Իսրայելի վարչապետ Նաֆտալի Բենետը փորձում է փոխել իր երկրի վերաբերմունքը ԱՄՆ-ի հետ համագործակցության հաստատման հարցում: Ջոզեֆ Բայդենի հետ բանակցություններում կառավարության ղեկավարը վստահեցրել է, որ իր նախորդի՝ Բենյամին Նաթանյահուի քաղաքականությունը, որը դատապարտում էր Սպիտակ տան՝ իրանական միջուկային գործարքի վերականգնման ցանկացած փորձ, այժմ անցյալում է: Իսրայելն առաջվա պես հոռետեսորեն է վերաբերվում Իրանի հետ բանակցային գործընթացին, սակայն չի փորձի ավելորդ անգամ մեծացնել լարվածությունն իր գլխավոր դաշնակցի հետ հարաբերություններում: Իսրայելցիները խոստանում են, որ տարաձայնությունները կքննարկվեն ուղղակիորեն:
Վաշինգտոն Բենետի այցի դետալների մասին պատմել են «Axios» պորտալի աղբյուրները: Երկու երկրների ղեկավարների հանդիպումը տեղի է ունեցել Քաբուլի օդանավակայանի մերձակայքում տեղի ունեցած սարսափելի պայթյուններից հետո: Բայդենն ստիպված էր վերափոխել իր օրակարգը՝ ահաբեկչական ակտերից հետո հրաժարվելով այլ հանդիպումներից ու զանգերից: Այն, որ իսրայելական կառավարության ղեկավարը միանգամից չընդունվեց, առաջացրեց նրա քննադատների չարախնդությունը:
«Axios»-ի աղբյուրների խոսքերով՝ Բայդենի հետ անձնական հանդիպման ընթացքում Բենետը տեղեկացրել է, որ առաջվա պես հանդես է գալիս Իրանի հետ միջուկային ծրագրի վերականգնման գաղափարի դեմ, սակայն վստահեցրել է, որ, ի տարբերություն իր նախորդի, մտադիր չէ հրապարակավ քննադատել դա:
«Վարչապետ Բենետը նախագահին ասել է, որ, չնայած քաղաքական տարաձայնություններին, ինքը ցանկանում է համագործակցել ազնվության ու պարկեշտության սկզբունքների համաձայն»,- «Axios»-ին ասել է իսրայելցի բարձրաստիճան մի պաշտոնյա, ով ներկա է եղել հանդիպմանը: Բենետը բացատրել է, որ ցանկանում է իսրայելա-ամերիկյան հարաբերությունների վրա աշխատել նույնքան զգույշ, որքան աշխատում է իր տարասեր կառավարության ներսում ուժերի հավասարակշռության վրա:
Բենետը նշել է, որ կոալիցիոն կառավարության հետ իր աշխատանքի փիլիսոփայությունը հետեւյալն է. երբ ինչ-որ մեկը զայրացնում է նրան, վարչապետը նրա դեմ ԶԼՄ-ներում տեղեկատվական արշավ չի սկսում, այլ ուղղակիորեն խոսում է այդ մարդու հետ: «Ուզում եմ, որ հենց այդպես աշխատենք: Եթե ինչ-ինչ խնդիրներ կան, մենք կզանգահարենք միմյանց եւ չենք դիմի մամուլին»,- վարչապետի խոսքերը մեջբերել են աղբյուրները:
Սպիտակ տունը գոհ է Բենետի դիրքորոշումից: Պետքարտուղարի՝ մերձավորարեւելյան գործերով օգնական Բարբարա Լիֆն ասել է, որ իսրայելական կառավարության ղեկավարի հետ տարբեր հանդիպումներում անցկացրել է մոտ հինգ ժամ եւ լավ տպավորություններ ունի:
Սպիտակ տան հայտարարության մեջ նշվում է, որ Բայդենը «կրկին հայտարարել է Միացյալ Նահանգների ու Իսրայելի պատմական գործակցության մասին»: Նաեւ շեշտվում է, որ նախագահն ամուր աջակցություն է հայտնել Իսրայելի անվտանգությանը եւ ինքնապաշտպանության նրա իրավունքին, ինչպես նաեւ տեղեկացրել է Իսրայելի «Երկաթե գմբեթ» հակաօդային պաշտպանության համակարգի վերականգնմանն աջակցելու պատրաստակամության մասին: Համապատասխան աջակցության անհրաժեշտությունն առաջացել է այս տարվա մայիսին Գազայի հատվածի ու հրեական պետության միջեւ ինտենսիվ մարտական գործողությունների արդյունքում:
Հստակեցվում է, որ իսրայելցիները, իրենց հերթին, պարտավորվել են նվազեցնել լարվածությունը Պաղեստինի հարցում եւ հրաժարվել երուսաղեմյան Շեյխ-Ջարրահի շրջանում արաբ ընտանիքների վտարումից: Հենց այդ դոսյեն է վերջին անգամ հանգեցրել Պաղեստինի հետ լայնածավալ առճակատման:
Հետաքրքիր է, որ Բենետի հետ բանակցություններում ողջույնի խոսքի ժամանակ Բայդենը հայտարարել է այլընտրանքային տարբերակների անցնելու պատրաստակամության դեպքում, եթե իր մոտեցումը, այն է՝ փորձել երկխոսության միջոցով լուծել Իրանի հետ տարաձայնությունները, արդյունք չտա: Նա նշել է, որ այժմ իրանական հարցում ամերիկյան վարչակազմը նախապատվությունը տալիս է դիվանագիտությանն ուղղված կողմնորոշմանը: «Սակայն եթե դիվանագիտությունը տապալվի, մենք պատրաստ ենք դիմել այլ տարբերակների»,- սպառնացել է Սպիտակ տան ղեկավարը: Բենետը տեղեկացրել է, որ իրեն ԱՄՆ նախագահի հետ միասին հաջողվել է ընդհանուր ռազմավարություն ձեւավորել իրանական հարցում: Առայժմ մանրամասներ չկան, թե իրենից ինչ է ներկայացնում այդ ռազմավարական տեսլականը:
Ինչպես տեղեկացնում է «Նեզավիսիմայա գազետան», իրանական կողմը լրջորեն է ընդունել Սպիտակ տանը կայացած բանակցություններում հնչած բոլոր հայտարարությունները: «Իրանի դեմ այլ տարբերակների կիրառման վերաբերյալ Բայդենի ու Բենետի հայտարարությունները մի պետության կողմից մյուսի նկատմամբ ապօրինի սպառնալիք են,- ասել է Իրանի Ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհրդի քարտուղար Ալի Շամխանին:- Իրանն իրեն պատասխան գործողությունների իրավունք է վերապահում»: Միեւնույն ժամանակ հայտնի է դարձել, որ ՄԱԿ-ում իրանական առաքելությունը հայտարարել է, որ Իսրայելի դեմ պաշտոնական բողոք կներկայացնի Անվտանգության խորհրդին՝ կապված իրանական միջուկային ծրագրի նկատմամբ սպառնալիքների հետ: Փաստաթղթում նշվում է, որ Թեհրանն «զգուշացնում է Իսրայելի կողմից հնարավոր ցանկացած արկածախնդրության մասին»:
Վերլուծաբաններն ասում են, որ մտավախություններն անհիմն չեն: Բայդենի վարչակազմը վերջին ամիսներին խստացրել է տոնն Իրանի նկատմամբ՝ կապված միջուկային գործարքի վերականգնմանը միտված Վիեննայի բանակցությունների սառեցման եւ Արաբական թերակղզու մոտ տանկերային պատերազմի հետ: Իսրայելական մամուլը սա դիտարկում է որպես ապացույց, որ վաղ թե ուշ Վաշինգտոնը դիվանագիտությունից կանցնի կոշտ սցենարի:
