Մեր երկրում չկա որեւէ քաղաքական-հասարակական ուժ, որը դեմ արտահայտվի տարածաշրջանի երկրների, մասնավորապես՝ Ադրբեջանի հետ Հայաստանի հարաբերությունների կարգավորմանը եւ հաղորդակցության ուղիների բացմանը: Առավել եւս, որ ՀՀ ինքնիշխան տարածքում ապօրինաբար տեղակայվել են ադրբեջանական զինված ուժեր, եւ դրանց դուրս բերումը հնարավոր է միայն սահմանազատումից ու սահմանագծումից հետ: Միեւնույն ժամանակ բոլոր ուժերը եւ ՀՀ քաղաքացիները կողմ են այնպիսի հարաբերությունների հաստատման գործընթացին, որում պահպանվում են կողմերի ինքնիշխան ու արցախահայության ինքնորոշման իրավունքները:
Հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ աննախադեպ ակտիվություն են ցուցաբերում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրները: Վերջիններս հայտարարում են, որ Արցախի հիմնահարցը լուծված չէ, բայց, ըստ էության՝ դրանից առանձին դիտարկելով Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը եւ հնարավոր միջոցներով խրախուսելով առաջընթացն այդ գործում: ԵՄ-ն Երեւանին եւ Բաքվին անգամ ֆինանսական օժանդակություն է խոստացել՝ հարաբերությունների կարգավորման հարցում առաջընթաց ապահովելու համար:
Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջպետական սահմանին նախօրեին վերջապես տեղի ունեցավ Հայաստանի Հանրապետության փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի եւ Ադրբեջանի Հանրապետության փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաեւի առաջին հանդիպումը` երկու երկրների միջեւ սահմանազատման եւ սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ աշխատանքի ձեւաչափով։
Հանդիպմանը հաջորդած մի քանի ժամվա ընթացքում հրապարակվեցին Եվրոպական խորհրդի նախագահի, Ֆրանսիայի եւ ԱՄՆ-ի դրական արձագանքները: Թվիթերյան իր էջում Շառլ Միշելը ողջունեց սահմանագծման եւ սահմանազատման հարցերով համատեղ հանձնաժողովի առաջին հանդիպումը եւ գրեց. «Մենք ջերմորեն ողջունում ենք սահմանային հանձնաժողովի առաջին նիստը, որն այսօր տեղի է ունեցել հայ-ադրբեջանական սահմանին, որպեսզի առաջ տանի միջպետական սահմանի սահմանազատման եւ կայուն իրավիճակի ապահովման ուղիների քննարկումը»։
Այս գրառմանը հետեւեց Ֆրանսիայի ԱԳՆ-ի հայտարարությունը, որում ասվում է, որ Բրյուսելում Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի նախաձեռնությամբ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի եւ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի միջեւ հանդիպումը կողմերին թույլ տվեց պայմանավորվել սահմանային հարցերի երկկողմ հանձնաժողովի նիստի շուրջ։ «Ֆրանսիան վերահաստատում է իր աջակցությունը Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ Եվրամիության հովանու ներքո երկխոսությանը եւ կշարունակի նպաստել այդ երկխոսությանն ազգային մակարդակով՝ որպես ԵՄ խորհրդում նախագահող երկիր եւ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ»,- ասվում է այս երկրի ԱԳՆ կայքում տեղադրված հայտարարության մեջ:
ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինկենն էլ Նիկոլ Փաշինյանի հետ հեռախոսազրույցի ընթացքում առաջարկել է Վաշինգտոնի օգնությունը հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման ու սահմանագծման հարցում, կոչ արել առաջընթաց գրանցել տրանսպորտի եւ հաղորդակցության ոլորտում տարածաշրջանային կապերի զարգացման ուղղությամբ: Բլինկենը նաեւ վերահաստատել է Միացյալ Նահանգների պատրաստակամությունը երկկողմ ձեւաչափում, ինչպես նաեւ համախոհ գործընկերների հետ միասին աջակցելու Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ երկարաժամկետ համապարփակ խաղաղության ձեռքբերմանը։
Մհեր Գրիգորյանը եւ Շահին Մուստաֆաեւը սահմանային հանդիպման ժամանակ վերահաստատել են իրենց պատրաստակամությունը` հանձնաժողովների շրջանակներում աշխատանքներ տանելու սահմանազատման եւ այլ հարցերի, այդ թվում՝ սահմանային անվտանգության ապահովման խնդիրների շուրջ: Միջպետական սահմանին հանդիպումների հետ մեկտեղ՝ կողմերը համաձայնության են եկել հանձնաժողովների հետագա հանդիպումների անցկացման համար տարբեր հարթակներ օգտագործելու նպատակահարմարության շուրջ, որի համատեքստում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել երկրորդ հանդիպումն անցկացնել Մոսկվայում, երրորդը՝ Բրյուսելում։
Վերջին որոշումը նպատակաուղղված է արցախյան հիմնահարցում միջնորդական առաքելություն ունեցող բոլոր կողմերի միջեւ հավասարության պահպանմանը, ինչը կարող է բացառապես դրականորեն անդրադառնալ խնդիրների արդյունավետ լուծման գործընթացի վրա: Այս մարտավարությունը շատ կարեւոր է հատկապես ուկրաինական ճգնաժամի ֆոնին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների միջեւ փաստացի շփումների ժամանակավոր դադարեցման պայմաններում: Այստեղ ավելորդ չէ ընդգծելը, որ կողմերի միջեւ խաղաղության հաստատմանն ուղղված ԵՄ-ի եւ ԱՄՆ-ի միջնորդական ջանքերը կտրուկ ակտիվացան այն բանից հետո, երբ Արցախում ու Հայաստանի սահմաններին ադրբեջանական սադրանքները որակվեցին որպես ՌԴ-ի դեմ երկրորդ ճակատ բացելու փորձ: Ամեն դեպքում՝ միջնորդական գործողությունների նման ակտիվությունը կարող է միայն նպաստել տարածաշրջանում խաղաղության պահպանմանը, որն անհրաժեշտություն է ադրբեջանաթուրքական 44-օրյա աղետաբեր ագրեսիայից հետո:
