Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
ԱՐԽԻՎ
Հայաստանի Հանրապետություն
Շաբաթ, Ապրիլի 1, 2023
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Հայաստանի Հանրապետություն
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Հայաստանի Հանրապետություն
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Գլխավոր Միջազգային

Ռուսաստանի ապագան

Կստեղծվի՞, արդյոք, Մեծ Ռուսիա, թե՞ նոր խնդիրներ ի հայտ կգան

Հոկտեմբերի 11, 2022
Միջազգային
Ռուսաստանի ապագան
1
ԿԻՍՎԵԼ ԵՆ
88
ԴԻՏՈՒՄ
Share on FacebookShare on Twitter

Ուկրաինական թատերաբեմում Ռուսաստանի եւ միացյալ Արեւմուտքի առճակատման առաջին փուլն ավարտին մոտեցավ, երբ սեպտեմբերի 30-ին Ռուսաստանի Դաշնության կազմում նոր սուբյեկտների ձեւավորման մասին համաձայնագրերի ստորագրման արարողությունը կայացավ։ Ռուսաստանը փաստացի գծեց պետական, աշխարհագրական, քաղաքակրթական իր նոր սահմանները՝ ընդգրկելով Դոնեցկի եւ Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետությունները, ինչպես նաեւ Զապորոժիեի եւ Խերսոնի շրջանները։ Եթե նախկինում Ռուսաստանի ծրագրերում կար երեք սլավոնական պետությունների միության ստեղծումը, ապա Ուկրաինայի շուրջ ընթացող զարգացումները ցույց տվեցին, որ այն այլեւս չի կարող կյանքի կոչվել, առնվազն տեսանելի ապագայում։ Եվ ահա Ռուսաստանը քայլեր է իրականացնում միավորելու նախ ռուսներով բնակեցված տարածքները, անկախ այն բանից, թե այսօր որ պետության կազմում է այդ տարածքը։

Այսօր ռուսական որոշակի շրջանակներում ակտիվորեն քննարկվում են այնպիսի գաղափարների կենսագործմանն ուղղված քայլեր, որոնք կարող են հիմքեր ստեղծել «Մեծ Ռուսիա» ստեղծելու համար։ «Մեծ Ռուսիայի» ստեղծման առաջին արարը կարելի է համարել վերոնշյալ չորս շրջանների միավորումը։ Սեպտեմբերի 30-ին Պուտինն իր ելույթում ընդգծել էր, որ այդ շրջաններում բնակվող մարդիկ հավերժ իրենց քաղաքացիներն են դառնում, եւ որ այդ միավորումը «հիմնված է պատմական միասնության վրա, որի անունից հաղթեցին մեր նախնիների սերունդները, նրանք, ովքեր դարեր շարունակ Հին Ռուսաստանի ակունքներից ստեղծեցին եւ պաշտպանեցին Ռուսաստանը։ Այստեղ՝ Նովոռոսիյսկում, կռվել են Ռումյանցեւը, Սուվորովը եւ Ուշակովը, Եկատերինա 2-րդը եւ Պոտյոմկինը հիմնել են նոր քաղաքներ»։

Հասկանալի է, որ ցանկացած ռազմական գործողություն, նվաճում արդարացնելու եւ ամրապնդելու համար օգտագործվում են քարոզչական միջոցներ, իսկ դրա համար նախ անհրաժեշտ է ունենալ կենսունակ, ընկալելի գաղափարական հենք։ Դա կարող է տեղի ունենալ արդեն քաղաքակրթական մակարդակում։ Պատահական չէին ՌԴ նախագահի ելույթում արժեհամակարգային, քաղաքակրթական տարբերությունների մասին բազմաթիվ հիշատակումները, անդրադարձը պատմության տարբեր դրվագներին, որտեղ շեշտվում էին Ռուսաստանի եւ Արեւմուտքի «անհամատեղելիությունն ու հակադրությունը»։ Գծվում են «մենք»-ի եւ «նրանք»-ի սահմանները, կերպարները, որտեղ «մենք»-ն օգժվում է դրական բնորոշումներով, իսկ «նրանք»-ի կերպարում խտացված են բոլոր բացասական գծերը։

