Թուրքական լրատվամիջոցները վերջին շրջանում բավականին հետաքրքիր ձեւակերպում են սկսել տալ «երկու պետություն, մեկ ժողովուրդ» դասական կարգախոսին, այն է՝ «երկու պետություն, մեկ ժողովուրդ, մեկ իշխանություն»։ Այս մասով հետաքրքիր կլինի լսել «ինքնիշխան», աշխարհի հետ «հավասարը հավասարի» պես խոսացող Ալիեւի արձագանքը։ Արդյոք պատրա՞ստ է Ադրբեջանի նախագահը լինել Թուրքիայի իշխանությունների տեղապահ։ Ի դեպ, Ալիեւն այդ հարցի պատասխանն անձամբ Թուրքիայի նախագահից ստանալու լավ հնարավորություն կունենա մայիսին, երբ Էրդողանը կրկին կայցելի Ադրբեջան՝ մասնակցելու «Տեխնոֆեստ» ավիատիեզերական տեխնիկայի եւ տեխնոլոգիաների փառատոնի բացմանը։
Եվ քանի դեռ անհարմար հարցեր չեն առաջանում Ադրբեջանի քաղաքական օրակարգում, քաղաքական եւ հասարակական քննարկումներն ընթանում են դաշնակցային համագործակցության ընձեռած օգուտների շուրջ։ Դրա լավագույն առիթն անցած շաբաթվա ընթացքում Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի խորհրդարանների կողմից Շուշիի հռչակագրի վավերացման գործընթացի մեկնարկն է, որի արդյունքում երկու երկրների միջեւ ռազմաքաղաքական համագործակցությունը բարձրացվելու է ընդհուպ մինչեւ միության մակարդակի։
Փաստաթղթի վավերացմամբ նախատեսվում են երկու երկրների ազգային անվտանգության խորհուրդների կանոնավոր համատեղ հանդիպումներ։ Այդ մասին հայտարարել էր Թուրքիայի արտաքին գործերի փոխնախարար Յավուզ Սելիմ Կիրան խորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովում հռչակագրի նախագծի քննարկման ժամանակ՝ հիշեցնելով, որ Շուշիի հռչակագիրը հիմնված է 2010 թ. ռազմավարական գործընկերության եւ փոխօգնության համաձայնագրի վրա։ Թուրք դիվանագետը հավելել էր, որ այն նախատեսում է «համատեղ ջանքեր զինված ուժերի վերակազմավորման եւ արդիականացման համար, որ կներառի պաշտպանական արդյունաբերության ոլորտում համագործակցության բարելավումը, ինչպես նաեւ համատեղ նախագծերի իրականացումը եւ տեխնոլոգիաների փոխանցումը»։
Արդեն երեկ Ադրբեջան էր մեկնել Թուրքիայի պաշտպանության փոխնախարար Մուխսին Դերեի գլխավորած պատվիրակությունը։ Կողմերն անդրադարձել են զինված ուժերի միջեւ զարգացող համագործակցությանը հատկապես ռազմատեխնիկական ոլորտում։ Պաշտպանական ոլորտում փոփոխություններից է հատուկ նշանակության բրիգադների «կոմանդոների» ստեղծումը։ Նշվում է, որ «կապույտ բերետավորների» մեծ մասը վերապատրաստվել է Թուրքիայում։ Դեռեւս հունվարի 24-ին Ալիեւը հայտարարել էր նման առաջին բրիգադի ստեղծման մասին, որը ի դեպ, տեղակայված է Արցախի Հանրապետության բռնազավթված տարածքում՝ Հադրութ քաղաքում։
Սրանով փաստացի Թուրքիայում հիմքեր են դրվում թուրանական բանակի ստեղծման համար, այլ կերպ ասած՝ կարող ենք սա համարել այդ բանակի ստեղծման պիլոտային ծրագիրը։ Հռչակագրի շրջանակներում որոշվելու են դաշնակցային հարաբերությունների հաստատման քաղաքական եւ իրավական մեխանիզմները։ Այդ համատեքստում թուրքական կողմը հանձնառություն է վերցնում «տրամադրելու անհրաժեշտ օգնություն եւ զինված ուժերի համակարգումը, երբ վտանգված լինի անկախությունը, ինքնիշխանությունը կամ տարածքային ամբողջականությունը»։ Իսկ զինված ուժերի «վերակառուցումն ու արդիականացումը» հանգեցնելու են թուրքական մոդելով բանակի ստեղծման։
