Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
ԱՐԽԻՎ
Հայաստանի Հանրապետություն
Շաբաթ, Ապրիլի 1, 2023
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Հայաստանի Հանրապետություն
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Հայաստանի Հանրապետություն
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Գլխավոր Տարածաշրջան

Թյուրքական հերթական գազային խաղը

Ադրբեջանը նաեւ ռուսական գազ է տալիս Եվրոպային

Դեկտեմբերի 24, 2022
Տարածաշրջան
Թյուրքական հերթական գազային խաղը
5
ԿԻՍՎԵԼ ԵՆ
489
ԴԻՏՈՒՄ
Share on FacebookShare on Twitter

Ադրբեջանական գազի գործոնը տարածաշրջանում շատ բան է որոշում։ Բազմիցս ենք ասել՝ ընդհանրապես արտաքին քաղաքականության հզոր գործիքներից են էներգակիրները եւ հացահատիկը։ Այդ ամենի ականատեսը եղանք ռուս-ուկրաինական ծավալումների համապատկերում, երբ, չնայած Ռուսաստանի դեմ հաստատված եվրոպական պատժամիջոցների ինը փաթեթի, էներգետիկ եւ պարենային ճգնաժամ եղավ հենց Եվրոպայում։ Բնականաբար, եթե եվրոպական տիրույթում կա ճգնաժամ, թյուրքական տանդեմը զերծ չէր մնալու հարմար առիթից եւ խաղեր էր տալու հենց Ռուսաստանի թիկունքում, թեեւ բազմիցս այդ տանդեմը խոսում է ռուսական կողմի հետ բարիդրացիական հարաբերությունների մասին, ավելին՝ Ադրբեջանն էլ համարվում է Ռուսաստանի դաշնակից պետություն։

Բնականաբար, այս ամենը չի կարող չառնչվել մեզ՝ Հայաստանին եւ Արցախին։ Եվրոպան, որ Ռուսաստանից էներգետիկ կախվածությունը նվազեցնելու քայլեր է ձեռնարկում, չի կարող չփայփայել թյուրքական կողմի հետ բարեկամությունը, եթե նույնիսկ այդ կողմի երկու պետությունների բռնապետ ղեկավարներն ամենօրյա գործնական սպառնալիքների են դիմում Հայաստանի եւ Արցախի ուղղությամբ։ Ինչ կա որ, եթե շահը պահանջում է, կարող են մի կողմ թողնել իրենց փայփայած ժողովրդավարական երկրին՝ ի դեմս մեզ, եւ սիրաշահել բռնապետերին։ Սա այն է, ինչ կոչվում է բազմակի ստանդարտների քաղաքականություն։ Այո, Եվրոպայում կգտնվեն ազնիվ քաղաքական գործիչներ, որոնք կբողոքեն սրա դեմ եւ կպաշտպանեն հայկական շահը, բայց իրենց երկրների պետական ընդհանուր քաղաքականությունում նրանք ոչինչ փոխել չեն կարող։ Եթե նույնիսկ պետությունների կառավարությունները գիտակցում են, որ, օրինակ, Ադրբեջանն իրենց, բառիս բուն իմաստով, հիմարեցնում է եւ ստիպում անտեսել սկզբունքները։ Այն է՝ Եվրոպան հանուն սկզբունքների հրաժարվում է ռուսական գազից, բայց ադրբեջանական կողմը Եվրոպային վաճառում է նաեւ ռուսական գազ։

Նավթի եվրոպական շուկայում Ադրբեջանը դեռ 2000-ականներից է ամրապնդվել. հիշենք հայտնի «դարի գործարքը»։ Բայց գազի շուկայում Եվրոպայում Ադրբեջանը նոր է հայտնվել, ավելի ստույգ՝ 44-օրյա պատերազմից անմիջապես հետո, եւ այս մասին նաեւ «Լույս» հիմնադրամն է խոսում։ Ըստ որի՝ վերջին տարիներին Ադրբեջանում էներգակիրների արդյունահանման գործընթացում աստիճանաբար գազի դերակատարությունը մեծանում է նավթի արդյունահանման շարունակական անկման համատեքստում։ Նախորդ տարի Ադրբեջանը նավթի վաճառքից ստացել է 13.9 մլրդ դոլար, իսկ գազի վաճառքից՝ 6.5 մլրդ դոլար, սակայն այս տարի տարբերությունն ավելի է կրճատվել. 2022 թ. առաջին եռամսյակում Ադրբեջանը նավթի վաճառքից ստացել է 3.8 մլրդ դոլար, իսկ բնական գազի վաճառքից՝ 3.5 մլրդ դոլար։ Ըստ «Բրիթիշ Փեթրոլիումի»՝ 2021-ին Ադրբեջանում ինչպես նավթի, այնպես էլ գազի արդյունահանումը կազմել է համաշխարհային արդյունահանման 0.8 տոկոսը։ Ընդ որում՝ Ադրբեջանում նավթի արդյունահանումը 2021-ին կազմել է շուրջ 35 մլն տոննա (2011-ին այդ ցուցանիշը 46 մլն էր), իսկ 2011-2021 թթ. նավթի արդյունահանումը կրճատվել է տարեկան միջինը 2.7 տոկոսով (անկումը 10 տարում՝ շուրջ 24 տոկոս): Փոխարենը 2021 թ. 2011-ի համեմատ Ադրբեջանում գազի արդյունահանումը կրկնապատկվել է՝ կազմելով 31.8 մլրդ խմ: 2011-2021 թթ. Ադրբեջանում գազի արդյունահանման միջին տարեկան աճը կազմել է 7.21 տոկոս: 2020 թ. դրությամբ Ադրբեջանի բնական գազի հաստատված պաշարները կազմում են շուրջ 2.5 տրլն խմ կամ համաշխարհային հաստատված պաշարների 1.3 տոկոսը։ 2021-ին Ադրբեջանում բնական գազի սպառումը կազմել է 12.7 մլրդ խմ այս ցուցանիշը 2011-2021 թթ. աճել է տարեկան միջինը 3.6 տոկոսով։

Ըստ «Բրիթիշ փեթրոլիումի» զեկույցի՝ 2021-ին Ադրբեջանից բնական գազի արտահանումը խողովակաշարով կազմել է 19.5 մլրդ խմ, որից 8.2 մլրդ՝ դեպի ԵՄ, 11.3 մլրդ՝ դեպի Վրաստան եւ Թուրքիա։ Դեպի Եվրոպա արտահանվող ադրբեջանական էներգակիրների էական մասն ուղղվում է Իտալիա։ Բաքուն Իտալիայի նավթի ամենախոշոր մատակարարն է, իսկ բնական գազի՝ 3-րդ ամենախոշոր մատակարարը (հիմա հասկանալի են, չէ՞, մեր տարածաշրջանում թյուրքական կողմի հանդեպ իտալական քաղաքականության շեշտադրումները,- Ա. Մ.)։

2021-ին Հարավային գազային միջանցքի միջոցով դեպի ԵՄ մատակարարված ադրբեջանական գազը կազմել է ԵՄ սպառման ընդամենը 2 տոկոսը։ ԵՄ սպառման ցուցանիշը 400 մլրդ խմ է։ Այս տարի, հաշվի առնելով նշված միջանցքով մատակարարման ծավալների ավելացումը, պարզ է, որ ԵՄ սպառման մեջ ադրբեջանական գազի՝ բաժինն ավելի մեծ է լինելու։