Անդրադառնանք շատ կարեւոր, հասարակության համար առանցքային նշանակություն ունեցող արժեքներին, բարոյական նորմերին։ Խոսքը վերաբերում է հավատքի եւ ավանդական արժեքների նախընտրությանը, որպես հիմնարար հակադրություն նշվում է ավանդական ընտանիքի, քրիստոնեական արժեքներին հավատարմությունը. «Արդյոք մենք ուզո՞ւմ ենք, որ մեզ մոտ, այստեղ, մեր երկրում՝ Ռուսաստանում, մայրիկի եւ հայրիկի փոխարեն լինի «ծնող թիվ մեկ», «թիվ երկու», «թիվ երեք» … Իսկապե՞ս ուզում ենք, որ տարրական դասարաններից մեր դպրոցական երեխաներին պարտադրվեն այլասերվածություններ, որոնք տանում են դեպի դեգրադացիա եւ ոչնչացում»,- նշում է ՌԴ նախագահն իր ելույթում՝ նման երեւույթները համարելով անընդունելի՝ ի հակադրություն արեւմտյան աշխարհի, որտեղ հանդուրժողականություն է քարոզվում նման երեւույթների եւ նախասիրությունների նկատմամբ։

Նշենք, որ բավականին հավակնորդ տեսություններ են զարգացել 16-րդ դարի առաջին կեսին, երբ հանրայնացվեց «Մոսկվան երրորդ Հռոմն է» արտահայտությունը։ Դա կապված էր «աշխարհի կենտրոնը» ռուսական պետության մայրաքաղաք տեղափոխելու փիլիսոփայական հայեցակարգի հետ։ Դրա հեղինակը ավանդաբար համարվում է Պսկովի Էլեզարովի վանքի Ֆիլոթեոս վանականը: 1523-1524 թթ. գրագիր Միխայիլ Միսյուր-Մունեխինին եւ Մոսկվայի մեծ դուքս Վասիլի 3-րդին ուղղված նամակներում նա խոսում էր «Երկրային Հռոմի» դերի մասին, որը պետք է ստանձներ Մոսկվան։ Հռոմեական, ապա նաեւ Բյուզանդական կայսրությունների անկումից հետո տարբեր երկրներ հավակնել են դառնալու «երրորդ Հռոմը»՝ դրանով իսկ ստանձնելով քրիստոնեական աշխարհի եւ հավատքի պահապանի ու հենարանի դերը։ Պատմաբան Տատյանա Գրիգորեւնայի խոսքով՝ ուղղափառ ժողովուրդների ինտելեկտուալ միջավայրում սկսեցին հայտնվել կենտրոնի նախատիպերը. սերբերը, օրինակ, Բելգրադը համարում էին ապագա «Երրորդ Հռոմ», բուլղարները՝ Վելիկո Տարնովոն։ Սակայն 15-րդ դարի երկրորդ կեսին այդ տարածքների մեծ մասը Օսմանյան կայսրության տիրապետության տակ էր։ Ռուսական պետությունը մնաց միակ անկախ ուղղափառ թագավորությունը: Այն ժամանակ նա թոթափեց մոնղոլ-թաթարական լուծը եւ աստիճանաբար վերածվեց հզոր կենտրոնացված պետության։ Առաջին հայացքից անհեթեթ թվացող «Մոսկվան երրորդ Հռոմն է» բանաձեւն ընդունվեց շատերի կողմից։ Հետագայում վանական Ֆիլոթեոսի գաղափարները մոռացության մատնվեցին եւ պահանջված դարձան միայն 19-րդ դարի կեսերին։ Մի քանի տարի առաջ Մոսկվայի պատրիարքարանի արտաքին եկեղեցական կապերի բաժնի ղեկավար Վոլոկոլամսկի միտրոպոլիտ Իլարիոնը նշել էր, որ Ռուսաստանի քաղաքացիների մեծամասնությունը Եկեղեցու շուրջ հավաքված չէ, հետեւաբար «Մոսկվան՝ երրորդ Հռոմ» հասկացությունը որպես քրիստոնեության կենտրոն հանդես գալու համար կորցրել է իր արդիականությունն ու վավերականությունը։ Նկատենք, որ «երրորդ Հռոմ» բանաձեւը կարող է ունենալ ինչպես կրոնական, այնպես էլ՝ քաղաքական ենթատեքստ։

Ներկայումս նույնպես, երբ Արեւմուտքի եւ Ռուսաստանի միջեւ խորանում է անջրպետը, նման գաղափարները կարող են ակտիվանալ, առավել եւս, որ ռուսական տարբեր շրջանակներում շեշտվում է «ռուսական աշխարհի» կայացման անհրաժեշտությունը: Ռուսաստանում քաղաքական, գաղափարական ցանկացած զարգացում շղթայական ձեւով ազդեցություն է ունենալու ամբողջ աշխարհի վրա։ «Հազարամյա մեծ տերություն», «երկիր-քաղաքակրթություն» լինելու հավակնությունները նոր խնդիրներ են դնում թե պետության ներսում, թե արտաքին աշխարհում, որը նույնպես վերափոխումների շրջանում է։ «Ռուսական պետականության» զարգացման ճանապարհին քաղաքական, հոգեւոր էլիտաները բախվելու են դաշնային պետության մյուս ժողովուրդների հետ հարաբերվելու խնդրին, որը որոշիչ նշանակություն է ունենալու Ռուսաստանի ապագայի համար։ Գերտերության ստեղծումն ընթանալու է ռուս էթնոսի շուրջ, «ժողովուրդների եւ ազգերի համակեցությամբ»։ Եթե Ռուսաստանը զուտ ազգային պետություն է լինելու, ապա ինչ կարգավիճակ են ունենալու դաշնության այն շրջանները, որտեղ ռուս բնակչությունը մեծամասնություն չէ։

Թեգեր: ՈւկրաինապատերազմՌուսաստան
ԿիսվելTweetԿիսվել
Լուսինե Մխիթարյան

Լուսինե Մխիթարյան

Ծնվել է Երեւանում, սովորել Հակոբ Օշականի անվան թիվ 172 միջնակարգ դպրոցում, ավարտել դպրոցի ֆիզիկամաթեմատիկական ենթահոսքը։ Հաճախել է ՀԽՍՀ Գեղագիտական դաստիարակության հանրապետական կենտրոնը (այսօր արդեն՝ Հենրիկ Իգիթյանի անվան Գեղագիտության ազգային կենտրոն) եւ ավարտել նկարչության բաժնի լրիվ դասընթացը։ 2001 թվականին գերազանցության դիպլոմով ավարտել է «Դավիթ Անհաղթ» հումանիտար համալսարանի միջազգային հարաբերություններ ֆակուլտետի Իսպանիայի եւ Լատինական Ամերիկայի երկրների բաժինը՝ ստանալով միջազգայնագետի որակավորում իսպանախոս երկրների մասնագիտացմամբ։ 2001-2005 թթ աշխատել է Հայաստանի ազգային արխիվում որպես գլխավոր արխիվագետ։ 2005-2007 թթ. սովորել ՀՀ պետական կառավարման ակադեմիայում՝ ստանալով քաղաքագիտության մագիստրոսի աստիճան «Քաղաքագիտություն» մասնագիտությամբ։ 2008 թ-ի օգոստոսից թղթակցել է «Արմենպրես» լրատվական գործակալությանը, իսկ 2009-ից առայսօր՝ «Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթին։ Վերապատրաստումներ է անցել հոգեբանության, միջազգային հարաբերությունների եւ հանրային կապերի ոլորտներում։ Ամուսնացած է, ունի երկու որդի։

Նույնատիպ Հոդվածներ

Սիրիան՝ ժամանակի յուրահատուկ մեքենա

Սիրիան՝ ժամանակի յուրահատուկ մեքենա

Ապրիլի 1, 2023
Հնդկաստանը քննարկում է հնարավոր հետեւանքները

Հնդկաստանը քննարկում է հնարավոր հետեւանքները

Ապրիլի 1, 2023

Հնդկաստանն ստիպված կլինի մերձենալ Արեւմուտքին

«Մենք չպետք է ելնենք ատելությունից եւ չարությունից…»

Գերմանիան լիովին աջակցում է Թբիլիսիի եվրոպական հեռանկարին

Կասպյան տարածաշրջանը «սեւ խոռոչից» կարող է վերածվել «կարմիր կետի»

Թուրքիան մտածում է զորքերը Սիրիայից հանելու մասին

Դավաճանություն «ցանողները» միշտ էլ դավաճանություն են «հնձում»

Հաջորդ Հոդվածը
Լավրովը կարեւորում է ինքնորոշման իրավունքն ու Կոսովոյի նախադեպը

Լավրովը կարեւորում է ինքնորոշման իրավունքն ու Կոսովոյի նախադեպը

Հզոր հայրենիքը հայության փարոսն է

Հզոր հայրենիքը հայության փարոսն է

Ամենաընթերցվածը

  • Կեցության՝ բնակարանի խնդիր

    Կեցության՝ բնակարանի խնդիր

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Հայաստանին օգնությունը բարեգործություն չէ

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Արեւմուտքի եւ Ռուսաստանի համագործակցության ամենահարմար տարածաշրջանը Հայաստանն է

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Ինչ իրավունքներ ունեն հղիներն ու մինչեւ 3 տարեկան երեխա խնամող աշխատողները

    74 Կիսվել են
    Կիսվել 30 Tweet 19
  • Ռազմական սպառնալիքի ներքո երկխոսություն չի կարող ծավալվել

    0 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0

Սոցցանցեր

Ցանկ

  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Օգտակար Հղումներ

  • Armenpress
  • Armenpress | History
  • Республика Армения
  • Պատմություն
  • Հեղինակներ

Մեր Մասին

Հայաստանի Հանրապետություն՚ օրաթերթը ստեղծվել է 1990 թ.

Ներկայում օրաթերթը հրատարակվում է «Արմենպրես» լրատվական գործակալության կողմից:

 

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist