Ռուս-ուկրաինական հակամարտությունն ավելի ընդգծեց Եվրոպայի արեւելյան թեւի անվտանգության սպառնալիքը: Տասնամյակներ շարունակ այնպիսի երկրներ, ինչպիսիք են Ուկրաինան, Վրաստանը եւ Մոլդովան, ձգտել են «պոկվել» հետխորհրդային Ռուսաստանից։ Սակայն չեն կարողացել հասնել լիարժեք ինտեգրմանն արեւմտյան աշխարհին, գլխավորապես՝ ՆԱՏՕ-ին եւ Եվրոպական միությանն անդամակցելուն:
Փոխարենն, այս երկրներն ստացել են թվացյալ անդամագրման անորոշ ու անժամկետ խոստումներ, ինչպես նաեւ փոխզիջումային տարբերակներ, ինչպիսին է ԵՄ «Արեւելյան գործընկերությունը»: Սա ազդանշան էր Կրեմլին, որ իրենք պատրաստ չեն ինտեգրել նախկին ԽՍՀՄ երկրներին, ինչը հիմք դրեց ռուսական կայսերական ծավալապաշտության նոր դարաշրջանի՝ սկսած 2008 թ. ռուս-վրացական պատերազմից, 2014 թ. Ուկրաինայում սկիզբ առած հակամարտությունից մինչեւ 2022-ի նոր, լայնածավալ առճակատում։ Թեեւ վերջինս, դժբախտաբար, հեռու է ավարտվելուց, սակայն եւ՛ ՆԱՏՕ-ն, եւ՛ ԵՄ-ն ենթադրաբար պետք է արդեն ծրագրեն հետպատերազմյան Ուկրաինայի ինտեգրումը: Վերջին ինն ամիսների ընթացքում ուկրաինական բանակը ցույց տվեց, որ ունակ է մարտի դաշտում հաջողություններ գրանցելու։ Սակայն ռազմական հաղթանակը բավարար չէ կայուն խաղաղություն ու անվտանգություն ապահովելու համար։
Այս տարի՝ ամռանը, Ուկրաինան ԵՄ-ի կողմից պաշտոնապես ճանաչվեց որպես թեկնածու երկիր։ Այնուամենայնիվ, ԵՄ-ին անդամակցությունը մնում է երկարատեւ եւ շատ ավելի բարդ գործընթաց, քան ՆԱՏՕ-ին ինտեգրումը: Ի տարբերություն ԵՄ-ի՝ ՆԱՏՕ-ն դեռ Ուկրաինային չի առաջարկել անդամակցության գործողությունների ծրագիր։ Այնուամենայնիվ, կան մի շարք պատճառներ, թե ինչու Ուկրաինայի անդամակցությունը ՆԱՏՕ-ին այժմ ավելի ազդեցիկ է, քան երբեւէ։
Երկար տարիներ ՆԱՏՕ-ին Ուկրաինայի անդամակցությանը դեմ արտահայտվողները, որպես խոչընդոտ, մատնանշում էին երկրի ներսում ինտեգրման վերաբերյալ կարծիքների տարբերությունները: Վերջին ուսումնասիրությունները վկայում են, որ դա այլեւս խնդիր չէ: 2022 թ. հոկտեմբերին անցկացված հարցումը ցույց է տվել, որ ենթադրվելիք հանրաքվեի ժամանակ ուկրաինացիների 83 տոկոսը կքվեարկեր ՆԱՏՕ-ին միանալու օգտին, իսկ ընդամենը 4 տոկոսը՝ դեմ: Ուստի, վերջին իրադարձությունները միավորել են ուկրաինական հասարակությանը եւ քայքայել ինտեգրման վերաբերյալ տարաձայնությունները։ Ռուսաստանին սադրելու վախը եւս մեկ գործոն էր, որն ավանդաբար դրդում էր ՆԱՏՕ-ին սառեցնել Ուկրաինայի հետ ինտեգրման գաղափարը: Այնուամենայնիվ, լայնամասշտաբ ներխուժում սկսվեց Ռուսաստանի կողմից 2022 թ. սկզբին, չնայած այն հանգամանքին, որ ՆԱՏՕ-ին Ուկրաինայի անդամակցության իրատեսական հեռանկար չկար: Իրականում Պուտինին սադրել են Ուկրաինայի հարաբերական մեկուսացումը Ռուսաստանից եւ երկրի երկիմաստ աշխարհաքաղաքական կողմնորոշումը: ՆԱՏՕ-ն այժմ փորձում է վերացնել այս երկիմաստությունը եւ փակել դուռը Ռուսաստանի ցանկացած կայսերական նկրտումների առաջ:
Ուկրաինայի մասնակի օկուպացիան ռուսական բանակի կողմից վաղուց դարձել է հերթական պատճառ կասկածի տակ դնելու ՆԱՏՕ-ին Ուկրաինայի հնարավոր անդամակցության իրագործելիությունը: Եթե Ուկրաինան կարողանա հասնել իր հայտարարած պատերազմական նպատակներին եւ ազատագրի ողջ երկիրը, անդամակցությունն ավելի իրատեսական բնույթ կկրի։ Այս դեպքում անհրաժեշտ է հիշել ՆԱՏՕ-ի գործողությունները ԽՍՀՄ փլուզման ժամանակ, երբ Արեւմտյան Գերմանիան չթողեց ռուսական գոտում: Սա հուշում է, որ նույն տրամաբանությունը հնարավոր է կիրառվի Ուկրաինայի դեպքում։
Պարզ է դառնում, որ ՆԱՏՕ-ի դժկամությունն Ուկրաինային անդամակցության հստակ հեռանկար առաջարկելու հարցում երկիրը թողեց աշխարհաքաղաքականորեն մեկուսացված վիճակում եւ ավելի խոցելի դարձրեց ռուսական նկրտումների դեմ: Քանի դեռ Ուկրաինան մնում է Ռուսաստանի եւ Արեւմուտքի միջեւ բուֆերային գոտում, այն կդառնա միջազգային անկայունության աղբյուր: Ուստի պատերազմի ավարտը, ցավոք, առայժմ սարերի հետեւում էլ կմնա։
