Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
ԱՐԽԻՎ
Հայաստանի Հանրապետություն
Շաբաթ, Մարտի 25, 2023
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Հայաստանի Հանրապետություն
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Հայաստանի Հանրապետություն
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Գլխավոր Հանրապետություն

Շուշին՝ հող հայոց

Մայիսի 8, 2021
Հանրապետություն
1
ԿԻՍՎԵԼ ԵՆ
137
ԴԻՏՈՒՄ
Share on FacebookShare on Twitter

Արցախի սրտում այսօր կղզիացած մեր Շուշին վերստին օտարացել է, ինչպես եղավ 18-րդ դարակեսին: Վարանդայի երբեմնի հզոր Մելիք-Շահնազարյաններից Մելիք-Հուսեինը, ով հարկ չէր տալիս նույնիսկ Նադիր շահին, թողեց վատ ժառանգորդ՝ Մելիք Շահնազար Երկրորդին, ում մայրը թուրք էր:

1744 թ., հոր մահից հետո, Վարանդայի տիրակալ է նշանակվել Մելիք-Հուսեյնի ավագ որդի Մելիք-Հովսեփը, որին պարսիկները Հուսեյն էին անվանում։ Նա Խաչենի Հասան-Ջալալյանների տան փեսան էր։ Նրա կրտսեր եղբայր Մելիք-Շահնազար 2-րդը, օգտվելով Իրանի գահակալական կռիվներից, սպանել է եղբորը, կոտորել նրա ընտանիքը եւ իրեն հռչակել Վարանդայի մելիք։ Րաֆֆին գրում է. «Մելիք-Հովսեփը եւ Մելիք-Շահնազարը խորթ եղբայրներ էին, Հովսեփը ծնված էր Մելիք-Հուսեինի Աննա-խաթուն անունով կնոջից, որը Դիզակի իշխան Մելիք-Ավանի քույրն էր, իսկ Մելիք-Շահնազարը ծնված էր Զոհրախանումից, որը Նախիջեւանի խանի աղջիկն էր, ազգով թուրք։ Մելիք-Հուսեինը նրան իբրեւ գերի բերեց Նախիջեւանից, հետո ամուսնացավ նրա հետ»: Եղբորն սպանելու համար Արցախի մնացած մելիքները փորձում են պատժել Մելիք-Շահնազար Երկրորդին: Վարանդայի մելիքը դիմում է Փանահ խանի օգնությանը, նրան հպատակվում եւ հավատարմության երդում է տալիս եւ նրա աջակցությամբ ազատվում մելիքների պատժից։ Ապա իր աղջկան՝ Հուրզադ խանումին, կնության է տալիս Փանահի որդի Իբրահիմ խանին, նրանց նվիրում Արցախի անառիկ բերդաքաղաք Շուշին։ Այսպես անեծք իջավ Մելիք-Շահնազարյանների տոհմի վրա, անիծվեց նաեւ հայոց բերդավանը:

1992 թ., մինչ Շուշիի ազատագրումը, Բերդաձորի ջոկատի տղաների հետ Ավետարանոցում էինք, սպասում էինք Շուշիի ազատագրման մարտական գործողություններին: Ազատ ժամերին շրջում էի Ավետարանոցում: Ավերակ վիճակում էր Մելիք-Շահնազարյանների տոհմի գերեզմանատունը: Բնակիչներն ասացին՝ դավաճաններ են, դրա համար է այդ վիճակում: 19-րդ դարում նույն Շուշի ամրոցում տեղակայվեցին ռուսական զորքերը, ինչը հնարավորություն տվեց նաեւ ամրոցի իսկական տիրոջը՝ հային, վերադառնալ իր տուն: Ու հզորացավ մեր քաղաքը, դարձավ հայոց մշակութային կենտրոն ամբողջ Անդրկովկասում: 20-րդ դարի առաջին կեսին Շուշին վերստին ենթարկվեց օտարի հարձակումներին: 1920 թ. մարտի 22-26-ին Թուրքիայի Հանրապետության բանակի, նրա կողմից աջակցություն ստացող` Արցախում բնակվող թուրքերի (թաթարներ) եւ քրդական առանձին խմբավորումների կողմից տեղի ունեցավ Շուշի քաղաքի հայ բնակչության կոտորած, տեղահանություն: Արցախի հայերի քաղաքական, տնտեսական, մշակութային կենտրոնը հայաթափվեց, սպանվեց ավելի քան 20.000 հայ: Սակայն հետագա տարիներին, մինչեւ Արցախյան 1988 թ. շարժումը, թուրքերի հետ Շուշիում բնակվում էին նաեւ հայերը: 1988 թ. տեղի ունեցավ քաղաքի հերթական հայաթափումն արդեն խորհրդային իշխանությունների աջակցությամբ:

1992 թ. մայիսի 8-9-ին «սրբագրեցինք» Շուշիի անեծքը, եւ բերդաքաղաքի ազատագրումը կմնա մեր պատմության փառավոր էջերից մեկը: Հպարտ էինք ու ազատագրված տարիներին շենացնում էինք հայոց բերդաքաղաքը, գեղեցկացնում: Այն դարձել էր մեր հպարտությունը, ռազմական հաղթանակի խորհրդանիշ: «Հարսանիք լեռներում» ռազմական գործողությունը նաեւ օտարներին էր զարմացրել: 28 տարի անընդհատ մայիսի 8-9-ին տոնում էինք Եռատոնը՝ Մեծ հայրենականում ֆաշիզմի դեմ տարած հաղթանակը, Շուշիի ազատագրումը եւ Արցախի պաշտպանական բանակի ստեղծումը: Թվում էր՝ վերջ. ունենք ազատագրված Արցախի Հանրապետություն՝ սահմանադրությամբ ամրագրված սահմաններով, պաշտպանական հզոր բանակ: Ընդհանրապես` մայիսը հայոց հաղթանակների ամիս էինք հռչակել: Շուշիի ազատագրումից 10 օր անց թուրքը փախավ նաեւ Լաչին-Բերձորից, եւ բացվեց Արցախ-Մայր հայրենիք կյանքի ճանապարհը, կայացավ 1988-ի մեր պահանջը՝ Միացումը:

Մի քանի անգամ թշնամու տիրապետության տակ անցած մեր բերդաքաղաքը հայացել էր, հիմնանորոգվեցին հայոց սրբատները՝ Ղազանչեցոց Սուրբ Ամենափրկիչն ու Կանաչ ժամը: Չմոռացանք նաեւ մահմեդական մզկիթի մասին: Սակայն Շուշիի անեծքը դեռ մնում է, այն թոթափելու համար պետք է ազգովի ապաշխարենք: 2020 թ. նոյեմբերի 9-ը Հայոց նոր պատմության սեւ էջերից է: Թշնամին տիրացավ Շուշիին, հերոս բնակավայր Քարինտակին: Ու մեծ անելիք թողեցինք ապագա սերունդներին՝ վերստին ազատագրել Շուշին, Քաշաթաղն ու Քարվաճառը, Հադրութը, որը երբեք չէր եղել թշնամու տիրապետության տակ, Վարանդայի հզոր մելիքանիստ Ավետարանոցը, որտեղ հաճախ է թշնամին կորուստներ տվել ու հետ շպրտվել հայոց հողից:

Այս օրերին ազգովի նշենք Շուշիի ազատագրման 29-ամյակը եւ հավատով նայենք ապագային: Այսօր Ալիեւը նոր աշխատանքներ է իրագործում բերդաքաղաքում, հավատում եմ՝ մենք ենք օգտվելու դրանից: Քանդել են Կանաչ ժամը, բայց հայոց հոգեւոր ուժը շենքի մեջ չէ, հողում է: Խեղաթյուրում են Սուրբ Ամենափրկիչը: 1992-ին այն ազատագրեցինք ավերված վիճակում ու վերականգնեցինք: Նորից կվերականգնենք նախկին տեսքով: Կարեւորը հողն է ու մեր հավատը, սերը դեպի հայրենիք…

Թեգեր: ԱդրբեջանԱրցախԻլհամ ԱլիեւԿանաչ ժամՂազանչեցոց Սուրբ ԱմենափրկիչՇուշիպատերազմ
ԿիսվելTweetԿիսվել
Զոհրաբ Ըռքոյան

Զոհրաբ Ըռքոյան

Զոհրաբ Բուրաստանի Ըռքոյանը ծնվել է 1958 թ. նոյեմբերի 26-ին ՀԽՍՀ Մարտունու շրջանի Գեղհովիտ գյուղում, բանվորի ընտանիքում: 1966 թ. ընդունվել և 1974 թ. ավարտել է Գեղհովիտի Ալ. Մյասնիկյանի անվան միջնակարգ դպրոցի 8-րդ դասարանը և նույն թվականին ընդունվել Երևանի մեքենաշինական տեխնիկում, ավարտել 1978 թ.: 1980 թ. փետրվարին աշխատանքի է ընդունվել Երևանի քաղաքային էլեկտրատրանսպորտի վարչության նորոգման մեխանիկական գործարանում: 1985-91 թթ. ընդունվել և ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը: 1991-96 թթ. աշխատել է Մասիսի շրջանի դպրոցներում՝ հայոց լեզվի և գրականության ուսուցիչ: 1996 թ. մարտի 1-ից մինչև սեպտեմբերի 15-ը աշխատել է Երևանի պետական համալսարանի «Երևանի համալսարան» պաշտոնաթերթի խմբագրությունում՝ որպես պատասխանատու քարտուղար: 1996 թ. սեպտեմբերից մինչև 2010 թ. օգոստոսի վերջն աշխատել է ԼՂՀ Քաշաթաղի շրջանի ԿՄՍԵ վարչությունում՝ առաջատար մասնագետ, այնուհետև` նույն վարչության պետի տեղակալ: 2010-ից մինչ օրս Քաշաթաղի շրջանային «Մերան» թերթի գլխավոր խմբագիրն է։ 1989-1994 թթ. մասնակցել է ՀՀ և Արցախի սահմանների պաշտպանական և ազատագրական մարտերին: Նույն ժամանակ ռեպորտաժներով հանդես է եկել ՀՀ լրատվական միջոցներով: «Արծիվներն ամպերի մեջ են» գրքի և «Մեր Քաշաթաղը» լուսանկարների ալբոմի հեղինակ է։ Մարտական, կրթամշակութային և այլ բնագավառներում ցուցաբերած ծառայության համար պարգևատրվել է ՀՀ ՊՆ «Գարեգին Նժդեհ», «Անդրանիկ Օզանյան» գերատեսչական մեդալներով։ Արցախի Հանրապետության նախագահ Ա. Ղուկասյանի կողմից արժանացել է «Մարտական ծառայություն» մեդալի, իսկ Բ. Սահակյանի կողմից՝ «Վաչագան Բարեպաշտ» շքանշանի։ Քաշաթաղի շրջանում կրթության համակարգում ունեցած նվիրումի համար արժանացել է ՀՀ ԿԳ նախարարության Ոսկե հուշամեդալի և պատվոգրերի, ԼՂՀ կառավարության պատվոգրի։ Քաշաթաղի շրջանում ՀՀ Երկրապահ կամավորականների միության հիմնադրման և հետագայում բաժանմունքի աշխատանքներում ունեցած ծառայությունների համար արժանացել է ՀՀ ԵԿՄ հուշամեդալի, ՀՀ ԵԿՄ «20-ամյակ» և այլ մեդալների, պատվոգրերի, «Հատուկ գնդի» պատվոգրի։ Քաշաթաղի շրջանի կայացման գործում ունեցած ծառայությունների համար ԱՀ վարչապետ Ա. Հարությունյանի կողմից պարգևատրվել է «Հուշամեդալով»։ 2014 թ. օգոստոսին մասնակցել է Արցախի սահմանների պաշտպանության մարտերին՝ Մատաղիսում։ 2016 թ. ապրիլի սկզբից մինչև հունիսի վերջը մասնակցել է Արցախի սահմանների պաշտպանությանը, լուսաբանել առաջնագծում կատարվող իրադարձությունները։ 2020 թ. պատերազմի օրերին աշխատել է շրջանային ՔՊ շտաբում, նաև Բերձորի իր բնակարանը տրամադրել Արցախին օժանդակող կազմակերպություններին, աջակցել նրանց աշխատանքին, կազմակերպել սննդի, հագուստի և այլ անհրաժեշտ իրերի ներկրում Արցախ։ ՀՀ ԵԿՄ անդամ է, Քաշաթաղի տարածքային բաժանմունքի փոխնախագահն էր մինչև 2020 թ. նոյեմբերը: Ամուսնացած է, ունի երեք դուստր:

Նույնատիպ Հոդվածներ

Սողացող պատերազմներում հաղթողներ չեն լինում…

Որպեսզի չշարունակվեն մայիսները, նոյեմբերներն ու սեպտեմբերները

Մարտի 25, 2023
«Պետք է գտնենք այն լուծումները, որոնք կխթանեն բարձր արժեք ստեղծող արտադրությունների զարգացումը»

«Պետք է գտնենք այն լուծումները, որոնք կխթանեն բարձր արժեք ստեղծող արտադրությունների զարգացումը»

Մարտի 24, 2023

ՀՀ-ն ատոմային էներգետիկայի ոլորտում պետք է շարունակի ամրապնդել իր դիրքերը

Աչքի առաջ ունենալով աշխարհին հակադրվելու դեպքերի բազմաթիվ օրինակներ

Սթափեցնող զանգ ԱՄՆ-ից

Ձայնի իրավունք ունենում են կամայինները

Անիրատեսական նախապայմանները

«Ամերիաբանկը»` 2023 թ. լավագույն ներդրումային բանկ

Հաջորդ Հոդվածը
Հայաստանը վերադարձրել է ադրբեջանցի բոլոր ռազմագերիներին

Հայաստանը վերադարձրել է ադրբեջանցի բոլոր ռազմագերիներին

Վերարժեւորելով Մայիսի 9-ի խորհուրդը

Վերարժեւորելով Մայիսի 9-ի խորհուրդը

Ամենաընթերցվածը

  • «Պետք է գտնենք այն լուծումները, որոնք կխթանեն բարձր արժեք ստեղծող արտադրությունների զարգացումը»

    «Պետք է գտնենք այն լուծումները, որոնք կխթանեն բարձր արժեք ստեղծող արտադրությունների զարգացումը»

    4 Կիսվել են
    Կիսվել 2 Tweet 1
  • ՀՀ-ն ատոմային էներգետիկայի ոլորտում պետք է շարունակի ամրապնդել իր դիրքերը

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Աշխարհաքաղաքական խառնամարտ

    10 Կիսվել են
    Կիսվել 4 Tweet 3
  • Որպեսզի չշարունակվեն մայիսները, նոյեմբերներն ու սեպտեմբերները

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • «Հպարտ եմ, որ հայ եմ, հպարտ եմ, որ հայ եմ ծնվել…»

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0

Սոցցանցեր

Ցանկ

  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Օգտակար Հղումներ

  • Armenpress
  • Armenpress | History
  • Республика Армения
  • Պատմություն
  • Հեղինակներ

Մեր Մասին

Հայաստանի Հանրապետություն՚ օրաթերթը ստեղծվել է 1990 թ.

Ներկայում օրաթերթը հրատարակվում է «Արմենպրես» լրատվական գործակալության կողմից:

 

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist