Բրյուսելում ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի հարթակում ԱՄՆ-ի եւ Թուրքիայի նախագահների հանդիպման արդյունքները, մեծ հաշվով, անակնկալ չէին: Ակնհայտ էր, որ Անկարային եւ Վաշինգտոնին ձեռնտու չէր լինի հարաբերությունների խզումը: Դա, առաջին հերթին, չի ցանկանում Թուրքիան, քանի որ ամուր ռազմաքաղաքական կապեր ունի ՆԱՏՕ-ի հետ, եւ վերջինիս հետ հարաբերությունների խզումն առնվազն կհանգեցնի Իրանի կարգավիճակում հայտնվելուն, սակայն Անկարայի տնտեսությունը չի կարող արգելքները հաղթահարող իրանական փակ մոդելի նման դիմակայել մեկուսացմանը:
Հետեւաբար՝ Վաշինգտոնի եւ Անկարայի հարաբերություններում արձանագրված վերջին լարվածությունն ընդամենը չափը չանցնելու փոխադարձ հորդորների արդյունք է: Թուրքիան, մեծ հաշվով, սերտացնելով հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ, փորձում է իր ազդեցությունը մեծացնել տարածաշրջանում, ինչը նրան հաջողվում է: Մյուս կողմից էլ՝ ՆԱՏՕ-ի անդամ պետության ընդլայնումը արեւելք, մասնավորապես՝ Իրանի ուղղությամբ, լիովին տեղավորվում է տարածաշրջանում ՆԱՏՕ-ի տեսլականի մեջ: Այստեղ Թուրքիան իր հարցերն արդեն լուծել է, մասնավորապես՝ Արցախում, եւ այսօր որեւէ խնդիր չունի ի շրջանս յուր վերադառնալու հարցում: Անկարան մտել է Արցախի օկուպացված տարածքներ, ասել է թե՝ Իրանի հյուսիս, եւ իր ներկայության ծավալների ընդլայնումը միայն ժամանակի խնդիր է: Էրդողանն իր ծավալապաշտական քաղաքականության իրականացման շրջանակներում հասել է Ռուսաստանի «պարիսպների» տակ, եւ հետագա քայլերի համար ՌԴ-ի հետ ջերմ գործընկերային հարաբերություններ շարունակելը տրամաբանական չէ: Այս փուլում սեփական շահն առաջ տանելու համար Թուրքիային պետք է արդեն ՆԱՏՕ-ի իր գործընկերների աջակցությունը, եւ Էրդողանը սահուն անցում է կատարում իր ավանդական ուղեծիր՝ ՆԱՏՕ:
Ջո Բայդենի եւ Էրդողանի առանձին՝ ընդլայնված ձեւաչափերով հանդիպումը տեւել է մոտ մեկուկես ժամ: Միացյալ Նահանգների նախագահն արդյունավետ է անվանել ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի շրջանակներում Թուրքիայի առաջնորդի հետ հանդիպումը: Էրդողանն էլ հայտարարել է, թե ԱՄՆ-ի հետ անլուծելի հարցեր չունեն: «New York Post»-ը, լուսաբանելով երկու պետությունների ղեկավարների առաջին հանդիպումը, շեշտել է, որ Բայդենն Էրդողանին մոտեցել եւ բռունցքով ողջունել է հենց այն պահին, երբ թուրք առաջնորդը ցանկանում էր քննադատել ԱՄՆ նախագահին` Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու համար:
Նկատենք, որ Բայդենի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման փաստն այլեւս անշրջելի է, Անկարան ստիպված է հաշվի նստել դրա հետ, եւ մեկ-երկու հրապարակային ձեւակերպումներից հետո այն կհանվի ԱՄՆ-ի հետ հարաբերությունների օրակարգից: Անկարան միանշանակ ջերմացնելու է հարաբերությունները ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների հետ: Սեւ ծովում բնական գազի պաշարների հայտնաբերումից հետո վերջինս չի սեւեռվելու նաեւ Հունաստանի ջրային տնտեսական գոտիների վրա, ինչն այս խնդիրը նույնպես դուրս կհանի Թուրքիա-Հյուսիսատլանտյան դաշինք հարաբերությունների օրակարգից, իսկ այն լուրջ փորձաքար էր դարձել ՆԱՏՕ-ի ներսում:
Լիովին օրինաչափ էր նաեւ Հյուսիսատլանտյան դաշինքի մյուս խոշոր անդամի՝ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի հետ Էրդողանի կառուցողական հանդիպումը, որի ժամանակ քննարկվեցին Լիբիայի եւ Սիրիայի խնդիրները, բայց ոչ՝ Արցախի ժողովրդի դեմ իրականացված ագրեսիան: Իսկ Էրդողանը ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովից հետո շտապեց մեկնել իր պատերազմական հանցագործությունների վայրերից մեկը՝ Արցախի օկուպացված տարածքներ, որտեղ Ալիեւի հետ պետական փաստաթղթեր ստորագրեց:
Արցախում Թուրքիայի կերտած «հաղթանակը» շատ թանկ է նստելու Ադրբեջանի վրա: Միանշանակ է, որ այդ տարածքները փաստացի տնօրինելու է Թուրքիան, արդեն իսկ Քարվաճառում գտնվող պղնձի եւ ոսկու երեք հանքավայր հանձնվել են թուրքական ընկերություններին, եւ նման հանձնումները շարունակվելու են:
