Մեր տարածաշրջանում դեպի խաղաղություն քայլերը պետք է երկու կողմից արվեն: Հնարավոր չէ խաղաղության եւ համագործակցության հարցում էական առաջընթաց գրանցել, եթե այդ ուղղությամբ մի կողմն է միայն իրական քայլեր անում, իսկ երկրորդի խոսքը եւ գործը հակասում են իրար: Ապակառուցողական գործողությունների Ադրբեջանին դրդողն այսօր առաջին հերթին Թուրքիան է: Այս պետության քաղաքականությունն իր գոյության 700 տարիների ընթացքում այդպես էլ չփոխվեց՝ մշտապես հիմնված մնալով բնիկ ժողովուրդների կենսական տարածքների գրավման եւ տեղի բնակիչների ոչնչացման կամ արտաքսման վրա:
Թուրքիան այսօր նույն գործողությունների դրդում է Ադրբեջանին՝ վճռորոշ դերակատարություն ունենալով 44-օրյա պատերազմում եւ դրան հաջորդած Բաքվի ագրեսիվ գործողություններում: Չնայած «Անդրկովկասը խաղաղության տարածաշրջանի» վերածելու մասին հայտարարություններին՝ գործնականում Անկարան հնարավոր բոլոր միջոցներով խրախուսում է Բաքվի ապակառուցողական գործելաոճը, նաեւ՝ բանակցային գործընթացում զենքի ուժի դիրքերից խոսելու վարքագիծը:
Ասվածի համատեքստում Թուրքիայի նախկին վարչապետ Բինալի Յըլդըրըմը օրերս Իլհամ Ալիեւին նվիրեց Կոստանդնուպոլիսը նվաճած օսմանյան սուլթան Մեհմեդ Բ-ի յաթաղանի կրկնօրինակը։ Թուրքիայի իշխանությունների ներկայացուցիչը նվերը հանձնելիս հայտարարեց, թե այն հանձնում է «Ղարաբաղը նվաճողին»: Մի կողմ թողնենք այն միտումը, որ նման քայլերով փորձ է արվում ցույց տալ, թե իբր արցախյան երրորդ պատերազմի ելքն ապահովել է Ադրբեջանը, այն դեպքում, երբ այլեւս հանրահայտ փաստ է, որ այն ապահովվել է բացառապես Թուրքիայի ներգրավվածության արդյունքում: Երեւույթի առավել մտահոգիչ մասն այն է, որ Անկարան նման քայլերով Ադրբեջանին մղում է նոր արյունալի սադրանքների՝ խրախուսելով զենքի ուժով տարածաշրջանում խնդիրներ լուծելու իր ավանդական մոտեցումը:
Թուրքիայի այս քայլը հետեւեց բանակցային գործընթացի վերաբերյալ ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի՝ «Արմենպրեսին» տված հարցազրույցին, որում փաստարկված խոսքով Բաքվին կառուցողական դաշտ բերելու հորդոր կար ընդամենը: Տարածաշրջանում խաղաղության ուղղությամբ բանակցություններ վարող կողմին խրախուսել պատերազմով տարածքներ զավթելու չհաջողված փորձի համար՝ լավագույն ուղերձը չէ պարբերաբար խաղաղությունից խոսող Թուրքիայի կողմից, առավել եւս, որ թյուրքական կողմին այդպես էլ չի հաջողվել եւ չէր էլ հաջողվելու պատերազմով լուծել Արցախի հիմնախնդիրը:
Եթե Ադրբեջանի եւ Թուրքիայի այս ապակառուցողական գործելաոճը համապատասխան գնահատականի չարժանանա միջազգային հանրության եւ կառույցների կողմից, ապա տարածաշրջանում նոր ապակայունացումն անխուսափելի է, քանի որ ՀՀ զինուժը վճռական եւ անհամարժեք է պատասխանելու ՀՀ սուվերեն տարածքի նկատմամբ ցանկացած սադրանքի, իսկ սահմանային կոնֆլիկտի բռնկումը կնաշանակի դրանում տարածաշրջանային ռազմաքաղակական կառույցների, երկրների եւ դրանից դուրս գտնվող պետությունների ներգրավում՝ իր բոլոր հետեւանքներով:
Մյուս կողմից էլ Հայաստանն առաջ է տանում փաստարկված, իրավական հիմքերի վրա խարսխվող բանակցային գործընթաց սկսելու գաղափարը, ի պատասխան որին համարժեք քայլեր դեռ չեն արվում Անկարայից եւ Բաքվից, դրա փոխարեն Ալիեւը հայտարարում է ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը չճանաչելու իր իրավունքի մասին, ինչը ոչ մի տեղ տանող ուղի է:
