթել էր ամիսներ առաջ

«Բաց» եւ քողարկված պայքար Բալկանների համար

Սիրիայի… վերադարձը

Սիրիան վերադառնում է արաբական ընտանիք

Չինաստանը մարտահրավեր է նետել ԱՄՆ-ին

Հաջորդ Հոդվածը
Ճանաչենք մեծերին

Ճանաչենք մեծերին

Ջոն Ստյուարտ Միլ. «Պետության արժեքը պետություն կազմող մարդկանց արժեքն է»

IPSE DIXIT․ Ջեսի ԲԵՐԻՆԳ

Ամենաընթերցվածը

  • Ինչի՞ համար կարող եք զղջալ օր ծերության

    Աղոթքներ ամուսնու համար

    44 Կիսվել են
    Կիսվել 18 Tweet 11
  • Հանճարի ու ամբոխի «երկխոսությունը»

    6 Կիսվել են
    Կիսվել 2 Tweet 2
  • Էներգիայի խնայողության ուղիները կենցաղում

    23 Կիսվել են
    Կիսվել 9 Tweet 6
  • Չարդախլեցի մարշալը, ում «Սեւ հովազ» էին կոչելու

    10 Կիսվել են
    Կիսվել 4 Tweet 3
  • Ինչ իրավունքներ ունեն հղիներն ու մինչեւ 3 տարեկան երեխա խնամող աշխատողները

    426 Կիսվել են
    Կիսվել 170 Tweet 107

Սոցցանցեր

Ցանկ

  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Օգտակար Հղումներ

  • Armenpress
  • Armenpress | History
  • Республика Армения
  • Պատմություն
  • Հեղինակներ

Մեր Մասին

Հայաստանի Հանրապետություն՚ օրաթերթը ստեղծվել է 1990 թ.

Ներկայում օրաթերթը հրատարակվում է «Արմենպրես» լրատվական գործակալության կողմից:

 

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist