Ֆրանսիայի նախագահի հանրապետական թեկնածու, Իլ-դը-Ֆրանս շրջանի նախագահ Վալերի Պեկրեսի՝ Արցախի Հանրապետություն այցելությունը շարունակում է լարված պահել ֆրանս-ադրբեջանական հարաբերությունների օրակարգը։
Ֆրանսիայի ԱԳ նախարար Ժան-Իվ Լը Դրիանը հունվարի 18-ին, պատասխանելով խորհրդարանի պատգամավորների հարցերին, հայտարարել էր, որ իր գերատեսչությունն անընդունելի է համարում ադրբեջանական կողմի հայտարարությունները Պեկրեսի հասցեին՝ Արցախ այցից հետո, սակայն ակնկալում է, որ այսուհետ ֆրանսիացի խորհրդարանականներն ու պաշտոնյաները կտեղեկացնեն իշխանություններին իրենց այցերի մասին։ Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն երեկ արձագանքել էր Լը Դրիանի հայտարարությանը՝ մեղադրելով նրան դիվանագիտական էթիկետը խախտելու մեջ։ Անդրադառնալով անձամբ Պեկրեսին եւ Արցախ նրա այցին՝ Ադրբեջանի ԱԳՆ մամուլի քարտուղար Լեյլա Աբդուլաեւան նշել է, որ երբ օտարերկրյա պետությունների քաղաքացիներն «անօրինական կերպով» այցելում են «Ադրբեջանի տարածք», ապա նրանց նկատմամբ միջոցներ են ձեռնարկվում՝ նախատեսված երկրի վարչական եւ քրեական օրենսգրքով։ Հիշեցնենք, որ Ադրբեջանի նախագահը հայտարարել էր, որ Ադրբեջանը տեղյակ չի եղել Վալերի Պեկրեսի՝ Արցախ այցելության մասին, սակայն իմանալու դեպքում, ակնհայտ է, թույլ չէր տա նրան հեռանալ այնտեղից։
Ալիեւը քաջ գիտակցում է, որ ցանկացած քաղաքական գործչի այցը Արցախի Հանրապետություն, որն իրականացվում է Հայաստանի տարածքից, խոցելի է դարձնում ադրբեջանական թեզերը հակամարտությունը լուծված համարելու առումով, միաժամանակ թուլացնում Ալիեւի՝ «հաղթանակած ղեկավարի» կերպարը։ Հանրությունն իրավամբ իրավունք կունենա հարցնելու, թե ինչպես է ստացվում, որ այսպես ասած «Ադրբեջանի տարածք» են մուտք գործում Հայաստանից։ Դա փաստում է, որ Արցախը շարունակում է միավոր մնալ, որի հետ հաշվի են նստում տարբեր քաղաքական գործիչներ։ Այցը «ցավոտ» է Ալիեւի համար մի քանի պատճառներով եւս, նախ՝ Արցախի եւ Հայաստանի հանրապետություններում Ֆրանսիայի նախագահի թեկնածուն հանդես է եկել մի շարք հայտարարություններով, որոնք ամրապնդում են հայկական օրակարգը։ Մասնավորապես ընդգծել է, որ Ֆրանսիան մի քանի հարթակներով կարող է դեր խաղալ Արցախի հիմնախնդրի լուծման հարցում, որոնցից մեկը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահությունն է, մյուսը՝ Եվրոպայի մակարդակով հարցի բարձրացումը։ Նշենք, որ հունվարին Ֆրանսիան ստանձնում է Եվրամիության նախագահությունը։ Միաժամանակ Պեկրեսը ցանկություն է հայտնել Փարիզում կազմակերպել միջազգային կոնֆերանս՝ ի աջակցություն Հայաստանի, որի օրակարգում են ընդգրկվելու խաղաղության հաստատման եւ պահպանման, Հայաստանում ու Արցախում մշակութային, հոգեւոր ժառանգության պահպանման եւ այլ հարցեր:
Երկրորդ՝ Վալերի Պեկրեսը ներկայացնում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրներից մեկը, որի գործունեությունը պատերազմից հետո կասեցված է Ադրբեջանի պատճառով։ Վերջերս Ալիեւը բավականին կոշտ էր արտահայտվել Մինսկի խմբի գործունեության ապագայի մասին՝ հրապարակավ հայտարարելով, թե Բաքուն թույլ չի տա ԵԱՀԿ Մինսկի խմբին՝ զբաղվելու արցախյան հակամարտության կարգավորմամբ, քանի որ «հակամարտությունը լուծված է», եւ «այլեւս տեղ չկա միջնորդության համար»։ Ավելին՝ Ալիեւը նշել է, որ տեղյակ չէ, թե նրանք ինչով են զբաղվում՝ հավելելով, որ «հավանաբար, պատրաստվում են հոբելյանական միջոցառումների»։ Ինչպես հայտնի է, Մինսկի խումբը ստեղծվել է 1992 թ., եւ այս տարի լրանում է 30-ամյակը։ «Աշխատանքային ստաժի 30 տարիներից հետո նրանք թոշակի անցնելու շեմին են, ուստի նրանց ցանկանում եմ երկար տարիների կյանք ու ամուր առողջություն»,- հեգնել է Ալիեւը։ Պաշտոնական Բաքվին բացարձակապես չի անհանգստացնում Մինսկի խմբի գործունեության ցածր մակարդակը։ Հասկանալի է, որ Ֆրանսիայի քաղաքական գործիչների այցերը ցույց են տալիս, որ ֆրանսիական կողմի համար ընդունելի չեն տարածաշրջանում ստեղծված ուժերի փոխհարաբերությունները, մասնավորապես՝ թուրքական գործոնի ուժեղացում, եւ հասկացնում է, որ իրենք նույնպես «խաղի մեջ են»։
Օրեր առաջ Մինսկի խմբի գործունեությանն է անդրադարձել նաեւ ԵԱՀԿ-ում Ռուսաստանի մշտական ներկայացուցիչ Ալեքսանդր Լուկաշեւիչը՝ հույս հայտնելով, որ միջնորդներին, այնուամենայնիվ, կհաջողվի այցելել տարածաշրջան։ «Ի՞նչն է մեզ մտահոգում։ Այն, որ համանախագահների եռյակին մինչ օրս չի հաջողվում այցելել տարածաշրջան, ծանոթանալ իրավիճակին եւ կոնկրետ միջոցառումներ նախանշել` կողմերին աջակցելու մարդկանց միջեւ շփումների հաստատման, հումանիտար խնդիրների լուծման գործում»,- ասել է Լուկաշեւիչը «Ռոսիա սեգոդնյա» միջազգային լրատվական գործակալությունում առցանց ճեպազրույցի ժամանակ:
Ադրբեջանի կողմից Մինսկի խմբի համանախագահների՝ Արցախ այցի համար տարբեր խոչընդոտներ ստեղծելու խնդրին է անդրադարձել Արցախի արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանը երեկ գերատեսչության տարեկան ամփոփման ասուլիսի ժամանակ։ Վերջին անգամ համանախագահները Ստեփանակերտում են եղել 2019 թ. վերջին։ Բաբայանը հույս է հայտնել, որ վաղ թե ուշ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների այցը պետք է կայանա, առավել եւս, որ համանախագահները շահագրգռված են եւ խոսում են այդ մասին:
Արցախի արտաքին գերատեսչության ղեկավարի առավել կարեւոր ուղերձն այն է, որ այս տարվա շրջանակներում Արցախը պատրաստվում է «վարելու նախաձեռնողական, համարձակ եւ թիրախային, միաժամանակ հնարավորինս զուսպ ու գովազդից զուրկ տեղեկատվական բաղադրիչով արտաքին քաղաքականություն՝ հետեւելով ԱԳՆ-ի որդեգրած «շատ գործել, քիչ խոսել» կարգախոսին»: «Շարունակելու ենք ակտիվորեն եւ համառորեն պաշտպանել Արցախի շահերը, մեր անկախությունն ու ինքնիշխանությունը, բոլոր միջոցներով ամրապնդել համահայկական միասնականությունը՝ Հայաստան-Արցախ-Սփյուռք եռամիասնությունը»,- ընդգծել է Բաբայանը:
