Տերը մեզ համար չի բացահայտել աշխարհի վերջի ժամանակները, որպեսզի յուրաքանչյուր ժամանակ մենք ապրենք Հայտնության գրքի վերջին օրերի զգացողությունները։ Դա մեզ հաղորդում է հոգեւոր զգոնություն եւ զերծ պահում թմբիրից։
«Եւ երբոր չորրորդ կնիքը բացաւ, չորրորդ կենդանու ձայնը լսեցի, որ ասում էր. Եկ եւ տես։ Եւ տեսայ, եւ ահա մի դեղնականաչ ձի, եւ նորա վերայ մի նստող՝ անունը Մահ, եւ Դժոխքը գնում էր նորա ետեւից. եւ իշխանութիւն տրուեցաւ նորանց՝ աշխարհքի չորրորդ բաժնի վերայ սրով եւ սովով եւ մահով եւ երկրի գազաններովն սպանել»։ Հայտնություն 6։7-8
Երեւի թե ամենասարսափելի ձիավորն է այս կնիքի տակ թաքնվածը. առայժմ կենդանական աշխարը ենթարկեցվում է մարդուն։ Եթե կենդանիներն էլ ըմբոստացան ու հալածեցին մարդկանց, կլինի մղձավանջային իրավիճակ։
Դեղնականաչ, այսինքն դժգույն ձիու ժամանակն այն հատվածն է լինելու, երբ մարդիկ պարզորոշ չեն տեսնելու ճշմարտությունը, այն նրանց երեւալու է մշուշոտ, դժգույն։ Դա հավատուրացության ու մահվան ժամանակաշրջանն է լինելու։ Որովհետեւ երբ մարդ մահանում է հոգեպես, այն անպայման հանգեցնում է նաեւ ֆիզիկական մահվան։ Դեղնականաչավուն գույնը դիակի, անշունչ մարմնի գույնն է։ Երեք անգամ ձիավորներին տրվում է իշխանություն այս կամ այն առաքելությունն իրականացնելու. «եւ իշխանութիւն տրուեցաւ նորանց…»։
Բանն այն է, որ չարը, որպես բացարձակ արժեք, գոյություն չունի. իրականում չարը բարու եւ բարության պակասն է, բարու նորմերի խախտումը։ Մարդուն տրված է ընտրության իրավունք. նա կարող է ընտրել բարու եւ չարի միջեւ, բայց չի կարող արարել չարը, որովհետեւ այստեղ նա առնչվելու է բազմաթիվ այլ անձանց ազատության հետ։ Չարի ծարավ մարդկանց կողքին բյուր են բարու ծարավները։ Յուրաքանչյուր մարդու մեջ կարող է պայքար գնալ բարու եւ չարի միջեւ ընտրության հարցում, սակայն բոլորը չէ, որ ձեռք են մեկնում սատանային։
Քրիստոնեական պատմության տարբեր ժամանակաշրջանների հատուկ է նույնականացնել Հայտնության գրքի իրադարձությունները իրենց շրջանի փուլերին։ Տերը մեզ համար չի բացահայտել աշխարհի վերջի ժամանակները, որպեսզի յուրաքանչյուր ժամանակ մենք ապրենք Հայտնության գրքի վերջին օրերի զգացողությունները։ Դա մեզ հաղորդում է հոգեւոր զգոնություն եւ զերծ պահում թմբիրից։
Շատ են հատկապես Հայտնության գրքի մեկնաբանությունները, մեկնաբանել ցանկացողները… Պարզապես նշենք, որ Հովհաննես ավետարանիչն այն առաքյալն է, որի շարադրանքը առանձնացել է իր պարզությամբ, մատչելիությամբ, ընկալելի շարադրանքով։ Հայտնության գրքում նա շարադրել է ա՛յն եւ այնքա՛ն, ի՛նչ եւ որքա՛ն իրեն տրվել է։
Ավետարանում Հիսուսն ունենում է երկու հայտնություն, երկու գալուստ եւ երկուսն էլ պետք է լինեն հաղթական։ Առաջին անգամ՝ երբ հարություն առավ, եւ արդեն հաղթել է, եւ երկրորդ անգամ կհաղթի վերջում՝ որպես պատմության Աստված, երբ բոլորը Նրա առաջ ծունկ կխոնարհեն, նույնիսկ նրանք, ովքեր խաչեցին նրան եւ կընդունեն, որ Նա է Մեսիան՝ Աստծո որդին։
Այստեղ է Հայտնության գրքի հետաքրքիր հանգուցալուծումը, երբ մենք ենթադրություններ ու դատողություններ ենք անում ընթացքի մասին՝ վստահաբար իմանալով վերջաբանը. դա Հիսուսի վերջնական հաղթանակն է։
Անահիտ ԲԱՆՈՒՉՅԱՆ