Բայց այստեղ կա կարեւոր մի փաստ, որին կուզեինք ուշադրություն դարձնել։ Բանն այն է, որ ադրբեջանական գազի Եվրոպա արտահանման հնարավորությունները, այնուամենայնիվ, սահմանափակ են։ Տրանսանատոլիական գազատարը ամբողջությամբ ծանրաբեռնված է արդեն, եւ այս մասին դեռ այս տարեսկզբին գազատարի կոնսորցիումի տնօրենն էր նշել։ Մյուս գազատարը Հարավային գազային միջանցքն է, այո, ե՛ւ եվրոպական, ե՛ւ ադրբեջանական կողմերը ձգտում են դրա ընդլայնումն արագացնել, բայց դա էլ տարեկան մի քանի մլրդ խմ կկազմի։ Եվ այս մի քանի մլրդ-ի համար բարոյական սկզբունքներ ու արժեքներ քարոզող Եվրոպան գերադասում է անսկզբունքայինի ու անարժեհամակարգի «տիտղոսը»։

Զուր չէ, որ Ֆրանսիայի Սենատի անդամ Վալերի Բուայեն մեղադրում է Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լյաենին, «ով այցելել է Բաքու, «ծնկի է իջել», համբուրել է Ալիեւինը եւ նրան անվանել Եվրոպայի վստահելի դաշնակից»։ Ստորագրած փաստաթուղթը Բուայեն անվանել է «վրդովեցուցիչ փաստաթուղթ»։ «Մենք չենք խոսում Հայաստանի մասին, չենք խոսում Թուրքիայի հանցագործությունների մասին, Սիրիայի, Իրաքի, Լիբիայի մասին, որոնք Թուրքիայի սպառնալիքների տակ են: Հայերը Թուրքիայի ու Ադրբեջանի կողմից կարող են նորից ենթարկվել ցեղասպանության, եւ դա կարող է նախադեպ դառնալ մյուսների համար»,- զայրացել է Սենատի անդամը։ Նա մտահոգված է՝ տեսնելով, թե «ինչ աստիճանի է Հայաստանն անտեսվում ԵՄ-ի եւ ԱՄՆ-ի կողմից»՝ դա համարելով ստորացում եւ ամոթ։

Բուայեն խոսում է նաեւ ադրբեջանական երկերեսանիությունից (այն, ինչ վերեւում նշեցինք)։ Այն է՝ նրա խոսքով «Ադրբեջանն արտահանում է ավելի շատ գազ, քան արտադրում է, այնտեղ կա նաեւ ռուսական գազ, որը Ռուսաստանից գնում են ու վաճառում ավելի թանկ գնով, եւ նրանք երկերեսանիությամբ են զբաղվում»:

Ինչեւէ, այս ամենը գալիս է մեկ անգամ եւս ապացուցելու. նախ մենք պետք է մեր իրավունքներին տեր կանգնենք։ Մեր փոխարեն դա ոչ ոք չի անի։ Եթե նաեւ հաշվի առնենք, որ ոչ ոք դա պարտավոր էլ չէ անել, ավելի շուտ կկարողանանք մտածել մեր քայլերի մասին։

Թեգեր: ԱդրբեջանգազԵվրոպաԹուրքիաՌուսաստան
Կիսվել2Tweet1Կիսվել
Արմենուհի Մելքոնյան

Արմենուհի Մելքոնյան

Ծնվել է 1975 թ. Երեւանում: Մշեցի է: Ավարտել է Երեւանի թիվ 185 միջնակարգ դպրոցը: Դպրոցական տարիներին թղթակցել է «Գարուն» ամսագրին, «Աղբյուր» մանկապատանեկան հանդեսին: 1993 թ. ընդունվել է Երեւանի պետական համալսարանի (ԵՊՀ) ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետը: Ուսանողական տարիներին թղթակցել է Հայաստանի տարբեր թերթերի, «Գարուն» ամսագրին, հաղորդումներ է պատրաստել Հայաստանի ազգային ռադիոյի համար, որոնք հեռարձակվել են «Իրավունք» ծրագրով: 1998 թ. թղթակցել է «Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթին, 1999 թ. այստեղ անցել է հիմնական աշխատանքի: Զուգահեռաբար՝ 2000-2002 թթ. ֆոտոթղթակցել է «Կառավարում» ամսագրին: 2003 թ. «Անշարժ գույքի գրանցում» ԾԻԳ ՊՀ-ում խորհրդատվական ծառայություն է մատուցել: 2005 թ. ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի նախագահի հրամանով նշանակվել է «Կադաստրի տեղեկագրի» խմբագրական խորհրդի անդամ: 2005-2007 թթ. աշխատել է «Գեոդեզիայի եւ քարտեզագրության ինստիտուտ» ՊՈԱԿ-ում՝ իբրեւ լրատվության գծով մասնագետ: 2006 թ. խմբագրել է Հայ Արիական Միաբանության «Հայ-Արիներ» պաշտոնաթերթը, իսկ 2007-ից ցայսօր նաեւ ՀԱՄ պաշտոնական կայքէջը:Միաժամանակ Հայ Արիական Միաբանության ղեկավար Արմեն Ավետիսյանի մամուլի խոսնակն է (հասարակական հիմունքներով): 2007 թ. մարտից հիմնադրել եւ մինչեւ 2018 թ. հոկտեմբերը խմբագրել է «Լուսանցք» քաղաքական, տնտեսական մշակութային վերլուծական շաբաթաթերթը։ Ամուսնացած է, ունի 2 զավակ։

Նույնատիպ Հոդվածներ

Երբ անկառավարելի վախերը թելադրում են գործողությունները

Երբ անկառավարելի վախերը թելադրում են գործողությունները

Ապրիլի 1, 2023
Ռազմական սպառնալիքի ներքո երկխոսություն չի կարող ծավալվել

Ռազմական սպառնալիքի ներքո երկխոսություն չի կարող ծավալվել

Մարտի 31, 2023

Արեւմուտքի եւ Ռուսաստանի համագործակցության ամենահարմար տարածաշրջանը Հայաստանն է

Թուրքիան շարունակում է զինվել ու զենք արտահանել

Հարեւան երկրի նետած «բումերանգը» հետ է դառնում

Քողարկվա՞ծ, թե՞ բացահայտ պայքար Իրանի դեմ

Արցախի շուրջ լարվածությունը գնալով ավելի է սրվում

Արցախցի երեխաների նկատմամբ շարունակվում է հանցանքը

Հաջորդ Հոդվածը
Աստանա-Տաշքենդ առանցքը շարժիչ ուժ կդառնա՞

Աստանա-Տաշքենդ առանցքը շարժիչ ուժ կդառնա՞

ԱՄՆ-ի համար կարեւոր է ՆԱՏՕ-ի միասնությունը

ԱՄՆ-ի համար կարեւոր է ՆԱՏՕ-ի միասնությունը

Ամենաընթերցվածը

  • Հայաստանին օգնությունը բարեգործություն չէ

    Հայաստանին օգնությունը բարեգործություն չէ

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Արեւմուտքի եւ Ռուսաստանի համագործակցության ամենահարմար տարածաշրջանը Հայաստանն է

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Ինչ իրավունքներ ունեն հղիներն ու մինչեւ 3 տարեկան երեխա խնամող աշխատողները

    74 Կիսվել են
    Կիսվել 30 Tweet 19
  • «Երեւանի ՋԷԿ»-60

    0 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Ռազմական սպառնալիքի ներքո երկխոսություն չի կարող ծավալվել

    0 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0

Սոցցանցեր

Ցանկ

  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Օգտակար Հղումներ

  • Armenpress
  • Armenpress | History
  • Республика Армения
  • Պատմություն
  • Հեղինակներ

Մեր Մասին

Հայաստանի Հանրապետություն՚ օրաթերթը ստեղծվել է 1990 թ.

Ներկայում օրաթերթը հրատարակվում է «Արմենպրես» լրատվական գործակալության կողմից:

 

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist