Կենսաթոշակներն անկանխիկ եղանակով վճարման ամբողջական համակարգի ներդրման հաջորդ փուլի շահառուները, Երեւան, Գյումրի եւ Վանաձոր քաղաքներից բացի, մյուս քաղաքների կենսաթոշակառուներն են։ Ըստ այդմ, ինչպես տեղեկանում ենք աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարությունից, 2022 թ. հունվարի 1-ից ՀՀ բոլոր քաղաքներում կենսաթոշակները կվճարվեն բացառապես անկանխիկ եղանակով՝ բանկի կամ ազգային օպերատորի («Հայփոստ») միջոցով։
Այնուամենայնիվ, ըստ ԱՍՀ նախարարության, կլինեն բացառություններ։ Եվ բացառություն կկազմեն հետեւյալ կենսաթոշակառուները, որոնց կենսաթոշակը կվճարվի իրենց ընտրությամբ՝ կանխիկ կամ անկանխիկ եղանակով. ա) 1-ին կամ 2-րդ խմբի հաշմանդամություն ունեցող անձինք, 75 տարին լրացած կենսաթոշակառուները, բ) 14 տարին լրացած անչափահաս կենսաթոշակառուները եւ լիազորագրով կենսաթոշակ ստացողները:
Այսպիսով՝ բոլոր այն քաղաքաբնակ կենսաթոշակառուները, ովքեր կենսաթոշակը ստանում են կանխիկ եղանակով եւ բացառությունների խմբում չեն, արդեն իսկ կարող են դիմել միասնական սոցիալական ծառայության ցանկացած տարածքային կենտրոն՝ ընտրելով անկանխիկ եղանակով կենսաթոշակը վճարող կազմակերպություն (որեւէ բանկ կամ «Հայփոստ»)։ Ի դեպ, դիմելու վերջնաժամկետը 2021 թ. դեկտեմբերի 30-ն է։
Եթե քաղաքացին ընտրում է «Հայփոստը», ապա վերջինիս հետ պետք է նախապես կնքի էլեկտրոնային փողի հաշվառման հաշվի բացման ու համալրման պայմանագիր եւ այդ պայմանագիրը կնքած լինելը հավաստող տեղեկանքը (սա տրամադրվում է «Հայփոստի» կողմից) ներկայացնի դիմումին կից։ Իսկ բանկ ընտրելու դեպքում քաղաքացին լրացուցիչ փաստաթուղթ չի ներկայացնում։
Հարց է ծագում, իսկ եթե քաղաքացին մինչեւ 2021 թ. դեկտեմբերի 30-ը չդիմի կենսաթոշակի վճարման եղանակը փոխելու համար, ապա ի՞նչ կլինի այդ դեպքում, թոշակառուն առանց գումարի՞ կմնա։ Ըստ հիշյալ պետական գերատեսչության՝ «այնուհանդերձ, եթե կենսաթոշակը կանխիկ եղանակով ստացող քաղաքացին մինչեւ 2021 թ. դեկտեմբերի 30-ը չի դիմում կենսաթոշակի վճարման եղանակը փոխելու համար, ապա ՀՀ քաղաքներում 2022 թ. հունվար ամսվա կենսաթոշակների վճարումը կկատարվի ծրագրային մոդուլի կիրառմամբ, որի արդյունքում ինքնաշխատ եղանակով կընտրվի որեւէ վճարող կազմակերպություն։ Երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում ընտրված կազմակերպության մասին կենսաթոշակառուն կտեղեկանա հետադարձ կապի միջոցով՝ բջջային հեռախոսահամարին կամ էլեկտրոնային փոստի հասցեին (առկայության դեպքում) հաղորդագրություն ստանալու եղանակով»։
Ընդ որում՝ վճարման անկանխիկ եղանակի նշված կարգը տարածվում է նաեւ խնամքի նպաստի եւ կենսաթոշակների վճարման կարգով վճարվող՝ ծերության նպաստի, հաշմանդամության նպաստի, կերակրողին կորցնելու դեպքում նպաստի, պարգեւավճարների եւ պատվովճարների վրա։
Տեղեկացնենք, որ կենսաթոշակների, նպաստների վճարման հետ կապված համանման ընթացակարգն արդեն կիրառվել է Երեւանում, Գյումրիում եւ Վանաձորում՝ 2021 թ. հուլիսի 1-ից։
